1938-ci ildə alman arxeoloq Vilhelm Koniq tərəfindən tapılan vazaya bənzər bir əşya “Bağdadbatareyası” adlandırılır. Bəs 2000 illik tarixi olan bu əşyadan batareya kimi istifadə edildiyinə dair qənaətə necə gəliblər? Çünki bu əşyadan batareya kimi istifadə edilibsə – ki, aparılan tədqiqatlar bunun doğru olduğunu göstərir – mədəniyyətin daima təkmilləşdiyi, qədim xalqların isə ibtidai şəraitdə yaşadığına dair bütün nəzəriyyələr əsassız qalır.

Ağız hissəsi asfaltla örtülmüş bu torpaq qabın içində mis boru var. Alt hissədən mis diskə bağlanmış bu borunun içində dəmir çubuq üst tərəfdəki asfalt qapağa bərkidilmişdir. Çubuq borunun içinə doğru sallanmış vəziyyətdədir, ancaq heç bir nöqtə ilə birləşmir.

Ardı →

ixtiŞumerlər riyaziyyata say sistemini tətbiq ediblər. Dövrümüzdə istifadə edilən 10 sayı əsasında qurulmuş riyazi sistem əvəzinə 60 sayı əsasında qurulmuş riyazi sistemdən istifadə ediblər. 60 sayı hələ də bəzi hesablamalarda mühüm yer tutur, 1 saatın 60 dəqiqədən, 1 dəqiqənin 60 saniyədən ibarət olması və ya dairədə 360 dərəcə olması kimi… Ona görə, həndəsə və cəbrin ilk formullarını tərtib edən şumerlərin riyazi bilgiləri müasir riyaziyyatın əsası hesab edilir.

Bundan əlavə, şumerlər astronomiya sahəsində yüksək səviyyəyə çatmış, ay, il və günlərin sayını dövrümüzdəki hesabla, demək olar ki, eyni hesablamışdılar. 12 aydan ibarətşumertəqvimindən qədim misirlilər, yunanlar və bəzi sami mənşəli xalqlar da istifadə ediblər. Bu təqvimdə bir il qış və yay olmaqla iki fəsildən ibarət idi. Yay fəsli yazdakı gündönümündə, qış fəsli isə payızdakı gündönümündə başlayırdı.

Ardı →

Kərtənkələlərin yerin cazibə qüvvəsinə baxmayaraq, tavanda və divarda suda yeriməsi təmin eden fiziki qanun nədir və texnologiyaya necə ilham vermişdir?

Hər canlı növünün məhz ehtiyacına uyğun ayaqları var. Qartalın güclü pəncəli, ördəyin pərdəli, insanın bədəninin bütün ağırlığını daşıyan mükəmməl ayaqları var. Fərqli xüsusiyyətlərə malik ayaqlardan biri də kərtənkələnin ayaqlarıdır. Çünki kərtənkələ ayaqları qızğın qumların və ya suyun üzərində yerimək üçün əlverişli olduğu kimi, şüşənin üstündə və ya tavanda yeriməyə də uyğundur.

 Yerin cazibə qüvvəsinə qarşı divarda və tavanda yeriyən kərtənkələ
Kərtənkələlərin divarlara və tavanlara dırmanarkən yerin cazibə qüvvəsinə qarşı müqavimət göstərən milyonlarla mikroskopik tükcükdən təşkil edilmiş ayaqları bu canlıların tavana yapışmasına kömək edir. Elm adamları kərtənkələnin bu xüsusiyyətlərini təqlid edərək müxtəlif sahələrdə istifadə etmək üçün plasterlər  istehsal ediblər.

Ardı →

İlk vakkum tozsorani «Britiş Vakkum kompani»şirkətinin əsasini qoymuş ingilis mühəndisi K.Hubert(1875-1955)tərəfindən 1902-ci ildə icad olunmuşdur.
Ardı →

Mendeleyev cədvəli materialların təkamülü tarixində bəşəriyyət üçün ən vacib ixtiradır
Amerikanın yeni materialları öyrənən «AIMMPE» İnstitutunun ekspertləri bu qənaətdədirlər. İtaliyanın «La Repubblica» qəzetinin verdiyi xəbərə görə, Dmitri Mendeleyevin kəşf etdiyi elementlərin dövri təsnifatına «AIMMPE»yə daxil olan səkkiz ölkədən 4235 nümayəndə səs verib.
 
Bəşəriyyət üçün vacibliyinə görə, ikinci yerdə ekspertlər dəmirin əridilməsini göstəriblər. İlk dəfə bunu eramızdan təxminən 3550 il əvvəl misirlilər kəşf ediblər.
Davamı →