Kayzen

Son illər Azərbaycanda valideynlikdən məhrum etmə hallarının statistikası azalır. Əgər 2012-ci ildə 112 valideynlikdən məhrumetmə halı qeydə alınmışdısa, 2013-cü ildə bu rəqəm 98 nəfəri əhatə edib. 2015-ci ildə isə ölkə vətəndaşlarından 50 nəfəri valideynlik hüququndan məhrum edilib.

Ümumiyyətlə, qanunvericilikdə valideynlik hüququndan məhrum olma belə tənzimlənir: «Ailədə valideynlər öz valideynlik vəzifələrini yerinə yetirmədikdə; Alimenti qəsdən ödəmədikdə; Heç bir üzrlü səbəb olmadan uşağı doğum evindən və yaxud hər hansı müalicə, tərbiyə, əhalinin sosial müdafiəsi müəssisəsindən və digər analoji müəssisələrdən götürməkdən imtina etdikdə. Valideynlik hüquqlarından sui-istifadə etdikdə; Uşaqlarla amansız davrandıqda, onları fiziki və psixi təzyiq altında saxladıqda, xroniki alkoqol və narkomaniya xəstəsidirsə, uşaqların və ya ərinin (arvadının) sağlamlığına və ya həyatına qarşı qəsdən edilmiş cinayət törətdikdə».

Davamı →

Respublikası konstitusiyasında təsbit edilmiş qadın və kişinin hüquq bərabərliyinə uyğun olaraq ər və arvad ailə münasibətlərində bərabər şəxsi və əmlak hüquqlarına malikdirlər. Nikahın qeydə alınması nəticəsində ər-arvad arasında əmələ gələn hüquqi münasibətlər iki qrupa- şəxsi, yəni qeyri-əmlak münasibətlərinə və əmlak xarakterli münasibətlərə bölünür. Şəxsi hüquq münasibətlərinin mahiyyəti ondan ibarətdir ki, münasibətlərin iqtisadi məzmunu yoxdur. Onların təbiəti əmtəə-pul dəyərindən azaddır. Ailənin simasını şəxsi hüquq münasibətləri təşkil edir. Bu münasibətlər əmlak münasibətlərinə nisbətən həlledici rol oynayır. Bu isə təsadüfü deyildir. Çünki şəxsi hüquq münasibətləri ər-arvadın məhəbbətə, dostluğa, qarşılıqlı hörmətə və şəxsi meylə əsaslanaraq bağladıqları nikahın mahiyyətindən irəli gəlir, nikaha daxil olanların məqsədi ümumi əmlak qazanmaq (əldə etmək) yox, əsil ailə qurmaqdır.
Davamı →

Maddə 9. Əmək müqaviləsi üzrə işçinin əsas hüquqları

Əmək müqaviləsi üzrə işçinin aşağıdakı əsas hüquqları vardır:

a) sərbəst surətdə ixtisasına, sənətinə, peşəsinə uyğun əmək fəaliyyəti növü və iş yeri seçərək əmək müqaviləsi bağlamaq;

b) əmək müqaviləsinin şərtlərini dəyişdirmək və ya onu ləğv etmək üçün işəgötürənə müraciət etmək;

c) iş vaxtında və ya iş vaxtından sonra qazanc əldə etmək məqsədi ilə qanunvericiliklə qadağan edilməyən, habelə əmək müqaviləsi üzrə tərəflərin öhdəliklərinə xələl gətirməyən fəaliyyətlə məşğul olmaq;

ç) həyatının, sağlamlığının və əməyinin mühafizəsini təmin edən əmək şəraitində çalışmaq, habelə belə şəraitin yaradılmasını tələb etmək;

Ardı →

Dövlət — bir ölkədə, bir ərazidə siyasi baxımdan təşkilatlanmış bir millət və ya millətlər ittifaqının yaratdığı siyasi varlıq. Dövlət müəyyən idarəetmə üsuluna, qanunvericilik sisteminə, güc strukturlarına, atributlara və s. sahib olur və öz varlığını nəzarət etdiyi ərazinin bütün hissələrinə yayır. Tarix boyu dövlət müvafiq ərazidəki cəmiyyəti idarə etmək mexanizminə sahib bir təşkilat olaraq çıxış etmişdir.  Bu dövlət anlayışı ilə bağlı oturmuş elmi və ümumiləşdirilmiş tərifdir. Dövlət anlayışı çox geniş və əhatəli mövzudur. Dövlət anlayışına bir neçə konseptual yanaşma mövcuddur:

1. Teoloji yanaşma. Səmavi dinlərə görə dövlətin mənşəyi ilahi gücdür. Roma papası XI Leo dövləti «Tanrının hədiyyəsi» adlandırır. Bu yanaşmaya əsasən dövlət hökmdarın üstünlüyü demək deyil və dövləti idarə edən dövləti sülh içində idarə etməli və xalq üçün ən yaşı qərarları verməlidir. Dövlət şəxsi mülkiyyəti qorumalı, insan hüquqlarına hörmət olunmalı və işçilərin sahibləri tərəfindən istismar edilməsinə yol verilməməlidir.

Ardı →

İnsan həyatının hər bir  sahəsi haqqında  düzgün yönəldilmiş  təbliğat möhkəm, sağlam  cəmiyyətin təməlidir!

 

Son illər Azərbaycanda fəaliyyət göstərən bankların sayı artıb. İndi öz əmanətini bankda yerləşdirmək istəyən vətəndaşın seçim imkanı da genişdir. Belə ki, ölkədə 40-dan çox bank əhaliyə xidmətlərini təklif edir.
Rəsmi statistika görə, Azərbaycanda son bir ildə banklardakı əmanətlərin həcmi 31 faiz artıb. Ötən ilin III rübünün göstəricilərinə əsasən isə Əmanətlərin Sığortalanması Fondu tərəfindən kompensasiya olunan əmanətlərin həcmi 1 milyard 404 milyon manat olub. Fonda üzv olan banklarda fiziki şəxslərin ümumi əmanətləri 122 milyon manat qorunan əmanətlər 195 milyon manat artıb. Nəticədə, qorunan əmanətlərin artım tempi ümumi əmanətlərin artım tempindən daha yüksək olub. Həmçinin, fiziki şəxslərin 4,4 milyard manat bütün əmanətlərinin 64 faizi yəni 2,8 milyard manatı qorunan əmanətlər, 36 faizi yəni 1,6 milyard manatını isə qorunmayan əmanətlər təşkil edib.
Yeri gəlmişkən xatırladaq ki, mövcud qanunvericiliyə əsasən, 2010-cu ilin 1 iyun tarixindən üzv banklarda illik 12 faizdən yuxarı faiz dərəcəsi ilə yerləşdirilmiş əmanətlər qorunan əmanətlərə aid deyil. Fond tərəfindən qorunmayan əmanətlərə görə kompensasiya ödənilmir. Sığorta hadisəsinə görə hər qorunan əmanətçiyə ödənilməli kompensasiya məbləğinin maksimum həddi 30 min manat məbləğindədir.
Maraqlıdır, görəsən hazırda ölkənin əsas aparıcı bankları əmanətçilərə neçə faizlə dvidend verir? Ümumiyyətlə, bankların ümumi aktivlərində əmənətlərin payı nə qədərdir?
Azərbaycan Beynəlxalq Bankın mətbuat xidmətinin rəhbəri Rauf Ağayev bildirib ki, bu bank tərəfindən vətəndaşlara «Multivalyuta» və «Klassik», «Yığım», «Avans», «Uşaq» əmanət növü təklif edilir. Bank maksimum 5 illik (60 ay) müddətə yatırılan əmanətə 11.4 faiz dividend verir. Yatırılan əmanətə görə verilən dividend müddətdən asılı olaraq minimum 6.4 faiz təşkil edir.
Bankın ümumi aktivlərində əmanətlərin payının nə qədər olmasına gəlincə, Rauf Ağayev ötən ilin yekunlarının hələlik sistemləşdirilmədiyini deyib. O bildirib ki, yekun hesabat hazır olmadan bu barədə məlumat vermək qeyri-mümkündür.
“Muğanbank”dan isə bildiriblər ki, maksimal 2 illik (24 ay) müddətə yatırılan əmanətə hər il üçün 12 faiz dividend verilir. Aylıq göstəriciyə gəldikdə isə 1 aydan yuxarı yatırılan əmanətə 2 faiz verilir, müqavilə vaxtından tez pozularsa bu, 1 faizə düşür.
Sözügedən bankın ümumi aktivlərində əmanətlərin payının nə qədər olması barədə sualımız isə cavabsız qalıb.
“Bank of Baku”dan isə “Həftə içi”nə deyiblər ki, korporativ əmanət 2 aydan 36 ayadək müddətə qoyula bilər. Hər aya uyğun olaraq faizlər dəyişilir. Müddətin sonunda götürüldükdə dividend 10.73 faizlə verilir. “Dinamik” əmanətin müddəti 1 aydan 60 ayadəkdir. Faizlərin ödənilməsi aylıq və müddətin sonunda olur. İllik faiz dərəcəsi 1-16 faiz təşkil edir. “Çevik” əmanət 18 aya yatırıla bilər. Faizlərin ödənilməsi əmanət çıxarılarkən və ya müddətin sonunda gerçəkləşir. Əmanət 2 aydan tez çıxarılarsa, əmanətçiyə heç bir faiz ödənilmir.
Bu bankda da ümumi aktivlərdə əmənətlərin payının nə qədər olması barədə sualımız əməkdaşlar tərəfindən cavabsız qalıb.
“Kapital Bank”dan da vətəndaşlara müxtəlif əmanət növü təklif edildiyini bildiriblər. Qurumdan verilən məlumata görə, “VİP” əmanəti üçün əmanətçilərə 12 ay 7.5 faiz, 24ay 8.5 faiz, 36 ay 9.5 faiz dərəcələrilə dividend verilir. “Müddətli seçim” əmanətinin müddəti 10 ildir. Faizlər müddətin sonunda 17 faizlə ödənilir. “Uşaq yığımı” əmanəti 16 yaşadək uşaqlar üçün açılır. Əmanətin müddətinə görə dividend 12 ay üçün 6 faiz, 24 ay üçün 7 faiz, 36 ay üçün 8 faiz təşkil edir. “Pensiyaçı” əmanəti 6 ay və 12 ay müddətinə qəbul olunur. 6 aya 3 faiz, 12 aya 6 faiz dividend verilir. “Müddətsiz” əmanət 12 ay müddətinə qəbul edilir və hər ay üçün 2 faiz odənilir.
“Unibank”dan isə bildiriblər ki, maksimal 2 illik müddətinə qoyulan əmanətə 13 faiz dividend verilir. “Müddətli” əmanət 3 aydan 12 ayadək yatırıla bilər. 3 ay üçün 5 faiz, 6 ay üçün 6.5 faiz, 12 ay üçün 7.5 faiz dividend verilir. “Proqressiv” əmanət 12 aya qədər yatırılır. 3 aya qədər 3.5 faiz, 3 aydan 6 aya qədər 4.5 faiz, 6 aydan 9 aya qədər 6 faiz, 9 aydan 12 aya qədər 6.5 faiz, 12 ay üçün isə 7 faiz dividend ödənilir.

Davamı →

Hakimiyyətin 3 əsas funksiyası vardır:
-    qanunvericilik
-    icra
-    məhkəmə
Qanunvericilik hakimiyyəti funksiyasını parlament həyata keçirir. Parlament ölkə əhalisi tərəfindən seçki yolu ilə yaradılan, qanunvericilik hakimiyyətini təmsil edən, demokratik dövlət quruluşunun ayrılmaz hissəsi, dövlət hakimiyyətinin mühüm yollarından biridir.
Azərbaycanda ilk parlament 1918 il dekabrın 7 yaradılmışdır. Parlament bir və ya iki palatalı olur. Bu müəyyən mənada dövlət quruluşu forması ilə əlaqəlidir. Federativ dövlətlərdə adətən 2 palatalı parlament mövcud olur. Parlamentin əsas funksiyaları bunlardır:
Ardı →

Qanunvericilik, hüquqyaratma fəaliyyətinin əsas, ən mühüm formasıdır. Qanunvericilik fəaliyyəti dedikdə, ali dövlət hakimiyyəti orqanının qanunlar qəbul etməyə yönəldilmiş fəaliyyəti başa düşülür.
Qanunvericilik fəaliyyəti qanunvericilik prosesi vasitəsilə reallaşır. Parlament qanunvericilik fəaliyyətini yerinə yetirərkən qanunvericilik prosesinə ciddi əməl edir, çünki qanunvericilik prosesinin pozulması qəbul edilmiş qanunun qeyri-legitimliyinə səbəb olur.
Qanunvericilik prosesi, istənilən hüquqi proses kimi aşağıdakı mərhələlərdən ibarətdir:
1) Qanun layihəsi və ya qanun təklifinin verilməsi (qanunvericilik təşəbbüsü);
2) Qanun layihəsinə parlament palataları və komitələrində (komissiyalarında) baxılması;
3) Qanunun qəbul edilməsi;
4) Qanunun sanksiyalaşdırılması, promulqasiya və dərc edilməsi.

Ardı →

Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 7 və 81-ci maddələrinə görə Azərbaycan Respublikasında qanunvericilik hakimiyyəti Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi tərəfindən həyata keçirilir. Milli Məclis 125 deputatdan ibarət tərkibdə fəaliyyət göstərir. Milli Məclisin deputatları majoritar seçki sistemi, ümumi, bərabər və birbaşa seçki hüququ əsasında sərbəst, şəxsi və gizli səsvermə yolu ilə seçilirlər.
Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin hər çağırışının səlahiyyət müddəti 5 ildir. Daxili nizamnaməyə görə Milli Məclis öz fəaliyyətində aşağıdakı prinsipləri üstün tutur:

• aşkarlıq;


• siyasi plüralizm, çoxpartiyalılıq;


• məsələlərin sərbəst müzakirə və müstəqil həll olunması.

Ardı →

Hakimiyyət bölgüsü mexanizmində ən əsas vasitə hakimiyyətin bölünməsini təmin edən elementlər — səlahiyyətlərdir. Məhz bu səlahiyyətlərin bir-birinə olan münasibətindən, onların həcmindən asılı olaraq hakimiyyət bölgüsünün mövcud olub olmadığını demək olar. Ona görə də hakimiyyət bölgüsünü analiz edərkən, əsas diqqət onlara yetirilməlidir. Hakimiyyət bölgüsünün elementləri bu və ya digər hakimiyyət budağına aid edilən bütün səlahiyyətləri əhatə etmir. Buraya məhz o səlahiyyətlər aiddir ki, hakimiyyət budaqlarının bir-birinə təsir etməsi, bir-birinin fəaliyyətinə müdaxilə etməməsi və nəzarət etməsini təmin edir. Bu səlahiyyətlər istisnasız olaraq məhz hakimiyyət bölgüsü mexanizminin həyata keçirilməsi naminə müdaxilə imkanmı təmin etməlidir. Başqa sözlə, bu səlahiyyət mütləq digər hakimiyyət budağına yönəlməli, ən başlıcası onun fəaliyyət sahəsinə təsir etməyə imkan verməlidir. Lakin iş sadəcə olaraq bununla bitmir. Ayrı-ayrı hakimiyyət budaqlarının bölgüsü sistemində tutduğu yeri müəyyənləşdirmək üçün onların formalaşdırılması əsaslarını, təyinatını müəyyən edən normalar da nəzərə alınmalıdır.

Ardı →