Zəhlətökən, mənasız suallar
Hər gün çoxlu suallar veririk bir-birimizə. Bunlardan bəziləri cavab almaq, nəsə öyrənmək üçündür. Bəziləri isə sadəcə artıq ənənəyə çevrilmiş və əslində cavabı olmayan suallardır. Bunlar arasında bizi əsəbiləşdirənlər, bezdirənlər də olur. O suallardan yadımıza düşənləri yığdıq bir yerə.
“Necəsən? Başqa nə var, nə yox? Ayrı vəziyyətin?”
Birinci suala cavab vermək olur, digər iki sual müəmmalıdır. Adam soruşmaq istəyir, səni konkret nə maraqlandırır? Başqa nə var nə yox? Bu nə deməkdir axı?
“Haralısan? Hardansan?”
Yerlibaz adamların çox verdiyi sual. Çox vaxt yerli çıxma ehtimalını nəzərə alıb verirlər bu sualı.
“Niyə ərə getmirsən?” və ya “Niyə evlənmirsən?”
Subayların yaralı yeri! Gəlin sizə yaxşı bir cavab məsləhət görək. Deyin ki, evlənənlər məsləhət görmürlər.
“Mənə görə bir qulluq?”
Dəliqanlı oğlanların söhbətə qoyduğu nöqtə və ya sağollaşmağın bir yolu. Əvvəllər daha çox işlənirdi bu ifadə. Son vaxtlar deyəsən unudulub. Bu sualın klişe cavabı: Qulluq sahibi olasan.
“Üzünü niyə qırxmırsan?”
Daha çox gənclərə verilən sualdır. Ardınca da başqa suallar gəlir: “Dindarsan?”, “Kimsə rəhmətə gedib?” və s. Bir insanı başqasının üzünü qırxmamağı niyə bu qədər narahat edir görəsən?
“Saçını niyə kəsdirmirsən?”
Uzun saç bizdə nədənsə qızlara aid bir əlamət kimi qəbul edildiyindən oğlanların saç saxlamağına pis baxılır.
“Böyüyəndə nə olacaqsan?”
Uşaq vaxtı yəqin sizə də bu sual verilib. Böyüyəndə nə olacağını uşaq hardan bilsin?
“Gəlmisən?”
Maraqlı suallardan biri də evə gələn adama verilən “gəldin?”, yaxud “gəlmisən?” suallarıdır.
“Niyə səsin çıxmır? Nəsə olub?”
Kefiniz yaxşı olsa da, səsiniz çıxmırsa deyəcəklər ki, əhvalın yoxdur. O qədər inadla soruşurlar ki, axırda kefin həqiqətən pozulur.
“Nə qədər maaş alırsan? Bir şey-mir şey var?”
“Bir şey-mir şey”, yaxud “Çax-çux” çox maraqlı anlayışdır. Yəni maaşın az olsa da fikir eləmə, əsas “çax-çux”un yaxşı olsun. O varsa, deməli ac qalmırsan.
“Bizi nə vaxt sevindirəssiniz?”
Bu da evli cütlüklərin bəlasıdır. Toydan on gün keçməmiş başlayır və uşaq olana qədər davam edir. 3 aya qədər bir xəbər çıxmasa, üz tutulur həkimlərə, nəzir deyilir pirlərə, məscidlərə, seyid ocaqlarına.
“Heç yoxdu?”
Dükanda gedən dialoqdur. Filan şey var? – Yox – Heç yoxdu? Yoxdursa, yoxdur da. “Heç yoxdur” nə deməkdir?
Müəllif: Rəna Nevzat
“Necəsən? Başqa nə var, nə yox? Ayrı vəziyyətin?”
Birinci suala cavab vermək olur, digər iki sual müəmmalıdır. Adam soruşmaq istəyir, səni konkret nə maraqlandırır? Başqa nə var nə yox? Bu nə deməkdir axı?
“Haralısan? Hardansan?”
Yerlibaz adamların çox verdiyi sual. Çox vaxt yerli çıxma ehtimalını nəzərə alıb verirlər bu sualı.
“Niyə ərə getmirsən?” və ya “Niyə evlənmirsən?”
Subayların yaralı yeri! Gəlin sizə yaxşı bir cavab məsləhət görək. Deyin ki, evlənənlər məsləhət görmürlər.
“Mənə görə bir qulluq?”
Dəliqanlı oğlanların söhbətə qoyduğu nöqtə və ya sağollaşmağın bir yolu. Əvvəllər daha çox işlənirdi bu ifadə. Son vaxtlar deyəsən unudulub. Bu sualın klişe cavabı: Qulluq sahibi olasan.
“Üzünü niyə qırxmırsan?”
Daha çox gənclərə verilən sualdır. Ardınca da başqa suallar gəlir: “Dindarsan?”, “Kimsə rəhmətə gedib?” və s. Bir insanı başqasının üzünü qırxmamağı niyə bu qədər narahat edir görəsən?
“Saçını niyə kəsdirmirsən?”
Uzun saç bizdə nədənsə qızlara aid bir əlamət kimi qəbul edildiyindən oğlanların saç saxlamağına pis baxılır.
“Böyüyəndə nə olacaqsan?”
Uşaq vaxtı yəqin sizə də bu sual verilib. Böyüyəndə nə olacağını uşaq hardan bilsin?
“Gəlmisən?”
Maraqlı suallardan biri də evə gələn adama verilən “gəldin?”, yaxud “gəlmisən?” suallarıdır.
“Niyə səsin çıxmır? Nəsə olub?”
Kefiniz yaxşı olsa da, səsiniz çıxmırsa deyəcəklər ki, əhvalın yoxdur. O qədər inadla soruşurlar ki, axırda kefin həqiqətən pozulur.
“Nə qədər maaş alırsan? Bir şey-mir şey var?”
“Bir şey-mir şey”, yaxud “Çax-çux” çox maraqlı anlayışdır. Yəni maaşın az olsa da fikir eləmə, əsas “çax-çux”un yaxşı olsun. O varsa, deməli ac qalmırsan.
“Bizi nə vaxt sevindirəssiniz?”
Bu da evli cütlüklərin bəlasıdır. Toydan on gün keçməmiş başlayır və uşaq olana qədər davam edir. 3 aya qədər bir xəbər çıxmasa, üz tutulur həkimlərə, nəzir deyilir pirlərə, məscidlərə, seyid ocaqlarına.
“Heç yoxdu?”
Dükanda gedən dialoqdur. Filan şey var? – Yox – Heç yoxdu? Yoxdursa, yoxdur da. “Heç yoxdur” nə deməkdir?
Müəllif: Rəna Nevzat
23 şərh
Maraqlı suallardan biri də evə gələn adama verilən “gəldin?”, yaxud “gəlmisən?” suallarıdır.
Bu sual lap bezdirib məni.
Yolda tanışınla və ya qohumunla rastlaşırsan, salam-əleykdən sonra ona aid olmayan bu sualı verər: «hara gedirsən?» və ya «hardan gəlirsən?».
Burdakı sualların çoxu maraqdan yaranan məntiqsiz, mənasız suallardır. Amma başqasının nə qədər maaş aldığını soruşmaq, mənə görə qeyri-etik davranış, soruşan insanın dünyagörüş və mədəniyyətinin az olmasından irəli gəlir. Digər sualları mənə versələr çox da əsəbləşmərəm, bunu o adamın intellektinin az olmasıyla əlaqələndirərəm, ama «nə qədər maaş alırsan?» soruşan adamı yaxınıma buraxmaram.
Pascal, yaxşı dəqiqləşdirdin, bəzilərini.
Birdə pascalın qeyd etdiyi hara gedirsən sualı lap adamı hövsələdən çıxarır, amma mən çıxış yolunu tapmışam, elə soruşanı peşman edirəm — anında cavabını alır 0_0 :) — bu iki sual olmasa çox sevincli olar mənimçün (:
Dindarsan? namaz qilirsan? niye bele ariqsan? yemek vermiller? bakinbordun niye uzun saxliyirsan? sene hec yarasmir, sacivi qisalt, bakinbordu qisalt, saqqalivi qirx, gir adam icine, qayna, qaris...
ehh… cemiyyetimiz xestelenib.
Və bu yetməz kimi özünün hec kimin gözündə gözəl olmayan nəvələrini bir yerə toplaşan kimi tərifləməyə başlarsa.....