Kayzen

Nərdivan adlı bir şahın ərazisinə hər il qaraçı köçü gəlib alaçıqlar qururdu. Bu şahın Rəşid adlı pəhləvan cüssəli, boylu-buxunlu, enli kürəkli bir oğlu vardı. Bu oğlan at minib çapmağı, dağları-daşları gəzməyi sevirdi. Qaraçıların məşhur ağsaqqalı Köçərinin də Peykər adlı yeniyetmə qızı vardı. Peykərlə Rəşid neçə dəfə bir-biri ilə göz-gözə gəlmişdir. Tarixi mənbələrdən məlumdur ki, məhəbbət gözdə olar, özlərindən asılı olmayaraq gözləri bir-birinə məhəbbətlərini izhar etmişdir. Nə Rəşidin, nə də Peykərin ağlına sığan deyildi ki, şah oğlu qaraçı qızı ilə evlənə bilər. Lakin buna baxmayaraq, hər ikisi bu tilsimli möcüzənin cazibəsindən çıxa bilmirdi. Qız dağın döşündən dolayı yolla yeddi göz, yeddi tabaq bulağa gələrkən oğlan da ağ atını minib bulağa gəlirdi. Səhəng neçə yol dolub-boşalırdı. Lakin gənclərin bir-birinə baxmaqdan gözləri doymurdu.

Bir gün Rəşid Peykərdən içməyə su istədi. Peykər parçı doldurub bir daşın üstünə çox səliqəli qoydu. Rəşid Peykərə səmimiyyətlə müraciət edib deyir:
— Nə üçün suyu mənə öz əllərinlə vermirsən?
Davamı →

Rus dilində adam bəzən elə ifadələrlə rastlaşır ki, bunlardakı fikir onu təşkil edən sözlərin hər birinin ayrıca mənası ilə izah olunmur, yalnız bütün tərkib və ya ifadə birlikdə bir məna verir. Rus dilində belə frazeoloji ifadələr, sabit söz birləşmələri, zərb-məsəllər az deyildir. Belə ifadələri danışıqda, ədəbi dildə işlətməklə, biz öz nitqimizi daha sərrast, obrazlı, emosional və təsirli etmiş oluruq.
Əvvəlki dərslərimizdə frazeoloji birləşmələrə, zərb-məsəllərə dair kiçik lüğətlər dərc etmişik. Indi isə sizə .onlardan bəzilərinin əmələ gəlməsi və işlənməsi barədə qısaca məlumat verəcəyik.

Бить баклуши—bu frazeoloji ifadənin mənası «daban döymək», «ayaq döymək», «veyl-veyl gəzmək «veyllənmək» «boş şeylə məşğul olmaq» deməkdir. Vaxtı ilə Rusiyada ağac kötüyündən (parçasından) qab-qacaq, qaşıq və başqa məmulatlar kəsilib düzəldilirdi. Bu ağac parçasına баклуши deyirdilər. Bakluşini yarmaq (parçalamaq, döymək), asan iş sayılırdı. Buna görə də onun icrası zəif adamlara həvalə edilirdi. Бить bakluşi ifadəsi də bax, buradan əmələ gəlmişdir.
Ardı →