Kayzen

1. Dövrləşmə problemi
2. Qərbi Avropa ölkələrinin iqtisadi inkişaf meylləri
3. Mütləq monarxiya
4. Avropa mədəniyyətinin əsas inkişaf istiqamətləri

Davamı →

1. Erkən orta əsrlər dövründə natural təsərrüfatın hökmranlığı
2. Məhsuldar qüvvələrin inkişafı. Sənətin kənd təsərrüfatından ayrılması
3. Şəhərin kənddən ayrılması.
4. Şəhərlər — sənət və ticarət mərkəzləri kimi
5. Feodalizmdə sadə əmtəə təsərrüfatı
6. Orta əsr şəhərlərinin əhalisi və xarici görünüşü
7. Sexlər
8. Qərbi Avropada təcarət və kredit işinin inkişafı

 

Ardı →

1. Fransa IX – XI əsrlərdə
2. İtaliya VIII – X əsrdə
3. Almaniya IX – XI əsrin əvvəllərində
4. Şimali Avropa IX- XI əsrlərdə
5. İngiltərə XI əsrin ortalarınadək
6. İspaniya VIII – XI əsrin ortalarında

 1. Fransa IX – XI əsrlərdə

Fransız dövlətinin əsasını 843-cü il Verden müqaviləsi qoymuşdur. 855-ci ildə Lotarın ölümündən sonra onun krallığı parçalanır: onun böyük oğlu Ludovik imperator titulunu saxlayır və İtaliya krallığını özünə götürür. Ortancıl oğul Karla Cənub – Şərqi Qalliya ərazisi keçir və bu torpaqlar Provans krallığını (Burqundiya) təşkil edir; kiçik oğul Lotar isə Lotaringiyaya sahib olur. Keçmiş Frank dövlətinin ərazisi Böyük Karlın varislərinin ümumi vərəsəsi sayılmağa davam edirdi və bu varislərin hər hansı birinin vəfatı ilə sərhədlər yenidən bölünürdü. Qərbi Frank krallığı isə VIII əsrin sonunadək Berden müqaviləsi ilə müəyyən olunmuş sərhədlərdə (Şelda, Maas və Rona çaylarından qərbə) qaldı və sonralar Fransa adlanmağa başladı. Fransa krallığı etnik baxımdan mürəkkəb bir qururm idi. Ölkənin cənub – qərb ucqarında – Qaskonda Basklar, şimali – qərb ucqarında – Bremenda keltlər, şimalda – Flandriyada germandilli Flamondlar yaşayırdılar. X əsrin əvvəllərində Senanın aşağı axarlarını normanlar ələ keçirir. Qalan ərazilər romandilli idi və əsasən iki xalq – şimali fransız (provansal) xalqı məskunlaşmışdır. Onların arasında şərti sərhəd Puatye – Luon xətti idi.

Ardı →

1. Qalliyanın franklar tərəfindən işğalı. Merovinqlər krallığı.
2. Karolinq dövləti.
3. Karolinq dövlətində feodal münasibətlərinin əsasının qoyulması.

Ardı →

Niderland Şelda Maaş və Reyn çaylarının aşağı axarında yerləşirdi. Mənası çökək ölkə deməkdir. XVI əsrdə Niderlandda 3 milyon adam yaşayırdı, 300 şəhər yardı. Niderland çay yolu ilə Fransa və Almaniya, dəniz vasitəsilə İngiltərə və Skandinaviya ilə ticarət edirdi. Böyük coğrafi kəşflərdən sonra Niderlandın dəniz ticarəti daha da yüksəldi, Antverpen şəhərinin dünya ticarətində rolu artdı. Çünki bu limana yan alan gəmilər, yəni müxtəlif ölkənin tacirləri burada bərabər ticarət etmək hüququna malik idilər. Buna görə də, XVI əsrdə Antverpen Avropa tarixində dünya ticarətinin birinci mərkəzi oldu.

Niderland əhalisi dəniz sahilində və bəzən dənizdə bəndlər çəkir, dənizi qurudur və qurudulmuş ərazilərdə təsərrüfat yaradır, kənd və şəhərlər salırdılar. Niderlandda manufakturalar yaradılmağa başlandı. Manufakturalarda mahud parça, kətan, gəmi ləvazimatı və s. istehsal olunurdu. Niderlandda kapitalist sənayesi inkişaf edir, muzdlu əməkdən istifadə olunurdu. Lakin XVI əsrin ortalarında Niderland feodal İspaniyasının hakimiyyəti altında idi. Niderlandın Amerikada, Cənubi İtaliyada müstəmləkələri var idi. İspaniya kralı Avropada ən güclü ordu və donanmaya malik idi. Niderland İspaniyaya okeanın o tayındakı müstəmləkələrindən 4 dəfə çox gəlir verirdi.
Davamı →

XI əsr Qərbi Avropaya aiddir:
*   Meşələrin qırılması ilə əkin sahələrinin genişlənməsi;
*   Üçtarlalı əkin qaydasının yaranması;
*   Təkərli kotanlardan istifadə;
*   Yer dəyirmanlarının meydana gəlməsi;
*   Xamutun ixtira edilməsi;
*   Sənətin kənd təsərrüfatından ayrılması;
*   Yeni şəhərlərin yaranması;
*   İlk sənətkarlıq müəssisəsi olan  emalatxanaların yaranması;
*   Şəhər mərkəzlərində sobarun (baş kilsə) inşa edilməsi;
*   Eyni peşədən olan usta ittifaqlarının –sexlərin yaranması;
Ardı →

Sahəsi 1,4 mln km² olan Orta Avropada 10 ölkə yerləşir. Bu dövlətlərdən dördünün- İsveçrə, Avstriya, Lüksemburq və Lixtenşteynin dənizə çıxışı yoxdur. Dövlət quruluşuna görə regionun 5 ölkəsi-AFR, Fransa, Avstriya, Irlandiya və İsveçrə respublika; 5-i isə -Ingiltərə, Niderland, Belçika, Lüksemburq və Lixtenşteyn konstitusiyalı monarxiyadır. Bu dövlətlərdən -AFR, Avstriya, İsveçrə və Belçika federasiya, qalan 6 ölkə isə unitardır. Region ölkələrindən Lixtenşteyn cırtdan ölkədir. Niderland dövlətlərinin qeyri-rəsmi adı isə Hollandiyadır. Regionun Avropada mərkəz mövqeyi tutması onun ərazisinin tranzit əhəmiyyətini artırır.
Ardı →

Sahəsi 3,8 mln km² olan bu regiona 24 IEÖ daxildir. «Böyük 7-liyə» daxil olan ölkələrin 4-ü AFR, Fransa, Ingiltərə və Italiya burada yerləşir. Bu regiondan Vatikan, San-Marino, Malta, Monako, Lixtenşteyn, Andorra cırtdan və ya mikro dövlətlərindir. Dövlət quruluşuna görə bu regionun ölkələrinin 12-si respublika,12-si isə konstitusiyalı monarxiyadır.
Qərbi Avropa ölkələrinin coğrafi mövqeyi 3 başlıca əlamətlə səciyyələnir.
1. Bir-birinə görə sıx qonşuluq mövqeyi.
2. Əksər ölkələrin dəniz mövqeyi və onların ən gediş-gəlişli dəniz yollarının yaxınlığında yerləşməsi.
3. Şərqi Avropa ölkələri ilə geniş quru və dəniz sərhədlərinə malik olması.

Ardı →

Avropanın müharibədən sonrakı iqtisadi inkişafının ilkin mövqeyi. II dünya müharibəsindən sonra dünya iqtisadiyyatında ABŞ aparıcı yer tuturdu.Avropa ölkələrinin iqtisadiyyatı tamamilə dağılmışdır. Dünya dövləti statusuna uyğun olaraq ABŞ bu illərdə yeni dünya quruculuğunun ümumi sisteminin işlənib hazırlanmasına başladı.Bu sistem ənənəvi liberal prinsiplərə əsaslanırdı.
İqtisadi planda yeni dünya quruluşunun əsasını maliyyə və ticarət sahəsində razılaşmalar təşkil edirdi.Maliyyə sahəsində müharibədən sonrakı  yeni dünya valyuta sisteminin əsası 1944-cü ildə Bretton-Vuds şəhərində keçirilən beynəlxalq konfransda qoyuldu.Bu sistemin prinsipləri aşağıdakılardan ibarətdir:

Ardı →