Arı məhsulu-BAL

Bal arı ailəsinin nektarı və nektara bənzər maddələrin əsaslı emalı yolu ilə yaranır.Arıların çinədanında nektar onun bala çevrilməsində vacib əhəmiyyətli olan və arıların xüsusi vəzilərində yaranan fermentlərlə zənginləşir.Mum şanılarda nektar əlavə emal olunaraq bala çevrilir və saxlanılır.Rütubət və irklənmədən qorumaq üçün bal doldurulduqdan sonra hücrələr mum qapaqlarla bağlanır(möhürlənir).
Balın tərkibində demək olar ki,bütün mikroelementlər var və onun tərkibi insanın qan plazmasına bənzəyir.
Balın tərkibinə ən mühüm fermentlər daxildir:amilaza,katalaza,fosfataza.Tərkibində fitonsidlərin olması sayəsində bal mikrobları öldürmək təsirinə malikdir.Onun tərkibi B qrupu vitaminləri,riboflavin,piridoksid,pandoten turşusu,nikotin turşusu,biotin,foliy turşusu və K vitamini,həmçinin askorbin turşusu(vitamin C)var.
Ürək-damar xəstəliklərinin profilaktikasında balın rolunu tədqiq edərkən qeyd edilmişdirki,o, qanın reoloji xəstəliklərini (qatılığı azaldır) və lipid mübadilə göstəricilərini təkmilləşdirir.Arterial təzyiqi sabitləşdirir,çalışqanlığı artırır.Balda həmçinin təbii antibiotiklər tapılıb ki,bu da onun xəstəliklər törədən mikroflora ilə mübarizədə əhəmiyyətini göstərir.
Balın özünəməxsus zülal tərkibi var:100qr balda 0.5-15% proteinlər və 0.6-5000mq. aminoturşular var.
Balın bioloji fəallığını itirməsi 45-50C dərəcədən artıq qızdırıldıqda,həmçinin qurğuşun və civənin təsiri ilə baş verir (avtomobil yollarının yaxınlığında çökən benzin buxarlarından). Vitamin C saxta balda yoxdur.
Digər karbohidratlarla müqayisədə bal şübhəsiz üstünlüklərə malikdir:enerji itkilərini qısa zamanda bərpa edir,sakitləşdirici təsirə malikdir,tarazlaşdırılmış miqdarda mikro və makro elementlər,vitaminlər,fermentlər,aminoturşular,bakterisid və aromatik maddələr var.Böyrəklər daxil olmaqla ifrazedici sistem vasitəsiylə asan təmizlənir,həzm yolunun qıcıqlanmasına səbəb olmur.Bal əzələ hüceyrələri tərəfindən çox gözəl mənimsənir,əzələ tonusuna kömək edir.
Tərkibində dəmir,maqnezium və foliy turşusu olduğu üçün balın köməyi ilə uşaqlarda hemoqlabinin tərkibini artırmaq olar.Bal dişlərin çıxmasına kömək edir,əsəbi uşaqları sakitləşdirir,lazımi çəkini artırmağa yardımçı olur.
 
 

0 şərh