Kayzen

Keçmişi dərindən öyrənmək və xalqın istehsal fəaliyyəti tarixini öyrənmək, mükəmməl mənimsəmək üçün onu hərtərəfli araşdırmaq lazım gəlir. İnsan həyatı bilavasitə maddi nemətlər istehsalından asılı olduğuna görə, iqtisadi-istehsal tarixinin öyrənilməsinin böyük elmi-praktik əhəmiyyəti vardır.
Azərbaycanın təbii-coğrafi şəraiti ta qədim dövrlərdən burada əkinçilik mədəniyyətinin inkişaf etdirilməsi üçün əlverişli imkan yaratmışdır. Azərbaycanın müxtəlif rayonlarında: Qəbələ, Örənqala, Yaloylutəpə, Kültəpə, Xocalı, Qaraköpəktəpə və s. ərazilərdə aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı tapılan əmək alətləri qalıqları Azərbaycanda son neolit və Tunc dövrlərindən başlayaraq burada əkinçilik mədəniyyətinin yayılmasını sübut edir. Xocalı, Üzərliktəpə və Kültəpə yaşayış məskənlərindən əldə edilən bərk və yumşaq buğda və arpa bitkiləri qalıqları hələ uzaq keçmişdə bu ərazidə geniş miqyasda dənli bitkilərin becərildiyini təsdiq edir.

Ardı →

Təbiətdə fizioloji fəal birləşmələr geniş yayılmışdır, onlar torpağın üzvi maddələrində olur, onun münbitliyini müəyyən edir, kompostun, lilli çöküntülərin, qonur kömürün tərkibində olan çoxlu miqdarda fizioloji fəal maddələr bitkilərdə mübadilə proseslərini tənzimləyir və intensivləşdirir. Onlara böyümə tənzimləyiciləri deyirlər. Humin tənzimləyicilər də onlara aiddir. Satışda olan humin tənzimləyiciləri xüsusi texnologiya ilə üzvi maddələrin toplanması və fəallaşdırılması yolu ilə təbii humin xammalından əldə edirlər. Onları çox alçaq qatılıqlı su məhlulları şəklində tərəvəz bitkilərinin suvarılmasında, toxumlarının isladılmasında və çiləmədə istifadə edirlər.

Ardı →

Kartofun böyüməsində və yumru yaranmasında hansı hərarət olmalıdır? Yumru yaranması və kartofun inkişafı üçün optimal temperatur +18-22°C-dir. +25 °C temperaturda yumruların böyüməsi yavaşıyır, +30°C və yuxarı hərarət olduqda isə tamamilə dayanır. Lakin temperatur +10-12°C-yə qədər aşağı düşdükdə də yumru yaranması zəifləyir.

Çiçəkləmə zamanı kartofu tozlandırmaq lazımdırmı? Kartof öz-özünə tozlanan bitkilərə aiddir, ona görə də onu tozlandırmaya lüzum yoxdur.

Hansı dövrdə kartof çox suvarılma tələb edir? Ən çox miqdarda su bitkinin yumru yaranma dövründə işlədilir ki, bu da qönçələmə və çiçəkləmə fazasında başlayır. Bu zaman torpaqda nəmlik, onun tam rütubət tutumundan asılı olaraq, 80-85%-dən aşağı olmamalıdır.

Ardı →

Peyin çatışmazlığı və əsas mineral gübrələrin bahalığı şəraitində təsərrüfatçılar daha çox öz diqqətlərini üzvi gübrə olan yaşıl şirəyə yönəltməyə məcburdurlar. Bu, hazırlanma üsuluna görə hər kəsə asandır, xeyli və tez səmərə verir, başlıcası isə heç bir maliyyə xərci tələb etmir. Qidalı şirənin düzəldilməsi aşağıdakı kimidir:
Ardı →

Son illərdə kənd təsərrüfatı müəssisələrində, fermer və həyətyanı təsərrüfatlarda, həmçinin bağ-bostan sahələrində Hollandiya seleksiyalı kartofun bir çox sortları becərilməyə başlamışdır. Hollandiyadan gətirilmiş 10-dan artıq sort müxtəlif regionlarda yetişdirməkdən ötrü məsləhət görülmüşdür. Lakin onların bəziləri kartofçular tərəfindən bəyənilməmişdir. Məhsuldar holland sortları ilə kartof çeşidlərinin artırılması praktiki olaraq məhsuldarlığın artırılmasında özünü göstərməmişdir. Axı bizim kartof sortları potensial olaraq yüksək məhsuldardırlar və hətta məsləhət görülən texnologiyaya tam əməl edilmədiyi hallarda belə, hektardan 20-30 ton məhsul verməyə qadirdir. Lakin bir hektardan orta məhsuldarlıq özəl sektorun təsərrüfatlarında 12-15 ton, holland fermerlərində isə 30-40 ton təşkil edir.
Ardı →