Əslində, bu məruzə “inqilabın niyə ümumiyyətlə heç nə bildirən olmadığı sualına həsr oluna bilərdi – məsələ ondadır ki, psixoanalizdə bildirənin varlığını təyin etmək meyarı, məsələn, linqvistikada olduğu kimi deyil, ona görə bu kateqoriya altına ən gözlənilməz şeylər düşə bilər, orada olması tamhüquqlu görünən nəsnələr isə kənarda qala bilər. Ancaq belə kobud tapşırıq materiala çox dərin nüfuzetmə tələb edərdi ki, bu da açıq şəkildə bu cür canlı hadisə üçün yaxşı seçim deyil. Buna görə də, mən yalnız inqilabın və bununla bağlı göstərişin – məsələn, bir bəyannamədə, nəzəri işdə və ya manifestdə – istək perspektivi ilə birbaşa əlaqəli bir şey olmadığını göstərməklə məhdudlaşacağam.

Davamı →

Bir dəfə sosial şəbəkələrin birində, konkret olaraq twitter`də Çe Qevara haqqında bir yazının linkini paylaşıb “Bir Çemiz də olmadı” yazmışdım. Həmin twit`ə müxtəlif cavablar gəldi. Nəsə bu cavablar məni “Çe Qevara azərbaycanlı olsaydı nə olacaqdı?”sualı barədə fikirləşməyə vadar etdi. Nə fikirləşdim, indi onları yazacağam.

Əvvəlcə Çe`nin kimliyi barədə bir neçə kəlmə qeyd edim ki, tanımayanlar da bilsinlər söhbətin kimdən getdiyini. Çe Qevara argentinalı marksist-inqilabçı olmuşdur. Argentinalı olsa da, adı daha çox Kuba ilə əlaqəli çəkilir. Bu da onun Kuba inqilabının rəhbərlərindən biri olması ilə bağlıdır. İnqilabın qələbəsindən sonra isə o, “doğuşdan kubalı” elan edilmişdir.

İndi də Çe`nin inqilab üçün Argentinadan Kubaya yox, Azərbaycana gəldiyini təsəvvür edək. Nə olacaqdı? Elə bir şey olmayacaqdı. Çe Qevara Azərbaycanda inqilab etmək fikrinə düşsəydi, məğlubiyyətə uğrayacaqdı. Niyə? Səbəblər müxtəlifdi. İlk öncə ona görə ki, bizim cəmiyyət qorxaq cəmiyyətdir. Heç kim Çe`yə qoşulmazdı. Bizim insanların inqilab qorxusu bu sözü dilinə belə almamaları həddindədir. İnqilab Azərbaycanda yalnız küçə adı ola bilər. Ondan o yana bir şey yox. Bizim təfəkkürümüz bunu qəbul edəcək qədər deyil. Bizim beynimiz “dövlətlə dövlətlik etmək olmaz” dərəcəsində “inkişaf edib”. İl boyu “sovetin vaxtında gül kimi yaşıyırdıq” deyə təəssüflənib, 20 yanvarda şəhidlər xiyabanına getməyimiz, saç-başımızı yolmağımız bizim mahiyyətimizdəki paradoksdan xəbər verir.

Ardı →