Sifət | Nitq hissəsi

Ümumi qrammatik mənasına görə əşyanın əlamətini bildirən əsas nitq hissəsinə sifət deyilir. Sifət necə?, nə cür?, hansı? suallarından birinə cavab olur.

Sifət həmişə ismə aid olur. Cümlədə ən çox təyin və xəbər vəzifələrində işlənir.

QURULUŞCA NÖVLƏRİ

Sifətlər quruluşca sadə, düzəltmə, mürəkkəb olur.


Davamı →

Sifətin müqayisə dərəcələri

Sifəti başqa nitq hissələrindən fərqləndirən əsas əlamətlərdən biri də onun dərəcə bildirməsidir. Müxtəlif əşyalardakı eyni bir əlamət başqalarından az və ya çox dərəcədə fərqlənir. Məsələn: şirin bal şirin qarpız, sarı limon və sarı alma birləşmələrindəki əşyaların əlaməti — şirinliyi və sarılığı eyni dərəcədə dəyil. Bu baxımdan sifətin nıüqayisə dərəcələri vardır.
Əşyanın əlaməti üç dərəcədə ola bilər: normal, normadan az, normadan çox. Bu xüsusiyyətə görə sifətin üç dərəcəsi var:
1. Adi dərəcə
2. Azaltma dərəcəsi
3. Çoxaltma dərəcəsi
Davamı →

Sifət,sifətin quruluşca növləri

Sifət əşyanın əlamət və keyfiyyətini bildirən əsas nitq hissəsidir. Sifət necə? nə cür? hansı? suallarından birinə cavab olur. Sifətlər daha çox əşyanın əlamətini, keyfiyyətini və rəngini bildirir. Əlamət dedikdə əşyanın zahiri görkəmi, keyfiyyət dedikdə isə onun daxili xüsusiyyəti nəzərdə tutulur. Məsələn: əşyanın həcmi (uzun, qısa, böyük, kiçik və s.), zahiri görkəmi (nurani, yaşlı, kök, artıq və s.) onun əlamətidir. Əşyanın daxili xüsusiyyəti, yəni dadı, xasiyyəti, vərdişi, mənəvi cəhətləri (məsələn: çalışqan, əliaçıq. ürəyiyumşaq, ağıllı və s.) onun keyfiyyətidir. Əşyanın rəngi də onun əlaməti sayılır.
İsim əşyanın adını, sifət isə əlamətini bildirir. Buna görə də sifət həmişə ismə aid olur və ondan əvvəl işlənir.
Davamı →

Sifətin mənasına görə təsnifi və dərəcələri

CLASSIFICATION OF ADJECTIVES ACCORDING TO THEIR MEANING

Müаsir Аzәrbаycаn dilindә оlduğu kimi, ingilis dilindә dә sifәtlәr mənа bахımındаn iki qrupа bölünür:
1) әsli sifәtlәr, mәsәlәn:
long, short, nice, beautiful, deep, thin, wide, big
2) nisbi sifәtlәr, mәsәlәn:
woolen, wooden, golden, silken, weekly, Chinese, Italian

Әsli sifәtlәr(Qualitative Adjectives)
Әsli sifәtlәr әşyаlаrın (1) rəngini, (2) fоrmаsını, (3) әqli vә (4) fiziki kеyfiyyәtlәrini vә s. ifаdә еdir, mәsәlәn:
(1) a red pencil, a yellow leaf, a black suit, a green car
(2) a round table, a large forehead, an oval face, a slender figure
(3) a clever boy, a capable pupil, a talented painter, a skilled worker
(4) a strong man, a healthy child, a week body, a tiny bird

Әşyаlаrа xas оlаn әlаmәt vә kеyfiyyәtlәr müхtәlif sәviyyәdə müхtәlif dәrәcәdә оlа bilir.
Ardı →

Sifət və onun növləri

İstər rus, istərsə də Azərbaycan dillərində sözlərin böyük bir qrupu əşyanın əlamət və keyfiyyətini bildirir. Belə sözlər sifət (имя прилагательное) adlanır. Lakin Azərbaycan və rus dillərində sifətlərin isimlərlə, yəni əşya, şey bildirən sözlərlə əlaqəsi müxtəlifdir. Məlum olduğu kimi, dilimizdə isimlərlə sifətlər arasında sintaktik əlaqə yanaşmadır. Rus dilində isə sifətlər əlamətini bildirdikləri isimlərin cinsindən, tək-cəmindən və halından asılıdır; başqa sözlə desək, rus dilində sifətlər isimlərlə uzlaşır. Misal üçün, настроение (hal, əhval, əhval-ruhiyyə) sözünü götürək.
Ardı →