Bunu anlamak ücün yazını sona qədər oxumak lazım

Günlərdir TV-lərdə Flora Kərimova-Tahirə, Vasif Məhərrəmli-Vüqar, Elza Seyidcahan, Nusabə Ələsgərli, Nadir Qafarzadə və baskalarının mediya ile savası barədə süjetlər efirə gedir. Bir sozlə bir zamanlar barəsində bir cümlə yazilması ücün qəzetlərə az qala minətci salan bəzi sənət adamları Tv-lərə ayaq acandan sonra cönüb olublar bir qəzetci düşməni. Əslində fikrimcə onlar düz edirlər. Axı qəzetcilərdədir günah. Adama deyərlər ki, bu kəndini bəyənmis nüsabələri, elzaları, nadirləri, natavanaları, nə bilim kimləri bu millətə sırıyanda bilmirdiniz ki, belə olacaq. Nə isə bu məsələnində üzərində cox dayanmaq istəmirəm. Cünku, efirimizdən evimizə gündə yüzlərlə tör-töküntü girir. Bizdə istəməyərəkdən onların sərsəmləməsinə qulaq asmak məcburiyyətində qalırık. Mən bu müğəniciklərdən deyil, sözün əsil mənasında sənətkar saydıqım, səsi və səxsiyyəti qarsısında daim sayqıyla dayandıqım, evində cörək kəsdiyim Xalq artisti Flora Xanım barədə yazacam. Yəni digər özünü sənətkar adlandıran sənətkarcıklardan fərkli olaraq dühi saydıqım FLORA xanima etirazımı edəcəm.

Mən Flora xanımı 90-cı ilərin sonlarından tanıyıram. O xanıma bir adım atdıkda daha 5 adım atarak bizə yaxınlaşdığın görmüşəm. 12 sentyabr 1998-ci il aksiyasında rəhmətlik Elcibəyin polis təzyiqinə məruz qalmasından sonra bu xanımı daha yaxsı tanıdım. Onun ölkədəki vəziyyətə etiraz edən qadınlarla birlikdə bos qazan aksiyasında polislərlə əlbə-yaxa olmasının sahidi olmusam. Bir sözlə bu xanımım olkədə kecirilən əksər etiraz aksiyasında öndə dürdüğünü görmüşəm. Bunları sadalamağın mənası yoxdür. Cünkü, hər kəs bilir bunu. Hər kəsin bilmdədiyi bəzi seyləri yazmak istəyirəm. Mən Ekspress qəzetində calısanda Flora xanımın evində olmusam. Nefcilərin Hüqüqlarının Müdfiyyə Komitəsinin sədri Mirvari xanım Qəhramanlıyla getmisdik Flora xanım gilə. Bu o devirdi ki, bizlər Flora xanımın efirə cıxması ücün təzyiqlərlə üz-üzə qalmamıza rəqmən ona imza toplayırdık. Bu o dövürdü ki, Tv-lərdə calısan əksər gənc əməkdaşlar Flora Kərimovanın kim olduqunu bilmədiyi halda, onun barəsində bu gün yalancılıkda ittiham etdiyi Şərq qəzeti səhifə səhifə acıklamalarını verirdi. Bu o zamandı ki, İlhamə Quliyeva onunla ilgili aylarla danışsa belə, Flora xanıma nəyinki Tv-də söz verilirdi, hətda onü görəndə salamı belə güzəl sənətcimizə cox görürdülər. Bünlarla bağlida cox şey yazardım. Amma istəmirəm o dövrə ekuskursiya edib, hakimiyyətdəki bəzi adamları yüxüdan ayıldarak, təzədən Flora xanıma qapiların bağlamaların təmin edək. Bİr sözlə mən hər kəsdən qəzetlərlə ilgili xos olmayan sözlər gözləsəmdə. Flora xanım Kərimovadan hec bir zaman gözləməzdim. Cünkü, onun barəsində hakimiyyətə yaxın mətbuat olmazın böhtanlarını yazsada, bu xanim bir kərə olsun onlara etiraz etməmisdi. Sirr deyil ki, o dönəmdə də Flora xanım iddiya edirdi ki, bu bəhtanları onun barəsində İlhamə Quliyeva yazdırır. Etiraf edim ki, Flora xanıma qarsı baslanmıs olan o iyrənc kompaniyayay bascılık etdiyi bildirilən İlhamə Quliyevaya qarşı icimdə həmin devirdən bu günə kimi bir yaxsı olmayan hiss olub. Düzdür onun senetinə hec bir şüphəm olmayıb. O xanımım sənət baxımdan Azərbaycan incəsəsnətində xüsusi yeri olduğunu danmak bir çinayyət olar. Amma o olaylardan sonra ona qarsı hec bir sevgim qalmadı və hətda onu efirdə belə izləməyi özümə rəva bilmirdim. Yəni anlaşılan İlhamə Quliyevadan sanki Flora xanımım qisasını alırdım. Amma son zamanlar Flora xanımın efirdəki cıxıslarına baxdıkdan sonra, daha doğrusu onu yaxsı tanımaqa basladıkdan sonra icimdə İlhamə Quliyevaya qarsı olan hislərim birdə baxdım ki yox olub. Hətda nəyinki yox olub, ona qarsı bir sucluluk hiss duyuram. Və oxucularımın qarsısında ondan üzür belə istəməkdən cəkinmirəm. Və inanıram ki, o ona bəslədiyim az qala 15 ilik umu-küsümü bir kənara qoyarak, böyüklüyünü göstərərək, mənim qəzetdə isləməyimə baxmayarak məni baqıslayacak. (Qəzetdə işləməyi qəsdən yazdım. Bəziləri, tarix yazan qəzeti, bir-necə dəqiqəlik efirə dəyisir-N,A) Yadımdan cıxmamıs bu arada İlhamə Quliyeva ilə əlaqəsi olan varsa, ona mənim üzür istədiyimi catdırsın. Mən bu üzürdən ütanmiram, əksinə sevinirəm ki, bu üzürü onun saqlığında edirəm. Bilmək olmaz mən ondan öncədə bu dünyadan köcərəm. Amma belə bir yükü ciynimdə o dünyaya aparmakdansa, elə bu dünyada qoyub getməm yaxsı oldu.

Son olaraq Flora xanıma bir-necə kəlmədə demək istərdim. Dəyərli Flora xanım siz düşünə bilərsiniz ki, mən burda bəlkədə kiminsə sifarişini yazmışam və ya Tahirəni müdafiyyə edirəm. Amma nəyə desəniz and icərəm ki, mən nə İlhaməni taniyiram, nədə onun cevrəsində olanları. Bundan baska mən dəlilər və ölülər kimi fikrimi dəyişən biri deyiləm. Əgər dəyişsəydim mənimdə məndən cox sonra mediyaya gələnlər kimi, evim, param və bir-necə maşınım olardı. özüdə mən bü təklifi dəfələrlə almışam. Və unutmayın mənsub olduğum bölgə baxımdanda mənim bu şansım başkalarından cox olub. Amma buna getməmişəm. Cünkü, satanıst ruhundan uzaqam. O ki, qaldı Tahirəni və ya hakında danışılan qezetləri müdafiyyə etmək məsələsinə. ölsəm belə onları müdafiyyə etmərəm. Azından ona görə kı, onlar bu millətə nadirləri, nüsabələri, natavanları, kərimləri, nə bilim kimləri “sənətkar” olaraq sırıyıblar. Onlar yazmasaydı, bunlar efirlərə yol aca bilməzdilər. Hec kimə sirr deyil ki, 100 kərə qəzetlər yazdıkdan sonra bunları efirə caqırırlar. Yəni anlasılan efirə yol onların ve, sizində indi bəyənmədiyiniz qəzetcilərin qələminin ucundan kecir. Elə sizədə ikinci dəfə efirə yol qəzetlərimizdən kecdi. Cünkü, hər kəs sizi unudanda, qəzetlər unutmadı Mənim bir zamanlar calışdığım Yeni Müsavat, Millət, Hürriyyət, Reytinq və Ekspress qəzetlərində sizinlə bağlı həftədə ən azı 3 kərə məlumat verilirdi. Yeni nəslin yadından cıxmamağınızda buda böyük rol oynayırdı. Cünkü sizin efirə buraxılmamakla bərabər, kasetlərinizin satılmamak barədə də problemi vardı.

P.S Bir necə il öncə xətrini cox istədiyim Taleyh Sahsuvarlının Flora xanımla ilgili tənqidi yazısını oxumusdum. O yazıdan sonra 1 həftə özümə gələ bilmədim. Xatırladım ki, Taleyhin həyat yoldaşı Aytən xanım mənim mətbuatda özümə yaxin bildiyim 2-3 insandan biriydi. Bu munasibətimiz belə mənim ona olan münasibətimi dəyisməmisdi. Taleydən üzür istəmirəm. Cünkü, o məni bacısı qədər sevir və məndən hec bir zaman inciməyəcəyini bilirəm.

Normal Azərbaycan dilində

Bunu anlamak (anlamaq) ücün (üçün) yazını sona qədər oxumak (oxumaq) lazım

Günlərdir TV-lərdə Flora Kərimova-Tahirə, Vasif Məhərrəmli-Vüqar, Elza Seyidcahan, Nusabə (Nüşabə) Ələsgərli, Nadir Qafarzadə və bask(q)alarının mediya (media) ile (ilə) savası (savaşı) barədə süjetlər efirə gedir. Bir sozlə (sözlə) (,) bir zamanlar barəsində bir cümlə yazilması (yazılması) ücün (üçün) qəzetlərə az qala minətci (minnətçi) salan bəzi sənət adamları Tv-lərə (TV) ayaq acandan (açandan) sonra cönüb (dönüb) olublar bir qəzetci (qəzetçi) düşməni. Əslində(,) fikrimcə (,) onlar düz edirlər. Axı qəzetcilərdədir (qəzetçilərdədir) günah. Adama deyərlər ki, bu kəndini bəyənmis (bəyənmiş) nüsabələri (nüşabələri), elzaları, nadirləri, natavanaları (natəvanları), nə bilim kimləri (,) bu millətə sırıyanda bilmirdiniz ki, belə olacaq. (?) Nə isə (,) bu məsələnində (məsələnin də) üzərində cox (çox) dayanmaq istəmirəm. Cünku, (Çünki) (çünki, lakin, amma bağlayıcılarından əvvəl vergül qoyulur, sonra yox!) efirimizdən evimizə gündə yüzlərlə tör-töküntü girir. Bizdə (biz də) istəməyərəkdən (,) onların sərsəmləməsinə qulaq asmak (asmaq) məcburiyyətində qalırık (qalırıq). Mən bu müğəniciklərdən (müğənniçiklərdən) deyil, sözün əsil (əsl) mənasında sənətkar saydıqım, (saydığım) səsi və səxsiyyəti (şəxsiyyəti) qarsısında (qarşısında) daim sayqıyla (sayğıyla) dayandıqım (dayandığım), evində cörək (çörək) kəsdiyim Xalq (xalq) artisti Flora Xanım barədə yazacam (yazacağam). Yəni (,) digər özünü sənətkar adlandıran sənətkarcıklardan fərkli (fərqli) olaraq dühi (dahi, bəlkə də düha) saydıqım (saydığım) FLORA xanima (xanıma) etirazımı edəcəm.(etirazı bildirirlər)

Mən Flora xanımı 90-cı ilərin (illərin) sonlarından tanıyıram. O xanıma bir adım (addım) atdıkda (atdıqda) daha 5 adım (addım) atarak (ataraq) bizə yaxınlaşdığın (yaxınlaşdığını) görmüşəm. 12 sentyabr 1998-ci il aksiyasında rəhmətlik Elcibəyin polis təzyiqinə məruz qalmasından sonra bu xanımı daha yaxsı (yaxşı) tanıdım. Onun ölkədəki vəziyyətə etiraz edən qadınlarla birlikdə bos (boş) qazan aksiyasında polislərlə əlbə-yaxa (əlbəyaxa) olmasının sahidi (şahidi) olmusam.(olmuşam) Bir sözlə (,) bu xanımım olkədə (ölkədə) kecirilən (keçirilən) əksər etiraz aksiyasında öndə dürdüğünü (durduğunu) görmüşəm.

Bunları sadalamağın mənası yoxdür.(yoxdur) Cünkü, (çünki bağlayıcısından sonra vergül qoyulmur) hər kəs bilir bunu. Hər kəsin bilmdədiyi (bilmədiyi) bəzi seyləri (şeyləri) yazmak (yazmaq) istəyirəm. Mən Ekspress (“Ekspress”) qəzetində calısanda (çalışanda) Flora xanımın evində olmusam.(olmuşam) Nefcilərin (Neftçilərin) Hüqüqlarının (Hüquqlarını) Müdfiyyə (Müdafiə) Komitəsinin sədri Mirvari xanım Qəhramanlıyla (Qəhrəmanlı) getmisdik (getmişdik) Flora xanım gilə. (xanımgilə) Bu (,) o devirdi (dövrdü) ki, bizlər Flora xanımın efirə cıxması (çıxması) ücün (üçün) təzyiqlərlə üz-üzə qalmamıza rəqmən (rəğmən) ona imza toplayırdık. (toplayırdıq). Bu (,) o dövürdü (dövrdü) ki, Tv-lərdə (TV-lərdə) calısan (çalışan) əksər gənc əməkdaşlar Flora Kərimovanın kim olduqunu (olduğunu) bilmədiyi halda, onun barəsində bu gün yalancılıkda (yalançılıqda) ittiham etdiyi Şərq (“Şərq”) qəzeti səhifə səhifə (səhifə-səhifə) acıklamalarını (açıqlamalarını) verirdi. Bu (,) o zamandı ki, İlhamə Quliyeva onunla ilgili aylarla danışsa belə, Flora xanıma nəyinki (nəinki) Tv-də (TV-də) söz verilirdi, hətda (hətta) onü (onu) görəndə salamı belə güzəl (gözəl) sənətcimizə (sənətçimizə) cox (çox) görürdülər. Bünlarla bağlida cox (bunlarla bağlı da çox) şey yazardım. Amma istəmirəm o dövrə ekuskursiya (ekskursiya) edib, hakimiyyətdəki bəzi adamları yüxüdan (yuxudan) ayıldarak, (ayıldaraq) təzədən Flora xanıma qapiların (qapıların) bağlamaların (bağlanmasını) təmin edək. Bir sözlə (,) mən hər kəsdən qəzetlərlə ilgili xos (xoş) olmayan sözlər gözləsəmdə. (gözləsəm də, ) Flora xanım Kərimovadan hec (heç) bir zaman gözləməzdim. Cünkü, (cünki vergül yoxdu) onun barəsində hakimiyyətə yaxın mətbuat olmazın böhtanlarını (böhtanlar) yazsada, (yazsa da) bu xanim (xanım) bir kərə olsun (,) onlara etiraz etməmisdi. (etməmişdi) Sirr deyil ki, o dönəmdə də Flora xanım iddiya (iddia) edirdi ki, bu bəhtanları (böhtanları) onun barəsində İlhamə Quliyeva yazdırır. Etiraf edim ki, Flora xanıma qarsı baslanmıs (başlanmış) olan o iyrənc kompaniyayay (kampaniyaya) bascılık (başçılıq) etdiyi bildirilən İlhamə Quliyevaya qarşı icimdə (içimdə) həmin devirdən (dövrdən) bu günə kimi bir yaxsı (yaxşı) olmayan hiss olub. Düzdür (,) onun senetinə (sənətinə) hec (heç) bir şüphəm (şübhəm) olmayıb. O xanımım (xanımın) sənət baxımdan Azərbaycan incəsəsnətində (incəsənətində) xüsusi yeri olduğunu danmak (danmaq) bir çinayyət (cinayət) olar. Amma o olaylardan sonra ona qarsı hec (qarşı heç) bir sevgim qalmadı və hətda (hətta) onu efirdə belə izləməyi özümə rəva bilmirdim. Yəni anlaşılan İlhamə Quliyevadan sanki Flora xanımım (xanımın) qisasını alırdım. Amma son zamanlar Flora xanımın efirdəki cıxıslarına baxdıkdan (çıxışlarına baxdıqdan) sonra, daha doğrusu (,) onu yaxsı tanımaqa basladıkdan (yaxşı tanımağa başladıqdan) sonra icimdə (içimdə) İlhamə Quliyevaya qarsı (qarşı) olan hislərim (hisslərim) birdə (bir də) baxdım ki (,) yox olub. Hətda (hətta) nəyinki (nəinki) yox olub, ona qarsı (qarşı) bir sucluluk (suçluluq) hiss (hissi) duyuram. Və oxucularımın qarsısında (qarşısında) ondan üzür (üzr) belə istəməkdən cəkinmirəm. (çəkinmirəm) Və inanıram ki, o (,) ona bəslədiyim az qala 15 ilik umu-küsümü bir kənara qoyarak, (qoyaraq) böyüklüyünü göstərərək, mənim qəzetdə isləməyimə baxmayarak məni baqıslayacak. (işləməyimə baxmayaraq, məni bağışlayacaq) (Qəzetdə işləməyi qəsdən yazdım. Bəziləri, (vergül yoxdu!) tarix yazan qəzeti, bir-necə (defis işarəsi yoxdu) dəqiqəlik efirə dəyisir(dəyişir)-N,A (N.A)) Yadımdan cıxmamıs (çıxmamış) (,) bu arada (,) İlhamə Quliyeva ilə əlaqəsi olan varsa, ona mənim üzür (üzr) istədiyimi catdırsın. (çatdırsın) Mən bu üzürdən (üzrdən) ütanmiram (utanmıram), əksinə (,) sevinirəm ki, bu üzürü (üzrü) onun saqlığında (sağlığında) edirəm. Bilmək olmaz (,) mən ondan öncədə (öncə də) bu dünyadan köcərəm. (köçərəm) Amma belə bir yükü ciynimdə (çiynimdə) o dünyaya aparmakdansa, (aparmaqdansa) elə bu dünyada qoyub getməm (getməyim) yaxsı (yaxşı) oldu.

Son olaraq Flora xanıma bir-necə (bir neçə) kəlmədə (kəlmə də) demək istərdim. Dəyərli Flora xanım (,) siz düşünə bilərsiniz ki, mən burda bəlkədə (bəlkə də) kiminsə sifarişini yazmışam və ya Tahirəni müdafiyyə (müdafiə) edirəm. Amma nəyə desəniz and icərəm (içərəm) ki, mən nə İlhaməni taniyiram (tanıyıram), nədə (nə də) onun cevrəsində (çevrəsində) olanları. Bundan baska (başqa) (,) mən dəlilər və ölülər kimi fikrimi dəyişən biri deyiləm. ( Misal belədir: Təkcə dəlilər və ölülər fikirlərini dəyişmirlər) Əgər dəyişsəydim (,) mənimdə (mənim də) məndən cox (çox) sonra mediyaya (mediaya) gələnlər kimi, evim, param və bir-necə (bir neçə) maşınım olardı. özüdə (Özü də) mən bü (bu) təklifi dəfələrlə almışam. Və unutmayın (,) mənsub olduğum bölgə baxımdanda (baxımından da) mənim bu şansım başkalarından cox (başqalarından çox) olub. Amma buna getməmişəm. Cünkü, (vergül yoxdu) satanıst (satanist!) ruhundan uzaqam. (uzağam) O ki, (vürgül yoxdu) qaldı Tahirəni və ya hakında (haqqında) danışılan qezetləri (qəzetləri) müdafiyyə (müdafiə) etmək məsələsinə. (,) ölsəm belə (,) onları müdafiyyə (müdafiə) etmərəm. Azından ona görə kı, onlar bu millətə nadirləri, nüsabələri (nüşabələri), natavanları, kərimləri, nə bilim kimləri “sənətkar” olaraq sırıyıblar. Onlar yazmasaydı, bunlar efirlərə yol aca (aça) bilməzdilər. Hec (heç) kimə sirr deyil ki, 100 kərə qəzetlər yazdıkdan (yazdıqdan) sonra bunları efirə caqırırlar. (çağırırlar) Yəni (,) anlasılan (anlaşılan) efirə yol onların ve (və), (və bağlayıcısından sonra vergül olmur) sizində (sizin də) indi bəyənmədiyiniz qəzetcilərin (qəzetçilərin) qələminin ucundan kecir. (keçir) Elə sizədə (sizə də) ikinci dəfə efirə yol qəzetlərimizdən kecdi. (keçdi) Cünkü, (çünki, vergül yoxdu) hər kəs sizi unudanda, qəzetlər unutmadı(.) Mənim bir zamanlar calışdığım (çalışdığım) Yeni Müsavat, (“Yeni Müsavat”), Millət, (“Millət”), Hürriyyət,(“Hürriyyət”) Reytinq (“Reytinq”) və Ekspress (“Ekspress”) qəzetlərində sizinlə bağlı həftədə ən azı 3 kərə məlumat verilirdi. Yeni nəslin yadından cıxmamağınızda (çıxmamağınızda) buda (bu da) böyük rol oynayırdı. Cünkü (çünki) sizin efirə buraxılmamakla (buraxılmamaqla) bərabər, kasetlərinizin satılmamak (satılmamaq) barədə də problemi vardı.

P.S Bir necə (neçə) il öncə xətrini cox (çox) istədiyim Taleyh (Taleh) Sahsuvarlının (Şahsuvarlının) Flora xanımla ilgili tənqidi yazısını oxumusdum. (oxumuşdum) O yazıdan sonra 1 həftə özümə gələ bilmədim. Xatırladım ki, Taleyhin (Talehin) həyat yoldaşı Aytən xanım mənim mətbuatda özümə yaxin (yaxın) bildiyim 2-3 insandan biriydi. Bu munasibətimiz (münasibətlərimiz) belə mənim ona olan münasibətimi dəyisməmisdi. (dəyişməmişdi). Taleydən (Talehdən) üzür (üzr) istəmirəm. Cünkü, (çünki, vergül yoxdu) o (,) məni bacısı qədər sevir və məndən hec (heç) bir zaman inciməyəcəyini bilirəm.

Əsl yazının orijinalı: http://www.presspost.az/index.php?type=xebergoster&xeber=yazar&id=13608
Yazının düzəldilmiş versiyası Lent.az