Əsəbi insanlar xərçəngə tutulur

Bəslənmə müşaviri Dr. Gönül Atəşsaçan bədəndə olan bir çox xəstəliyi əslində özümüzün çağırdığını, ona görə də xəstəliklərin müalicəsində sadəcə fiziki olaraq deyil, zehni, romantik və ruhi olaraq da təmizlənməmiz lazım olduğunu bildirib. Atəşsaçan «Niyə acam, niyə kökəm» kitabında da ifadə etdiyi kimi özünü qurban olaraq görənlərin tiroid, əsəbilik hiss edənlərin xərçəngə qarşı, cinsi həyata qarşı yığılmış hirsləri olanların sellülitə, gələcək qayğısı daşıyanların beyin xəstəliklərinə uyğun olduğunu deyir və bəzi peşə qruplarının isə bəzi xəstəlikləri çağırdığını izah edir. Məsələn, vəkillər xroniki bədbəxt olur və bir çox xəstəliyə tez tutulur, jurnalistlər daha çox panik atak və ürək xəstəlikləri, ekran qabağındakılarda isə tez-tez şəkər və alkoqolizm görülür. Bir şeydən çox qorxuruqsa, səhv düşünməyə və başımıza pis hadisələrin gəlməsini planlamağa başlayırıq və bir müddət sonra onlar bizim həyatımızı formalaşdırmağa başlayır. Çünki hüceyrə çəpərinin elektrik cərəyanı hər şeydən təsirlənər. Qısacası, xərçəng əsəbilikdir. Əsəbini xaricə vuran insanlar xərçəngə daha az tutular. Bəzi xərçənglər müalicəylə yaxşılaşdığı halda yenə meydana gələr, çünki insan keçən təcrübəni yaddan çıxarır, halbuki, xəstəliklər ən yaxşı müəllimlərdir. Sellülit qadınların kişilərə qəzəbidir. Serotonin enəndə testestoron və libido enər, ostrogen artar, sellülit meydana gələr.

Davamı →

Periferik sinir sistemi

Orqanizmin hər hansı bir nahiyəsinə xaricdən təsir olan kimi müxtəlif reflekslər baş verir. Reflekslər orqanizmdə fərqli reaksiyalar əmələ gətirir. Həmin reflekslərdə mərkəzi və periferik sinir sistemi iştirak edir. Periferik sinir sistemi mərkəzi sinir sistemindən kənarda yerləşən sinirlərdən və sinir düyünlərindən təşkil olunmuşdur. Sinirlər neyronların mərkəzi sinir sistemindən kənarda yerləşən uzun çıxıntılarından ibarət liflərdir.
Sinir düyünləri — mərkəzi sinir sistemindən kənarda — daxili orqanların yaxınlığında və ya onların divarlarında yerləşən hissi neyronların cisimlərindən təşkil olunmuşdur.
Davamı →

Yaddaşımız niyə zəifləyir?

Son zamanlar yalnız yaşlılarda deyil, gənclərdə də yaddaş probleminin şahidi oluruq. Yəqin ki, hər kəsin ətrafında “görəsən, nə edəcəkdim”, “filan əşyanı hara qoymuşam” və bu kimi sualları tez-tez özünə verən insanlar var. Digər xəstəliklər kimi bu problemin də yaşı cavanlaşıb deyə bilərik. Maraqlıdır, buna səbəb olan amillər nələrdir?

Yaddaşsızlıq probleminin əsasında 3 əsas psixoloji səbəb durur Psixoloq Taryel Faziloğlu açıqlamasında bildirib ki, bu problem yalnız Azərbaycanda deyil, digər ölkələrdə də aktualdur:

“Əvvəllər yaddaş problemi sadəcə yaşlı insanlarda olurdu. Bu artıq fizioloji prosesdir. Yaşlandıqca beynin müəyyən funksiyalarını zəifləməyə başlayır və yaddaşsızlıq özünü biruzə verir. Bu problemlərin psixoloji tərəflərinin kökündə duran əsas amil insanların gələcəklə bağlı hədəf planlamasının olmamasıdır. Amma indiki halda gənclərin yaddaşsızlıq probleminin əsasında 3 əsas psixoloji səbəb durur.
Davamı →

Baş ağrısını azaldan qeyri-adi üsul

Baş ağrılarından xilas olunmaq üçün insanlar müxtəlif vasitələrdən istifadə edir — ağrıkəsici həblər, xalq təbabəti vasitələri, massaj və s. Sizə baş ağrılarını azaldan qeyri-adi üsul haqqında məlumatı təqdim edirik.

İnsanın əllərində (xüsusilə ovuclarında) çoxlu sayda bioloji aktiv nöqtələr var. Bu nöqtələrin insanın bütün orqan və sistemləri ilə sız əlaqəsi var. Bioloji aktiv nöqtələrə təsir etməklə bir çox ağrılardan və s. pozulmalardan xilas olunmaq mümkündür.

Davamı →

Dağınıq skleroz haqqında 10 mif

Dağınıq skleroz diaqnozu qoyulmuş insanlar tez-tez bu xəstəlik haqda çoxlu miflər, onunla bağlı anlaşılmaz və yarı gerçək fikirlərlə rastlaşırlar. Həmin mifləri təkzib edən aşağıdakı fikirlər ümidsizliyə qapılmamaq və müəyyən məqsəd əldə etməkdə sizə kömək edəcəkdir.

Mif 1: Dağınıq skleroz nəsildən nəslə ötürülür
Dağınıq skleroz əslində irsi xəstəlik deyildir. Əgər əkizlərdən birində bu xəstəlik varsa, bu o demək deyildir ki, eyni genetik quruluşa malik o biri əkiz tayında da həmin xəstəlik olsun. Ətraf mühit faktorları, sənayeləşdirilmə, viruslar və iqlim də bu xəstəliyin yaranmasında rol oynayır.

Mif 2: Simptomlar olmadığı halda müalicəyə başlamaq vacib deyil
Yaxın vaxtlara qədər yalnız aydın simtomları üzə çıxdıqdan sonra dağınıq skleroza qarşı müalicə aparılırdı. Lakin məlum olmuşdur ki, xəstəliyin lap erkən mərhələlərində belə sinir hüceyrələrinin (neyronların) ciddi zədələnməsi baş verir, bu isə yaddaş, diqqət və informasiyanın işlənməsi kimi funksiyaların pozulmasına gətirib çıxarır.
Davamı →

Yoqurt və süd məhsulların sinir sisteminə faydası

Probiotiklər mədə-bağırsaq və beyin hüceyrələrinin fəaliyyətini yaxşılaşdırır. Turş süd məhsullarının tərkibində olan probiotiklər təkcə mədə-bağırsağın fəaliyyətinə təsir etmir, həm də beyin hüceyrələrinin fəaliyyətini yaxşılaşdırır. Bu süd məhsulların və yoqurtun tərkibindəki probiotik maddələr çox xeyirli hesab olunur.

Son aparılan tədqiqatlar göstərib ki, bu maddə həm mədə-bağırsaq sisteminə, həm də əsəb sisteminin tənzimlənməsinə müsbət təsir edir.

Texas Universitetinin alimlərinin araşdırmalarına əsasən, neyrokimyəvi probiotiklər mədə-bağırsaq və beyin hüceyrələrinin fəaliyyətini yaxşılaşdıraraq, neyroaktiv birləşmələrinin daşımasında mühüm rol oynaya bilər.

Alimlər həmçinin mədə-bağırsaq mikroflorası ilə əsəb sistemi fəliyyətinin  arasında əlaqə olduğunu aşkar ediblər.


Davamı →

Dejavu nədir

Bəzən bizdə rastlaşdığımız bir hadisəni daha əvvəl də yaşadığımız və ya ilk dəfə getdiyimiz bir yerdə daha əvvəl də olduğumuz kimi hisslər yaranır ki, bu hallarla qarşılaşan insanlar bəzən özlərini fövqəl gücə sahib hiss edirlər. Lakin bu hal tibbə məlumdur və elmi dildə beynin bu reaksiyasına Dejavu deyilir.

Dejavu daima nevroloqların diqqət mərkəzində olmuş və bu gündə tədqiq edilməktədir. Aparılan bəzi araşdırmalar göstərir ki, dejavuya səbəb olan əsas amil dejavu zamanı beynin bəzi bölgələrinin daha aktiv fəaliyyətdə olmasıdır.

Dejavunun hər bir insanda həftədə bir və ya iki dəfə olması normaldır lakin bu halların daha tez-tez təkrarlanması uşaqlarda epilepsiya xəstəliyinin yaşlılarda isə beyin pozğunluğunun xəbərçisi ola bilər.

Həyatınızın müəyyən dövrlərində «Bu hadisəni daha əvvəl yaşamışam», «Sanki buranı əvvəllər görmüşəm kimi» kimi cümlələr istifadə etmisinizsə və bunun nə olduğunu təəccübləndirirsinizsə, bu hissin adı dejavudur.
Dejavu fransızca termindir, mənası “əvvəl baş verənlər”dir. Deja vu, insanın qəflətən və gözlənilmədən o anı daha əvvəl yaşamış hiss etməsidir.
Deja vu tez-tez insanın daha əvvəl psixi vəziyyəti və ya yaddaşı yaşadığı hissini yaradır. Bu hiss insanın əslində əvvəllər yaşadığı bir xatirəyə bənzəyir. Deja vu yaşayarkən insan sanki yaddaşın daha əvvəl baş verdiyini xatırlayır.
Dejavu nədir?
 
Dejavu nədir?
Fransız dilində «Déjà vu» düzgün formada Deja vu "(və ya" Dejavu ")" artıq görülüb «mənasını verir. Buna görə də adda gizlədilənlər: bir hadisəni gördüyünüzü və ya yaşadığınızı düşünməyin və hiss etməyin. bu anda gördüyünüz və ya yaşadığınız şeydir. Bunu da yaşamış olmalısınız: „Ah, gözlə, bu anı əvvəllər yaşadığımı xatırlayıram“.

Dejavuya kimlərdə rast gəlinir?
1928 -ci ildən bəri bu mövzuda bir çox fərziyyə söylənilmişdir. Bunlardan ən güclü və ən empiriki yaddaşla əlaqəli hipotezlərdir. Şizofreniya və depressiyadan əziyyət çəkənlərdə tez-tez rast gəlindiyi deyilir. Ancaq dejavunun bu xəstəliklərlə birbaşa əlaqəsi yoxdur. Dejavu ən çox epilepsiya xəstələrində baş verir. Uşaqlıq və gənclik dövrlərində dejavu hadisəsi tez-tez təkrarlanırsa, həkimə müraciət olunmalı, epilepsiyanın olub-olmadığı araşdırılmalıdır. Yetkin insanlarda bu durumun yaşanması stress, yorğunluq və digər səbəblərlə əlaqəlidir.

Dejavunun səbəbləri
İlk dəfə 1876-cı ildə fransız fizik Émile Boirac tərəfindən istifadə olunan dejavu anlayışı elmi ədəbiyyatda 1928-ci ildə Edward Bradford Titchenerin „Bir psixologiya kitabı“ adlı əsərində qeyd olunub. Titchenerə görə beyin təcrübəylə bağlı qəti bir qavrayış yaratmadan əvvəl qismən qavrayış yaradır və bu, dejavu hissinin yaranmasına səbəb olur. Dejavunun elmi açıqlamasında beynin sağ və sol yarımkürələrinin millisaniyədən daha az zaman fərqi ilə işləməsi, buna görə gec qavrayan tərəfin bu olayı daha əvvəl yaşaması hissi öz əksini tapıb. Sinir aksonlarındakı kiçik bir sıçrayışdan qaynaqlanır. Temporal yarımkürə krizləri olmadan əvvəl dejavu yaşana bilər. Dejavunun alzheimer xəstəliyinin ilkin mərhələsində faydalı olduğu iddia edilir. Ancaq bu iddia elmi təsdiq tapmayıb.
Dejavu elm adamları tərəfindən tam izah edilməmiş bir fenomendir. Bununla belə, bəzi tədqiqatçılar dejavunun beyində yaddaşın işlənməsi və geri çağırma mexanizmlərindəki səhv olduğunu düşünürlər. Buna görə də, dejavu tez-tez yaddaş səhvləri ilə əlaqələndirilir.
Deja vu adətən qısamüddətli bir təcrübədir və heç bir müalicə tələb etmir. Bununla belə, bəzi insanlar tez-tez dejavu ilə qarşılaşırlarsa, əsas səbəbləri müəyyən etmək və müalicə etmək üçün bir mütəxəssislə məsləhətləşmək faydalı ola bilər.

Şizofreniya necə xəstəlikdir?
Şizofreniya insanın əvvəlki bacarıqlarını itirməsi və ya bu bacarıqların zəifləməsiylə xarakterizə olunan ruhi pozğunluqdur. Ən ağır psixiatrik pozğunluq məhz şizofreniyadır.


Davamı →

Xalq təbabəti ilə baş ağrılarının müalicəsi

Hər bir insan həyatında baş ağrıları ilə üzləşir. Bir çox hallarda belə baş ağrıları heç bir ciddi xəstəliklərə işarə etmir və fiziki, əqli yorğunluqdan, stresdən, gərginlikdən əmələ gəlir.

Lakin tez-tez təkrarlanan baş ağrıları müxtəlif və bəzən çox təhlükəli xəstəliklərin simptomu ola bilər. Bu səbəbdən əgər sız tez-tez təkrarlanan baş ağrılardan əziyyət çəkirsinizsə, mütləq həkimə müraciət edin.

Xalq təbabəti baş ağrıları ilə mübarizədə müxtəlif və çox təsirli vasitələr təqdim edir.

Bu vasitələrin arasında:
— Limonu soyun, qabığın içərisində olan ağ təbəqəni xaric edin və limon qabığını gicgahlarınıza qoyun. Başınızı yumşaq yun şərflə bağlayın və uzanın.
Davamı →

Nevroz

Nevrozlar – sinir sisteminin geri dönən funksional pozğunluğu olub, sinir sisteminə uzun müddət ərzində üzücü təsir edən müxtəlif faktorların təsiri nəticəsində baş verir.

Sadə dildə desək, nevroz uzun müddət ərzində davam edən xroniki streslərin nəticəsində inkişaf edir və bu zaman müxtəlif səbəblər üzündən insan uzun müddət onun üçün mürəkkəb hesab edilən bu vəziyyətdən çıxış yolunu heç cür tapa bilmir. Belə vəziyyətlərə bir neçə misal da çəkmək olar. Məsələn: insana onun hazırkı işi xoş gəlmir, ancaq o, başqa iş tapa bilmədiyi üçün bu işlə məşğul olmağa məcburdur; ailə cütlüyü arasında uzun müddət ümumi qarşılıqlı anlaşma olmasa da, onlar uşaqlarına görə nigahlarını poza bilmirlər və s.

Qadınlar nevrozlara daha çox meylli olurlar ki, bu da onların kişilərə nisbətən daha emosional, həssas olmalarından irəli gəlir.

Nevrozun əsas əlamətləri aşağıdakılardır:
— Həyəcan, narahatlıq, qorxu, məyusluq, ümüdsizliyə qapanmaq; tez bir zamanda, hətta kiçik həcmli işin icarə edilməsi zamanı baş verən yorğunluq, həyat aktivliyinin zəifləməsi, yuxusuzluq, çətinliklə yuxuya getmək və ya yatıb-durduqdan sonra həqiqətən istirahət edə bilməsi hissiyyatının olmaması, güclü işıqlanma və yüksək səsə ağrılı reaksiya verilməsi.
Ardı →

Sinir sistemi üçün ən xeyirli məhsullar

Hər zaman eşitdiyimiz «bütün xəstəliklər əsəbdəndir» kimi fikirlər həqiqətdir.
Sinir sistemi zəiflədikdə, ürək-damar, həzm və sidik-tənasül sistemində ağırlaşma təhlükəsi yarana bilir.

Sinir sisteminin sağlam saxlanılması üçün, düzgün qidalanma çox vacibdir.Sizə sinir sistemi üçün lazımlı olan məhsullar siyahısını təqdim edirik:

— Banan və təzə pomidorlar. Sinir sistemini möhkəmləndirir və depressiyanın yaranmasına əngəl olur.

— Skumbriya, treska və qızıl balıq. Bu balıqların tərkibində lazımlı yağlar var. Sinir tellərini toksik maddələrdən qorumağa kömək edən, qaraciyəri canlandırır.

— Yumurta. Letitinlə zəngin olan bu məhsul, pis əhval-ruhiyyə ilə mübarizə etməyə kömək edir.

— Süd məhsulları, kələm, kök, alma. Bu məhsulların tərkibində orqanizm üçün ideal porsiyada kalsiy və fosfor vardır. Kalsiy sinir gərginliyindən kömək edir, fosfor isə sinir sistemini gümrahlandırır.
Ardı →