Günəş nə vaxta qədər işıq saçacaq?
Davamı →
İnkişaf etmək istəyənlər üçün maraqlı məlumatlar olan kollektiv bloq servisi
Ay- Yer planetinin yeganə təbii peykidir. Yer və Ayın mərkəzləri arasındakı məsafə orta hesabla 384 467 km-dir. Ayın Yer ətrafında bir tam dövrü 27 gün, 7 saat, 44 dəqiqə və 2,803 saniyədir. Saatda 3679 km yolu qət edir.
Diametri 3476 km
Səthinin sahəsi 3,79·1010 km²
Kütləsi 7,347673·1022 kg
Temperatur orta — 23 °C
minimum — 233 °C
maksimum — 123 °C
Müşahidə astronomiyanın açarıdırsa,teleskop da müşahidənin açarıdır.Teleskopların geniş imkanları var.Müqayisə üçün qeyd edək ki, teleskopsuz cəmi 6000 ətrafında ulduz görürüksə,müasir teleskoplarda milyardlarla ulduz görə bilirik.Ona görə də teleskop əsas astronomiya cihazıdır.
İlk teleskopu 1609-cu ildə Qaliley ixtira etmişdir və 1610-cu ilin yanvar ayının 7-də səmaya yönəltmişdir.Bu, astronomiyada inqilabi hadisə idi.
Yeri də, Ayı da Günəş işıqlandırır. Ona görə Ay və Yer Günəşdən əks tərəflərinə kölgə və yarımkölgə salır. Ayın diametri 400 dəfə, Yerinki isə 110 dəfə Günəşin diametrindən kiçik olduğundan kölgələri konus şəkillidir. Yer Ayın kölgəsindən keçəndə Günəş, Ay Yerin kölgəsindən keçəndə Ay tutulur.
XVI əsrin ortalarınadək planetlərin görünən hərəkətlərinə aid çoxlu müşahidə materialları toplanmışdı. Bu müşahidələrdən məlum olmuşdur ki, planetlərin görünən hərəkətlərində əsas istiqamət qərbdən şərqə, yəni üzümüzü göyün cənub tərəfinə tutsaq sağdan sola tərəfdir. Bu istiqamətdə olan hərəkət düz hərəkət adlanır. Zaman keçdikcə düz hərəkət yavaşıyır, sonra planet sanki dayanır, az sonra planetin hərəkəti şərqdən qərbə, yəni üzümüzü göyün cənub tərəfinə tutsaq soldan sağa tərəf olur. Belə hərəkət tərs hərəkət adlanır.
Bir axşam təzələnmiş ayın yaxınlığında hər hansı ulduzu nişanlayın. Növbəti axşam həmin vaxtda Ayın bu ulduza nəzərən xeyli (təqribən 13°) şərqdə — sol tərəfə uzaqlaşdığını görərsiniz. Uzaqlaşma növbəti axşamlarda da davam edir.
Bir sutka ərzində nişanladığımız ulduza nəzərən Ayın uzaqlaşması 13° olduğundan o, bir tam dövrü 360°/13°=27,32 sutka ərzində başa vurur. Bu, Ayın ulduzlara nəzərən Yer ətrafında dolanma periodudur. Ona siderik ay deyirik.
Astronomiya ən qədim təbiət elmidir.O, göy cisimlərini öyrənir.Yunanca “astron”-göy cismi,ulduz,”nomos”-qanun,elm deməkdir.Bir neçə elmi istiqamətlərdən və ona daxil olan bölmələrdən ibarətdir.
1.Astrometriya, nəzəri astronomiya və göy mexanikası
2.Astrofizika və ulduz astronomiyası
3.Kosmoqoniya
4.Kosmologiya