İnkişaf etmək istəyənlər üçün maraqlı məlumatlar olan kollektiv bloq servisi
Şal: Röyada şal görmək həyat, mərdlik, səyahət, qardaş və övlada yozulur. Bir kimsə yuxuda şalının əlindən alındığını görərsə, şan və şöhrəti azalar, mal-dövlətinə xələl gələr. Şal həmçinin borc ödəmə və qısa zamanda mülk sahibi olacağınıza işarə sayılır.
Sutka ərzində normal yuxu 8 saat sayılır.
Bu yuxu sisteminin ideyası ondadır ki, siz gün ərzində 8 saat yatmaq əvəzinə, yuxu ərzində bir neçə dəfə oyanırsız və ümumi müddəti azalır .
Nəticədə, araşdırmaçıların iddiya etdikləri kimi bu yuxu modelinin keyfiyyəti genişlənir və kreativ ideyalar yaranır.
Yuxunu azaltmaq yuxu fazasından asılıdır .
Hər bir insanda yuxu strukturu iki hissəlidi, Non-REM ( yavaş yuxu ) və REM ( sürətli yuxu ) .
Non-REM-insan yuxulayarkən baş verir, 4 mərhələlidi və 90 dəqiqə davam edir, ümumi yuxunun 75-80%- ni təşkil edir.
Alimlər fikrincə - insan beyin bütün gün ərzindəki düşünmə prosesində yığılıb qalmış toksinlərdən yuxu zamanı təmizlənir.
Amerika alimlər qrupunun gəldiyi nəticəyə görə “beynin zir-zibildən təmizlənməsi” sistemi yuxunun əsas səbəblərindən biridir.
Yuxu beyin hüceyrələrini artırır“Science” («Elm») jurnalında dərc edilmiş məqalədə deyilir ki, yuxu zamanı beyin hüceyrləri yığılır və beləliklə, neyronlar arasında məsamələr yaratmaqla ora mayenin daxil olmasına imkan verir.
Məqalədə həmçinin qeyd olunur ki, bir sıra beyin xəstəliklərinə səbəb bəzi toksinlərin yuyulub təmizlənməyə bilməməsidir.
Onda belə bir sual doğur: Heyvanlar niyə yataraq özlərini yırtıcılar qarşısında müdafiəsiz qoyurlar?
Kilo problemi, ümumiyyətlə çox yeməyə və az hərəkət etməyə bağlı olsa da, az yatmağn köklük yaradan gizli bir düşmən olduğu müəyyən olundu.
Son 40 ildə edilən araşdırmalar, indiki vaxtda yuxu müddətinin doqquz saatdan yeddi saata düşdüyünü və insanların daha az yatıb daha çox kilo aldıqlarını göstərir. Mütəxəssislər, az yatmanın insan sağlamlığı üzərində bir çox mənfi təsiri olduğunu və kilo probleminin də bu mənfiliklərdən biri olduğunu ifadə edir.
Necə bir əlaqə var?
Televiziya və kompüter qarşısında keçirilən zamanın gec saatlara qədər davam etməsi gecə bir şeylər yeməyinizə səbəb olur.
Gecə gec alınan qidaları bədən tərəfindən enerji olaraq xərclənə bilmədiyindən yığılaraq kiloya çevrilir. Yuxu pozuqluğunun hormonlarla arasındakı əlaqə isə belədir: Leptin və Ghrelin iştah üzərində təsirli olan iki hormondur. Leptin bədəndə enerji çox olduğu zaman iştahı kəsərək yeməyi dayandırmağımızı təmin edər. Ghrelin isə mədə tərəfindən mədə boş olduğunda aclıq hissini ortaya çıxardar. Mədə boş olduğu zaman Ghrelin səviyyələri artar və Leptin düşərək bizim yemək yemə istəyimizi qalib gələr.
Sinirlərə də təsir edir
Yuxusuzluğun sinirlər üzərində də mənfi təsirləri var, yuxusuzluq sinirləri xəbərdar edərək rahatlamasını maneə törətdiyini, karbonhidrat və şəkərli yeməklərə meylin daha çox artdığını və kortizol deyilən stress hormonunun da yuxusuzluq müddəti tərəfindən artaraq yağlanılmağa səbəb olduğunu bilirik.
Bu səbəblə yuxunun son dərəcə əhəmiyyətli olduğunu unutmamaq və mütləq kafi müddətlərdə yatmaq lazımdır.
Yuxusuz qalmağın rekordu 18 gün 21 saat 40 saniyədir. Bu rekord bir yarışmada qırılıb. Yarışmaya qatılan və uzun müddət yuxusuz qalanların çoxu halusunasiya, paranoya, görmə pozuqluğu, danışmağın çətinləşməsi, yaddaşın itməsi və konsantrasiyanın itməsi kimi problemlərlə qarşılaşıblar.
Kiməsə tibbi baxımdan oyaqdır demək çətin məsələdir. Çünki insanlar gözləri açıq olsa da qısa müddətli yuxuya gedə bilirlər. Bəzən isə heç bunun fərqinə də varmırlar.
İnsanların istədikləri vaxtda oyanmalarını təmin edən “təbii zəngli saat” stressdən yaranan hormone sayəsində həyata keçirilir.
“Təbii zəngli saat” balaca bir işıqla aktivləşə bilir. Ancaq həmin vaxt oyanmaq istəməsək, yenidən dərin bir yuxuya dalırıq.
XVII əsrdə insanlar 9-10 saat yatırmışlar.
1998-ci ildə insanın kürək nahiyəsindəki oynaqlarla beynin yuxu hissəsi arasında əlaqə olması aşkarlanıb.
Təhsil sahəsində araşdırmalar aparan beynəlxalq ekspertlər qrupunun gəldiyi rəyə əsasən, yuxu çatışmazlığı şagirdlərin məktəbdə geriləməsinin əsas səbəblərindən biridir.
Yaxşı yuxu səhhət üçün çox vacibdir. Yuxu zamanı insanın bütün orqan və sistemləri dincəlir.
Bəzən insanlar tez-tez pis yuxular görürlər və bu səbəbdən də yaxşı yata bilmirlər. Nəticədə səhər insan özünü çox yorğun və əzgin hiss edir.
Amerikalı tədqiqatçılar pis yuxularla mübarizə üçün maraqlı bir üsul aşkar etdilər.
Alimlər bir qrup insanlar üçün eksperimint apardılar. Eksperimentdə iştirak edənlər sadəcə yatırdılar və bu zaman tədqiqatçılar bu qrup insanların bir hissəsinə qızılgül ətri, digərinə isə — xarab olmuş yumurta qoxusunu iylədirdilər.
Experimentin nəticəsində aydın oldu ki, yuxuda gözəl iy iyləyən insanlar yaxşı yuxuları, pis iy qoxulayan insanlar isə qorxulu və pis yuxuları görürdülər.
Hər birimiz yatanda müəyyən yuxular görürük. Bəzilərimiz hər gün, bəzilərimizsə nadir hallarda, amma mütləq nə zamansa yuxu görürük.Bəs yuxu haqqında hər şeyi bilirikmi? Yəqin ki, çoxunuz YOX deyəcəksiniz. O zaman yuxu ilə bağlı bəzi həqiqətləri diqqətinizə çatdırıram. 