Çexovun məşhur hekayəsi

Gecə saat on ikiydi.
Mitya Kuldarov coşğulu, saçları pırtlaşdırılmış halda tələm-tələsik valideynlərinin yaşadığı mənzilə gəldi, sonra tez otaqbaotaq gəzdi. Valideynləri yatmağa hazırlaşırdılar. Bacısı çarpayısında uzanmışdı və oxuduğu romanın axırıncı səhifəsindəydi. Gimnazist qardaşlarısa yuxudaydılar.

Davamı →

Nemət Mətin - Balzakla Ronaldunu birləşdirən amil.

Uzaq Şərqdə Moso adlı bir bambuk ağacı bitir. Onu əkdikdən sonra 5 il müddətində ən ideal şərtlər altında belə, inkişaf etməz. Sonra sehrli bir əl dəymiş kimi birdən-birə 40-41 santimetr böyüməyə başlayar. 6 həftə ərzində təxminən 27 metr olar. Əslində yaşananlar sehr deyil. Moso ağacının birdən-birə sürətlə böyüməsinin səbəbi 5 il ərzində torpağa səbirlə saldığı dərin köklərdir.

Davamı →

Tuta bilmədiyim iki adam

Elə həqiqətlər var ki, kimisə ona inandırmaq kifayət etmir. Bəzi həqiqətləri hiss etdirmək də lazım gəlir.
Şarl Lui Monteskyö
Həyat və yaradıcılığına azdan-çoxdan bələd olduğum yazıçıların niyə yazdıqlarını, nə üçün yaşadıqlarını, həyatdan nə istədiklərini aşağı-yuxarı tuta bilmişəm. Tutmaqda olmazın çətinliyin çəkdiyim iki adam var. Bu iki adamdan biri Jan Jak Russodur.

Davamı →

Rus dilini sizə sevdirəcək müəlliflər

6 iyun tarixində BMT-nin altı rəsmi dilindən biri olan və elə həmin təşkilat tərəfindən təsis olunmuş Beynəlxalq rus dili günü qeyd edilmişdi. Hər il dahi rus şairi Aleksandr Sergeyeviç Puşkinin doğum günündə (bu il onun artıq 220-ci ad günü qeyd edilmişdi) qeyd olunan bu bayramın məqsədi mədəniyyətlər arası dialoqu və əlaqəni daha da gücləndirməkdən ibarətdir.
Rus dilini sevmək də olar, sevməmək də (ümidvaram bu yazım sayəsində belələrinin sayı bir az da olsa azalar), amma tək onu bilirəm ki, ona biganə qalmaq olmaz.

Davamı →

Azad ruhlu tənha adam...

«Gizli müşavir”, „Talan”, “İt gəzdirən qadın”, „Tikan üstündə”, “Qeyri-qanuni”, „Yaylaqda”, “Nigarançılıq”, „İntiqam”, “Kirayənişinlər”, „Söhbət”, “Diplomat”, „Uşaqlar”, “Volodya”, „Evdə”, “Vanka”, „Reportyor”, “İvanov”, „Meşə adamı”, “Vanya dayı”, „Üç bacı”, “Qağayı”, „Albalı bağı”, “Təklif”, „Toy”, “Yubiley” və başqa əsərləri Anton Çexovu bütün dünya ədəbiyyatsevərlərinə tanıtdı. Yaradıcılığa XIX əsrin 80-ci illərindən başlayan, əsərlərində yaşadığı dövrün reallıqlarını əks etdirən bu məşhur yazıçı haqqında görkəmli yazıçı Lev Tolstoy demişdi: „Əgər bütün rus ədəbiyyatı təsadüf ucbatından yoxa çıxsaydı və təkcə Çexovun hekayələri qalsaydı, bunlar əsl rus həyatı barədə bütün dünya xalqlarında aydın təsəvvür yaratmaq üçün kifayət edərdi”.

Davamı →

Çexovun məktublaşdığı qadın

1898-ci ilin sentyabrında “Qağayı” və “Çar Fyodor İvanoviç”in tamaşasında Anton Çexovu ən çox cəlb edən İrina rolunu ifa edən aktrisaydı. Yazıçı bütün diqqətini həmin aktrisaya yönəltmişdi.

İlk qarşılaşma
İrinanı oynayan aktrisanın böyük bir sənətkar olduğunu dostuna bildirən Çexov məktubunda belə yazırdı: “Mənə görə, İrina möhtəşəmdi. Səsi, mülayimliyi digərlərindən əsaslı dərəcədə fərqlənirdi. Əgər Moskvada qalsaydım yəqin İrinanı sevərdim”.

Çexov sevir...
İrina rolunu aktrisa Olqa Leonardovna Knipper ifa edirdi. Bu qadın hələ təzə-təzə aktirsalığa meyl etmişdi. Çexov sözsüz qadına vurulmuşdu. O, öz sevgisini məktubla ifadə etmişdi. Həmişə başqa qadınlara deməyə əsirgədiyi sözləri ağ kazğıza yazmışdı.
Qadının cavabı gecikmir: “Sizdən məktub alanda çox təəccübləndim, hətta sevincimdən qəhqəhə çəkdim. Mən düşünürdüm ki, yazıçı Çexov aktrisa Knipperi çoxdan unudub. Deməli, siz də məni yada saldınız. Çox sağ olun!”
Davamı →

Hiylə | Anton Çexov

Qədimdə İngiltərədə ölüm cəzasına məhkum olunan cinayətkarların özlərini təcrübə məqsədi ilə anatomlara və fizioloqlara satmaq hüququ vardı. Bu yolla əldə edilən pulu bəziləri içkiyə xərcləyir, bəziləri ailəsinə verərmiş.

Qorxunc bir cinayətə görə ölümə məhkum edilən cinayətkarlardan biri bir həkimə xəbər göndərir, uzun və bezdirici bazarlıqdan sonra özünü iki peniyə satmağı bacarır. Amma həkimdən pulu alar-almaz qəhqəhə çəkib gülür.

– Niyə gülürsünüz?
– Həkim təəccüblə soruşur.
Cinayətkar deyir:
– Siz məni asılacaq bir məhbus olaraq almısınız. Amma mən sizi aldatmışam! Məni yandıraraq edam edəcəklər. Ha, ha, ha!
Davamı →

Çexovdan sitatlar

Sevmədən evlənmək, inanmadan ibadət etmək kimidir. İkisi də alçaqlıqdır.

İnsanlar əylənə bildikləri ilə tanış, paylaşa bildikləri ilə dost, ağlaya bildikləri ilə qardaş olurlar.

Əgər qüsursuz olsaydın, başqalarının qüsurlarını axtarıb tapmağa bu qədər maraqlı olmazdın.

Kimlərsə arxanızdan danışırlarsa, bilin ki, onlardan öndəsiniz.

Sizə bir yaxşı, bir də pis xəbərim var. Yaxşı xəbər: hələlik ölməmişik. Pis xəbər: hələ də yaşayırıq.

Bu dövrdə xoşbəxt birini görmək insana qəribə gəlir. Ağ rəngli fil görmək, xoşbəxt insan görməkdən daha asandır.
Davamı →

Çexovun həyatı haqda heç bilmədikləriniz

Çexov və Çar
Çexov heç vaxt çar fərmanlarını oxumazmış, çar haqda filmlərə də baxmazmış, heç çarlar haqda kitabları da əlinə almazmış, bir sözlə çar onu zərrəcə də maraqlı deyildi. Elə çar özü də Çexovu sevməzmiş, nədən ki, Qoqolu oxuyanda gülürsən, Saltıkov-Şedrini oxuyanda yenə gülürsən, düzdür bir az qəzəb də yaranır, Çexovun da yazdıqları adamın üzündə təbəssüm yaradır, amma di gəl ki, onun həqiqətləri insanı elə dərin bir kədərə bürüyür ki, bu dünyadan başını götürüb qaçmaq istəyirsən. Buna görə də Çexovla Çar heç vaxt bir-biri ilə söhbət etməyiblər.

Çexov və xəstə
Günlərin bir günü Çexovun yanına bir xəstə gəlir, başlayır ki, dişim də ağrıyır, qarnım da ağrıyır, başım da ağrıyır, qabırğalarım da ağrıyır, oynaqlarım da ağrıyır, gözlərim qaralır, barmaqlarım isə taqətsizdir. Xəstəyə kömək etməkistəyən Çexov soruşur:
Davamı →

Anton Çexov ateist idimi?

Bu barədə fikir yürütmək üçün 3 mənbə var.
Bunlardan  birincisi  Chekhov haqda ən mötəbər memuarlardan birinin müəllifi Buninin xatirələridir.

Bunin yazır ki, Chekhov qələm yoldaşları ilə söhbətlərdə bir neçə dəfə ölümsüzlük, ölümdən sonrakı həyatın “cəfəngiyyat” olduğunu deyib. Amma Bunin qeyd edir ki, bir neçə dəfə də Chekhov-un bunun tam əksini – “Biz öləndən sonra heç bir halda izsiz-tozsuz yox ola bilmərik. Ölümsüzlük — faktdır” dediyinin şahidi olub.

İkinci mənbə Chekhov-un gündəliyidir. Yazıçının 1897-ci ilin fevralına aid qeydləri: “”Allah var” və “Allah yoxdu” fikirləri arasında nəhəng bir çöllük mövcuddur. Əsl müdriklər həmin yolu böyük əziyyətlər bahasına keçirlər.

Rus insanı isə bu qəti fikirlərin yalnız birini seçir. Bunlar arasında mövcud olan fikirlər onu maraqlandırmır. Buna görə də o ya heç nə bilmir, ya çox az şey bilir”.
Davamı →