Yalquzağın məhvi və Dahiliyə xəyanət

Ümumiləşdirsək…
Kitabı maraqlı edən nüanslardan biri onun həm də avto-bioqrafik olmalısıdır. Əsər 47 yaşlı, demək olar ki həyatdan, cəmiyyətdən qopmuş, dövrün bəsit həyat tərzləri ilə heç cür razılaşa bilməyən Harri Hallerin ruhi axtarışları, çırpınışları haqqındadır. Harri müxtəlif qəzetlərdə siyasi səbatsızlığı və məsuliyyətsiliyi tənqdin edən, öz ailəsini, işini, evini tərk etmiş, itirmiş və yalnızlığı seçən bir ziyalıdır.

Elə bunların nəticəsidir ki, Harri özünün iki kimliyi oduğuna – bir tərəfdən insanlardan uzaq yaşayan və təpəm tək dolaşan “Yalquzaq”, digər tərəfdə isə digərlərinə qaynayıb qarışmaq istəyən, mədəniyyət və sevgi axtarışında olan bir insana – inanır. Və ruhundakı bu çaxnaşmaların nəticəsi olaraq Harri intihar etmək istəyir və əsər onun şəxsiyyətinin haçalanması və daxili konfliktologiyası üzərinə yazılmış möhtəşəm bir iç-monoloq, psixoloji portretdir.
Davamı →

Herman Hesse əsərinə niyə “Yalquzaq" adı vermişdi?

Letargiya termini xəstəlik kimi «Encaphilitis Lethargica» diaqnozundan götürülübdür. Mənası baş beynin infeksiyası nəticəsində yaranan halsızlıq və hərəkətsizlik deməkdir. Ona el arasında kiçik ölüm deyirlər. Letargiya yuxusu insan bədəninin hərəkətsiz, süst vəziyyətdə olması, qıcıqlara cavab verməməsi, dəqiq müayinə zamanı belə üzə çıxmayan, bilinməyən həyat funksiyalarının tam itməsi ilə müşahidə olunan bir halıdır. Bu halda insanın dərisi solğunlaşır, bədəni soyuyur, sifət cizgiləri kəskinləşir, göz bəbəkləri işığa belə reaksiya verə bilmir və huşunu itirib naməlum müddətə yuxuya gedir. Bu yuxu qısa və uzun müddətli olur, bəzən illərlə davam edir, hətta iyirmi il belə sürür...

Toplum olaraq buna oxşar xəstəliyi biz yataqda yox, ayaqüstə keçiririk: əslində, ölümlə olum arasında yaşayırıq. Elmə məlum olmayan bu durum xəstəliyin ən ağır formasıdır: adam nə ölü kimi ölüdür, nə də diri kimi diridi, sadəcə hər şeyə laqeyd və biganədir.

Yeni-azad insan...
Oysa, insanın cəmiyyətdən, təbiətdən, hətta öz xislətindən və mahiyyətindən ayrı düşüb ətrafında baş verən bu və ya digər olaylara bunca laqeyd qalmasına, biganələşməsinə səbəb nədir?!
Davamı →