Vaqif Osmanov - Çağdaş ədəbi gəncliyin düşüncələri

45-50 il əvvəlki gəncliyin nümayəndəsi kimi etiraf edirəm ki, indiki gənclər bizdən qat-qat məlumatlı, zəngin dünyagörüşlü, cəsarətli, azadfikirlidir. Deyəcəksiniz ki, bu texnoloji tərəqqinin təsirindəndir. Bizim zəif təsəlli yerimizdir. Amma burada başqa nüanslar da var. Ən başlıcası yazarlarda sözə münasibətdir. Sözə sayğı ilə yanaşanlar əvvəllər də mütləq çoxluq təşkil eləməyib, elə indi də. İndiki gənclərin bizdən fərqli olaraq bir neçə şansı artıqdır. Ümdəsi bir neçə əcnəbi dil bilməklərindədir. Kitabı orijinaldan oxumağın ləzzəti bir başqadır.

Davamı →

Oxumağı sevdirəcək kitablar

Kitablar istəyərək və ya istəməyərək həmişə həyatımızdadır. Elələri var ki, gözünü açandan valideynlərinin şəxsi kitabxanalarını görüb və kitablar həyatının bir hissəsinə çevrilib. Elələri də var ki, məktəb dərsliyindən başqa əlinə kitab almayıb. Oxumağa başlamağın yaşı və vaxtı olmasa da, hansı əsərdən başlamağın böyük əhəmiyyəti var. Çünki ilk kitab sonrakılara təkan verməli, kitabı sevdirməli, oxuma alışqanlığı yaratmalıdır. Əlbəttə, yeni oxumağa başlayan birinə «Səfillər»i məsləhət görsək, onun həcmini görüb qorxacaq. Və ya «Cinayət və Cəza» desək, yarıda saxlayacaq. Oxumağa yeni başlayanlar üçün həcmi az, təhkiyəsi oxumağa vadar edəcək, axıcı kitablar daha məsləhətdir. Bu əlamətləri özündə daşıyan bir neçə kitab haqqında danışmaq istəyirəm.

Davamı →

Xoşbəxt xatirələr sənəti

Baş verənlərə şükür etməli olduğumuz bir neçə müsbət səbəb var. Onlardan biri də sonraya buraxılan kitabları oxumaqdır. Beləliklə, Mayk Vikinqin «Xoşbəxt xatirələr sənəti» kitabına əlim çatdı və xatırladığım şeyləri düşünməyə başladım.
Daha aydın desək, kitabın müəllifi Kopenhagendəki Xoşbəxtlik Tədqiqatı İnstitutunun rəhbəridir. Yenidən oxuyun! Xoşbəxtlik Tədqiqat İnstitutu! Coşqu və koronavirus depressiyası həyəcan ilə anidən Danimarkaya köçməyi düşünənlərin vaxtına qənaət edib bildirim ki, – currently no job offers available. Bu institutun komandası insanların nələr hiss etdiklərini, həyatlarında nəyi xatırladıqlarını, insan xoşbəxtliyinin necə formalaşdığı və ümumi olaraq nədən ibarət olduğunu araşdırır. Hygge və Lykke kitablarını çoxdan oxumuşam.

Davamı →

Niyə kitab oxumalıyıq?

“Mən kitablarımı yaratmazdan öncə kitablarım məni yaratdılar“.
Mişel de Monten
 
Bütün hadisələr, yaşantılar, ilk baxışdan önəmsiz görünən bir fikir, söz belə, beynimizdə müəyyən izlər buraxır. Bu izlərdən heç izi-tozu qalmadan silinib gedənlər də olur, tədricən dərinləşib yeni-yeni cığırlar, yollar açanlar da. Təkrarlardan ibarət gündəlik yaşam ritmində bu cür cığırların öz-özünə açılacağını gözləmək sadəlövhlük olar. Komfort zonası nə qədər arxayınlıq, rahatlıq duyğusu yaratsa da, oradan çıxmadan zehnimizdə fərqli-fərqli izlər formalaşdıra, həmin izləri cığırlara, yollara çevirə bilmərik...

Davamı →

Özünü sevməyi öyrədən 10 kitab

1. Qay Hendriks — "Özünü sevmək sənəti"
İnsanlar duyğuların axdığı bulaq kimidirlər. Bu duyğulara diqqət etsək də, etməsək də, gün boyu hər an qorxu, qəzəb, kədər və həyəcan hiss edirik. Şüurda qəbul ettiyiniz və etməyidiniz hislərin arasında həssas tarazlıq var. Əgər bu hisləri dəngədə saxlamaq üçün fərqində olmalısınız.

Davamı →

Kitab və mədəniyyət | Abuzər Xələfov

Dünyanın böyük mütəfəkkirləri, elm və mədəniyyət xadimləri bəşər mədəniyyətinin inkişafında kitabın əhəmiyyətini olduqca yüksək qiymətləndirmiş, kitabın şəninə bilik mənbəyi, cəmiyyətin inkişafının tərəqqisinin əsas vasitəsi kimi fikirlər söyləmişlər.
Bəşər mədəniyyətinin inkişafının əsas vasitəsi olan kitab, cəmiyyətin yaranmasının erkən dövrlərində meydana gəlmiş, zəmanəmizə qədər cəmiyyətlə birgə addımlamış, formalaşmış, bəşəriyyətin yaddaşına çevrilmişdir. Məhz cəmiyyət maddiləşmiş bu yaddaş (kitab) vasitəsi ilə bəşəriyyətin yaratmış olduğu bilikləri nəsildən-nəsilə ötürməyə nail olmuşdur.

Davamı →

Nədən və nə üçün yazmalıyıq?

Ədəbiyyatın rolu və vəzifələri barədə həddindən artıq deyilib və yazılıb. Əvvəlki yazılarımda ədəbiyyatın vacibliyini dəfələrlə vurğulamışam. İnsan mənəvi ehtiyacları olan maddi varlıqdı. Ədəbiyyat məhz bu nüansı vurğulamaq üçün uzun əsrlər boyunca müxtəlif cür istifadə olunub. O zənginlərin süfrəsində  şairlərin və söz adamlarının mədhiyyələrinə çevrilərkən,  əhalinin digər təbəqəsi üçün  təsəlli yeri olub. Onları gələcəyə ümidə səsləyib, ağ atlı oğlanın gələcəyini, quyuya düşsən də, Simurq quşunun mütləq yetişəcəyini pıçıldayıb. Beşiyin başında laylaya, əkinçinin dilində holavara, zalımın zülmündə qarğışa, sözün lakonikliyində atalar sözünə, işarədən ayayanlar üçün məsələ, əyləncə axtaranlar üçün isə tapmacaya çevrilib.

Davamı →

Uşaqları kitab oxumağa necə həvəsləndirək?

Uşaqları kitab oxumağa necə  həvəsləndirməklə ilə bağlı çoxsaylı araşdırmaların olması bu barədə çətinliklərin olduğunu təsdiq edir.  Bu məsələ ,əsasən, pedaqoji, mədəni və sosial hadisədir. Oxu problemi həddən artıq böyük məzmunda məktəb oxu materialları, uşaqların kütləvi informasiya vasitələrindən istifadəsi, smartfonlar və keyfiyyətsiz məzmunlu televiziya əyləncə proqramlarına heyranlıqdan irəli gəlir. Bütün bunlar uşaqlara əhəmiyyətli dərəcədə mənfi təsir göstərir. Beləliklə, uşaqlar yaşadıqları dünyanın passiv müşahidəçilərinə çevrilir və uyğun olmayan məzmuna əsaslanaraq biliklər  əldə edirlər.

Davamı →

Bədii kitabları necə oxumalı?

Başlığın sonuna qoyduğum sual işarəsi üzərində bir az dayanmaq istərdim. Əgər bu sualı öz şəraitimə, zövqümə, rahatlıq anlayışıma görə cavablandırsam, cavab yalnız özüm üçün əhəmiyyətli olacaq. Sizin üçün bütövlükdə bu yazının bir əhəmiyyəti qalmayacaq. Mütaliə elə məsələdir ki, burada ən yaxşı məsləhət oxucuya kiməsə qulaq asmaması, fərdi bədii zövqünü formalaşması, ürəyinin səsini dinləməsi ilə bağlıdır. Bu şərtlərə əməl etməklə razılaşırsınızsa, o zaman bəzi fikir və tövsiyələrimi paylaşmaqda bir təhlükə görmürəm. Çünki yuxarıdakı şərtlərə əməl edənlərə verilən tövsiyələr onsuz da oxucunun sahib olduğu ən vacib keyfiyyəti – azad düşüncəni korlamayacaq. Hərçənd ədəbiyyat, şeir, mütaliə elə şeylərdir ki, onlara min illərdir ki, qadağa, qayda, şərt işləmir. Voterlo müharibəs32inin tarixi yüz ildir ki, məlumdur.

Davamı →

6 aylıq uşağa kitab oxunarmı?

Bir ana və ata­nın uşa­ğı­na ve­rə bi­lə­cə­yi ən bö­yük hə­diy­yə­lər­dən bi­ri mü­ta­liə­yə və ki­ta­ba sev­gi­dir. Yax­şı bir ki­tab qə­dər heç nə in­sa­na zövq ver­məz, hə­yə­can­lan­dır­maz, il­ham ver­məz, təş­viq et­məz, se­hir­lə­məz və ya əy­lən­dir­məz.

Bir çox ailə­lər uşaq­la­rı­na ki­tab oxut­du­ra bil­mə­mək­dən şi­ka­yət­lə­nir­lər. Əli­nə bir ki­tab alıb uzun müd­dət oxu­maq­dan sı­xı­lan uşaq, sa­at­lar­la te­le­vi­zor və ya kom­pü­ter qar­şı­sın­da otur­maq­dan heç şi­ka­yət et­məz. Ana-ata­sı­nı bir də­fə də ol­sa əli­nə ki­tab alıb oxu­yan gör­mə­yən uşaq­lar “te­le­vi­zo­run qa­ba­ğın­dan dur bi­raz da ki­tab oxu!” de­yən sə­sə fi­kir ver­məz. Ailə­lə­rin uşaq­la­rı­nı ən az ciz­gi fil­mi və kom­pü­ter oyun­la­rı qə­dər əy­lən­cə­li olan ki­tab­la­rın dün­ya­sı­na çə­kə bil­mə­si üçün, uşaq erkən yaşlarından ki­tab oxu­ma­ğın fay­da­sı­na inan­ma­lı və eh­ti­yac duy­ma­lı­dır.


Davamı →