Sisianov haqqında məlumat

Sisianov kimdir?

Pavel Dmitriyeviç Sisiyanov (Pavle Dmitris dze Sisişvili) — gürcü əsilli rus generalı, Rusiyanın Qafqazdakı qoşunlarının baş komandanı.  
Sisianovun əcdadları Gürcüstanda mühüm dövlət postları tutmuş, türklərlə, farslarla, dağ tayfaları ilə müharibələrdə, vətəndaş qarşıdurmalarında iştirak etmişdir. Rusiya-Çərkəz müharibəsində çərkəzlərin soyqırımında mühüm rol oynamış və dinc əhalinin qətliamında soyqırım metodunu tətbiq edən ilk rus generallarından olmuşdur. Çərkəzlər arasında ona “etibarsız donuz” deyirdilər. 

1806-cı ildə Bakı yaxınlığında sui-qəsd nəticəsində Hüseynqulu xanın əmisi oğlu olan İbrahim öldürülüb. 


Davamı →

Tarixdə qadın imzası

  • Qadın

15. ENIAC
Kay McNulty, Marlyn Wescoff, Fran Bilas, Ruth Lichterman, Adele Goldstinedən (və Betty Snyder) ibarət olan bu qrup, Moore School of Engineeringdə ENIAC (Elektron nömrə inteqralı hesablayıcısı) üzərində çalışırdı. Bu gördüyünüz qadınlar, atəş etmə və bombalama orbitlərini hesablamaqdan məsul idilər.


Davamı →

Baltalı Hano kim olub?

  • Qadın
Osmanlı dövründə insanları qorxuya salan bir qadın var idi. Baltalı Hano adlı bu qorxulu qadın, İstanbulun kənar məhəllələrində yaşayırdı.
Hələ Baltalı Hano adını almazdan əvvəl, gəlin baxaq Baltalı Hano yəni əsl adı Hanzadə olan bu qadın kim olub.
1800-cü illərdə yaşadığı təxmin edilən, kasıb ailədə doğulan sakit bir qız olaraq bilinən Hanzadə adlı bu xanım varlı bir kişinin ona elçi düşməsiylə daha yaxşı həyata qovuşur. Amma həyat onu hələ çox sınağa çəkəcəkdi.
Oğlunun 6 yaşı olanda, Hanzadənin həyat yoldaşı dünyasını dəyişir. Və onun bütün malı-dövləti qalır Hanzadəyə.
Varlı, tək uşaqlı və dul bir qadınla evlənmək istəyənlər gündən-günə artırdı. Hanzadəyə elçi düşənlərin əksəriyyəti qoçular olur və o da seçimini Solçu Liqor (Solak Ligor) adlı bir qoçudan yana edir.
Hanzadə bu qoçuyla uzun illər birgə yaşadı və zamanla özü də qoçuluq etməyə başladı.
Bəs bir qadın necə amansız qatilə çevrilə bilər ? 

Davamı →

Qubadlının igid qəhrəmanı - Əliyar Əliyev

Qubadlı rayonu 1933-cü ildə yaradılıb, bir şəhər və 93 kənddən ibarət olub, sahəsi 802 kvadrat kilometrdir. Qubadlı 1993-cü ilin 31 avqust tarixində Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilmişdi. Qubadlı uğrunda gedən döyüşlərdə Azərbaycanın igid oğulları şəhid olub.
Mayor Əliyar Əliyev — Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı və


Davamı →

Nazlı Tahirova (Nəcəfova)

XIX yüzilliyin sonlarında Azərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi Naxçıvanda maarifçiliyin formalaşmasında və inkişafında yüksək demokratik əhval-ruhiyyə duyulurdu. Naxçıvanda hamı maarifə can atırdı. 1830-cu ildən sonra yaradılan və dünyəvi elmləri öyrədən məktəblərin sayı artmaqda idi. Əslində, işğalçı dövlətlərin apardığı müharibələr ötən yüzilliklərdə maarifçiliyin nizamını pozmuş və onu “unutdurmuşdu”. Amma tarixi sənədlər o dövrdə yaşamış insanların elmi, biliyi, təhsili çox yüksək qiymətləndirdiklərindən xəbər verir. Naxçıvanlılar ulu əcdadlarının şanlı ənənələrini yaşatmaq üçün əllərindən gələni əsirgəmir, imkanlı şəxslər yaradılan məktəblərə xeyriyyəçilik edirdilər. Rusiya imperiyası digər millətlərin kamil təhsil almasını istəmirdi və bunun üçün hər cür maneələr yaradırdı. Amma dağların sinəsindən çağlayan bulaqların gözünü bağlamaq mümkün olmadığı kimi, xalqın da təhsilə, elmə vurğunluğunun qarşısını almaq mümkün deyil. Çar məmurları naxçıvanlıların təhsilə dərin maraqlarının qarşısını ala bilmirdilər.

Davamı →

Əhməd bəy Ağaoğlu kimdir?

Azərbaycanda türkçülük hərəkatı ideoloqlarından biri. Görkəmli ictimai-siyasi xadim, publisist, yazıçı, hüquqşünas, şərqşünas-islamşünas alim Əsilzadə ailəsində anadan olmuşdur valideynləri Qarabağ xanlığının əsasını qoyan Pənahəli xanın nəslindəndir. İlk təhsilini Şuşadakı rus məktəbində və Tiflis gimnaziyasında almışdır. Peterburq Mühəndis-Texniki İnstitutuna daxil olmuş, lakin təhsilini yarımçıq qoymuş, Parisə gedərək, hüquq məktəbini və Sorbonna Universitetini bitirmişdir. Burada Şərq xalqlarının tarixini, ərəb, fars və türk dillərini mükəmməl öyrənmiş, 1890-cı ildə Şərq fəlsəfəsinə və ədəbiyyatına dair ilk elmi məqaləsini nəşr etdirmişdir. Bunun ardınca müxtəlif məcmuələrdə digər yazıları da dərc olunmuşdur. Əhməd bəy Ağayev 1892-ci ildə, 23 yaşında Londonda keçirilən Beynəlxalq şərqşünaslıq konqresində "Şiə məzhəbinin mənbələri" mövzusunda məruzə etmiş, məruzə konqresin qərarı və Kembric Universitetinin vəsaiti ilə bir neçə Qərb dillərində dərc olunmuşdur.

Davamı →

Mirzə Cəlilin rus dilinə münasibəti

XIX əsrin ikinci yarısından etibarən Azərbaycan ədəbi dilinə rus-Avropa mənşəli sözlərin daxil olması geniş vüsət aldı. Proses Çar Rusiyasının həmin əsrdən hətta bir əsr qabaq cənubi Qafqazı öz imperiyasının tərkibinə daxil etmək istəməsi ilə başlandı. I Pyotrun Qafqaz siyasəti və planları uzunmüddətli oldu və bu coğrafiyanın Rusiyaya ilhaq edilməsi təqribən 100 illik periodda tamamlanmış oldu. “Gülüstan” (1813) və “Türkmənçay” (1828) müqavilələri ilə Qafqaz və bizim üçün isə ən acınacaqlısı olan şimali Azərbaycan Çar Rusiyasının sərhədləri daxilinə çevrildi. Sonrakı proses isə məlumdur… imperiya siyasəti: parçala, hökm sür.

Davamı →

Pəri Topçubaşova

Deyirlər, sağlam cəmiyyət qurmağın başlıca şərti ilk növbədə qızlara təhsil verməkdən, qadınları savadlı yetişdirməkdən başlayır.

Əgər qadın savadlı, dünyagörüşlü olarsa, onun ailəsində böyüyən övladları da savadlı olacaq. Azərbaycanın çoxəsrlik tarixində cəmiyyətin inkişafı, maarifpərvər ideyaların təbliği istiqamətində mühüm rol oynamış bir çox qadınlarımız olub. Onlar cəmiyyətin müxtəlif sahələrində kişilərlə çiyin-çiyinə çalışıb, həyatını xalqın inkişafına həsr ediblər.


Davamı →

Türkmənçay müqaviləsi

I MADDӘ
Bütün Rusiya imperatoru hәzrәtlәri vә İran şahı hәzrәtlәri arasında, onların vәrәsәlәri vә taxt-tacın varislәri, onların dövlәtlәri vә qarşılıqlı surәtdә tәbәәlәri arasında bundan sonra әbәdi sülh, dostluq vә tam razılıq olacaqdır.

II MADDӘ
Bütün Rusiya imperatoru hәzrәtlәri vә İran şahı hәzrәtlәri hörmәtlә qәbul edirlәr ki, razılığa gәlәn yüksәk tәrәflәr arasında baş vermiş vә indi xoşbәxtlikdәn qurtarmış müharibә ilә Gülüstan traktatının qüvvәsi üzrә qarşılıqlı tәәhhüdlәr dә başa çatmışdır; onlar göstәrilәn Gülüstan traktatını Rusiya vә İran arasında yaxın vә uzaq gәlәcәyә sülh vә dostluq münasibәtlәri qurmalı vә tәsdiq etmәli olan indiki şәrtlәr vә qәrarlarla әvәz etmәyi zәruri hesab etdilәr.

III MADDӘ


Davamı →

Gülüstan müqaviləsi

1813-cü ilin 12 oktyabr tarixində imzalanan birinci müqavilə ilə Azərbaycan Rusiya ilə İran arasında bölündü. 

Çar Rusiyası Osmanlı İmperiyası ilə 1812-ci ilin yayında imzaladığı Buxarest müqaviləsində Osmanlı İmperiyası rusların Qafqazı işğalını tanıyır, bu torpaqlara iddiasından əl çəkir. 1812-ci ildə Napoleonun Rusiya hücumundan dəyərlənməyə çalışan İran vəliəhdi Abbas Mirzə Rusiyanın işğal etdiyi Azərbaycan xanlıqlarına hücum etsə də general P.Kotlyarevski bu hücumları dəf edir və bölgədə hərbi-siyasi üstünlük qazanır. Bu hallar İngiltərəni bərk narahat edir və onların təkidi ilə İran Rusiya ilə müqavilə imzalamaq qərarına gəlir. 1813-cü ilin 12 oktyabrında Gülüstan kəndində birinci Rusiya-İran müharibəsinin qurtarmasını bildirən müqavilə imzalanır. Bu müqavilə tarixə imzalandığı yerin adıyla Gülüstan müqaviləsi kimi daxil olur. Müqaviləni İran tərəfdən şahın vəkili Mirzə Əbdülhəsən xan, Rusiya tərəfdən isə Ratişev imzalayır. Bu sülh müqavilənin şərtlərinə əsasən Şimali Azərbaycan xanlıqlarından İrəvan və Naxçıvanı çıxmaq şərtilə yerdə qalan bütün xanlıqlar (Lənkəran, Şirvan, Quba, Bakı, Gəncə, Qarabağ, Şəki) Rusiyaya verilir.


Davamı →