İnkişaf etmək istəyənlər üçün maraqlı məlumatlar olan kollektiv bloq servisi
Andrey Tarkovski gündəliyini 1970-1986-cı illər aralığında yazıb. Gündəliklərində Tarkovskinin bədii zövqü, dünya rejissorları, eləcə də Sovet rejissorları ilə olan dostluq və düşmənçilik münasibətləri də əks olunub.
İlk azərbaycanlı qadın teatr rejissoru — Ulduz Əliyeva Rəfili. 1951-ci ildə M.Əliyev adına Azərbaycan Dövlət Teatr İnstitutunun “rejissorluq” fakültəsini bitirmişdir.
1952-ci ilin sentyabr ayından Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrında rejissor vəzifəsində fəaliyyətə başlayan U.Əliyeva baş rejissor vəzifəsinə qədər yüksəlmişdir. 1952-ci ilin sentyabr ayından Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrında rejissor işləməyə başlayıb, teatrın baş rejissoru olmuşdur.
Atası Saleh Əliyev Ulduz doğulmamışdan əvvəl rəhmətə getmişdir. Anası ikinci dəfə ailə həyatı qurmuş, lakin çox yaşamır. Ulduz 13 yaşında həyata tək addımlamaq məcburiyyətində qalır. Böyük Vətən müharibəsinə qədər Moskvada yaşayan böyük bacısı Səmayə Rəfilinin yanında yaşamalı olur.
Daha sonra Ulduz Moskvada Dəmiryolu Nəqliyyatı üzrə Mühəndislər Institutuna daxil olmuş, orada oxumaqla yanaşı, Moskva metropolitenində stansiyada növbə rəisi və elektrik qatarında maşinist kimi çalışmışdır. Ulduz Rəfili müharibə bitdikdən sonra Bakıya qayıdır və indiki Mədəniyyət və Incəsənət Universitetinin rejissorluq fakültəsinə daxil olur.
Təhsili ilə yanaşı, C.Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyasında məsləhətçi və o zamankı kitabxanaçılıq Texnikumunda pedaqoq kimi fəaliyyət göstərmişdir.
Paris dünyanın ən gözəl, füsünkar şəhərlərindən sayılır. Paris bir də ona görə gözəl və füsünkardı ki, o, dünya mədəniyyətinə əvəzsiz sənət nümunələri, görkəmli sənət ulduzları bəxş edib. Məşhur kino aktyoru, rejissoru Rober Osseyn də belə ulduzlardan biridir. Kino ulduzlarının sənətə gəlişi hardasa bir-birinə bənzəyir də, bənzəmir də. Bəzilərinin sənət karyerası hansısa xoşbəxt bir təsadüfdən başlayıb. Bəzilərini isə sənətə gətirən onun zahiri görünüşü, gözəlliyi, bir də istedadı olub.
Rober Osseynin kino karyerası Pol Kadeakın 1954-cü ildə çəkdiyi «Sarışınlar sahili» filmindəki rolu ilə başlayıb. Qamətli, aydın sifətli, duru baxışlı gənc — o, kino həvəskarlarının yadında beləcə qalıb. Təbii ki, hər şeydən əvvəl Roberi tamaşaçılara sevdirən onun istedadı, təbii oyunu, ustalıqla yaratdığı maraqlı ekran qəhrəmanlarıdır. Hansı mövzulu filmlərdə çəkilirsə çəkilsin, Roberin qəhrəmanları tamaşaçıya yaxındır, əzizdir. O, qəhrəmanlarını sevməyi və sevdirməyi bacarır.
Yaradıcılığı həmişə kino həvəskarlarının diqqət mərkəzində olub. Çəkildiyi filmlərin bir çoxu Azərbaycan tamaşaçılarına da yaxşı tanışdır və sənətkarın bizdən ötrü bir özəlliyi budur ki, onun damarlarından azərbaycanlı qanı axır.
Rober Osseynin yaradacılığına nəzər salanda görürük ki, sənətə gəlişi təsadüfi olmayıb. Əvvəla, ona görə ki, Rober sənətçi ailəsində dünyaya göz açıb. Atası Əminulla Hüseynov dövrünün bəstəkarı, musiqiçisi kimi tanınıb. Paris həyatına qaynayıb-qarışmaqdan ötrü o, Andre Osseyn adıyla çıxış eləyib. Əslən səmərqəndli, milliyətcə azərbaycanlı olan Əminulla Hüseynov sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra mühacir dalğasının vətəndən uzaqlara atdığı ziyalılardandır. Berlində rus mühacirinin qızı Anna Minevskaya ilə tanış olur, onunla evlənməyi qərara alır. Bir neçə aydan sonra Parisə köçürlər. İlk baxışdan qayğısız və cəlbedici görünən dəbdəbəli Paris həyatı gənc ailəni o qədər də xoş və gülərüz qarşılamır.
Pedro Almodovar haqda hər şey
Almodovar titrlərlə kreativ işləyən yeganə rejissordur. Onun rəngli, ispan koloritli rəsmli titrlərinin güclü vizual ifadəsi var və sanki bu, filmdən ayrı müstəqli yaradıcı işdir.
****
Qəhrəmanlar yalnız “El Pais” qəzetini oxuyurlar. Yəqin ki, bu təsadüf deyil. “El Pais” Frankodan sonrakı İspaniyada ilk demokratik qəzetdir.
****
Bütün interyerlərdə dibçəklər, güllər önəmli yer tutur.
****
Əksər filmlərdə mətbəx səhnələri var. Qadınlar yemək bişirir, tərəvəz doğrayır, gülləri sulayır. Onlar daima hərəkətdədirlər. Onun qadınları sanki bişirdikləri yeməklərə, güllərə, yerləşdikləri əşyalara, tərəvəzlərə qarışır, bütünləşir.
****
Almodovar tragikomik situasiya ustasıdır. Komik dialoq, replika faciə kontekstində səslənir.
Ssenarist, rejissor, yazıçı, əməkdar incəsənət xadimi, xalq artisti Həsən Seyidbəyli. Uzun illər Kinematoqrafçılar İttifaqı İdarə Heyətinin sədri olmuş bu unudulmaz şəxsiyyət haqqında düşünəndə onun genişşaxəli yaradıcılıq yolu göz önündə canlanır. Kinorejissor kimi də, yazıçı kimi də çox uğurlara imza atmış, nailiyyətlər qazanmış Həsən Seyidbəylinin mənəvi dünyamızın formalaşmasında böyük xidmətləri var. O, nəinki Azərbaycan, hətta sovet kinosunun aparıcı rejissorlarından və ədəbiyyatımızın görkəmli nümayəndələrindən biri olub. Onun hər iki sahədəki yaradıcılığını araşdırarkən heyrətlənməyə bilmirsən. Elə mövzulara toxunub, elə bəşəri ideyalara söykənib ki, həmişəyaşardır, həmişə seviləndir.
İndiyədək II Dünya müharibəsi haqqında saysız-hesabsız filmlər çəkilib. Onların arasında sadə insanların həyatı üzərində qurulan, faşizmə qarşı mübarizə aparan tarixi şəxsiyyətlərin qəhrəmanlığından danışan, sıravi döyüşçülərdən bəhs edən və s. filmlər var.
Bu ekran əsərlərinin hamısı bu və ya digər dərəcədə tarixi faktlara əsaslanıb. Amma Amerika müstəqil müəllif kinosunun yeni mərhələsinin yaradıcısı, «Kriminal qiraət», «Quduz köpəklər», «Billi öldürməli» və s. filmlərin müəllifi Kventin Tarantinonun axırıncı ekran əsəri olan «Şərəfsiz alçaqlar» filmi nəinki tarixi faktlara əsaslanmır, ümumiyyətlə, hamının qəbul etdiyi tarixi reallığı alt-üst edir. Tarantinonun filmləri ifrat dərəcə fərqli, özünəməxsus məziyyətləri ilə seçilir: qara yumor, qəhrəmanların uzun dialoqları, məşhur filmlərdən sitatlar və s. Üstəlik, tamaşaçının gözləntilərinin əksinə olaraq, onun filmləri tamamilə ağlasığmaz axarda davam edir, gözlənilməz finalla bitir.