Bakıya toxundum… əsdi ürəyim, 
Toxunmaz olaydım Bakı dəyişib.
Geyinib əyninə dekolte geyim,
Burnu kiçilibdir, dodağı şişib…

Burdan milyardlarla qonaq ötürüb,
Indi öz-özünə qonaq, şəhərim.
Röyadan düzəlmə burun götürüb,
Aygündən silikon dodaq, şəhərim.
Davamı →

“Salam, mən böyük və ən etibarlı “Olay” sığorta şirkətinin agentiyəm. Sizə çeşidli sığorta xidməti təklif edirik. Bizim şirkətdə evinizi, maşınınızı, daşınmaz əmlakınızı, sağlamlığınızı, işinizi, səfərinizi, mağazanızı, bir sözlə sahib olduğunuz hər bir şeyi sərfəli faizlərlə, güvənli sığorta etdirə bilərsiz”.

Artıq beşinci dəfədir ki, özümü xəyalən müştəri qarşısında təsəvvür edib məşq edirəm, amma ortada istədiyim nəticə yoxdu. Sabah birinci iş günüm olacaq. Bəlkə həyəcanlıyam? Yox, axırı nə isə xoşuma gəlmir. Necə yəni “sahib olduğunuz hər bir şeyi”… İnsanın sahib olduğu, qazandığı, amma itirməkdən qorxduğu sevgini, adını eşidib özünü görmədiyi, yaşamadığı azadlığı, demokratiyanı da sığortalamaq olarmı?

Ardı →

Qardaşım atağız bir kişi olub, belə deyək, gəncliyi modifikasiyaya uğrayıb. Ay budu ha, deyirsən, indicə durub aləmi qatar bir-birinə, uşağı-böyüyü kəllə-kəlləyə vurar.Di gəl, işi-peşəsi onun-bunun möhübünü düzməkdir. Xasiyyətini ipəkqurduları toxuyub: yaxşılıq etdiyi, işinə yaradığı adamların firavan həyatını öz uğuru sanar.

Ardı →

Pıspısa onun ayaması idi və o, bu ada o qədər öyrəşmişdi ki, hərdən əsl adını kiminsə dilindən eşidəndə təəccüblənirdi, amma bununla belə çox yaxşı bilirdi ki, halalca ərinin xudpəsənd, dəymədüşər anasının dilindən alıb ona pərçim etdiyi bu ayamanın mənbəyi hardandı, Pıspısa nədi, el arasında hansı böcəyə «Qara pıspısa» deyirlər və bu qara böcəklər daha çox harda eşələnirlər?
Simnarə bu qara böcəklərin adı ilə bağlı ayaması haqqında bir zamanlar düşünüb-daşınmışdı, amma taleyi kimi, bu ayama ilə də barışmışdı.
Ad, ayama sarıdan onun baxtı əzəldən gətirməyib. Belə ki, bisavad atası Nemət kişinin savadlı adamlara həsəd aparması və bir axşam kolxozun klubunda «Dəli Kür» filminə baxması və bu filmdə səslənən «Seminariya» sözünün nə olduğunu anlaması onunla nəticələnib ki, elə o arada doğulan doqquzuncu qızının adını Simnarə qoyub, amma bu ad el arasında dilə yatmadığından, bir qədər qəribə səslənsə də, qızı sadəcə Sim çağırıblar.

Ardı →

Sarı Aşıq haqqında hələlik ilk yazılı məlumat Qaradağinin «Təzkireyi-Qaradaği» əsərindəki qeydidir. XIX əsrin sənətkarı olan Qaradaği təzkirəsində «Aşıq Qurbanəli və ya Sarı Aşıq və haqq aşığı deyilən şəxsin seyrü-süluki» sərlövhəsi altında yazır: «Zahirən bu zati pak şifteyi-ruzigardır. Əslən Qaradağ mahalındandır. Çox qədim vaxtlarda gəlib Qarabağın Zəngəzur mahalında Həkəri çayının kənarında vaqe Güləbürd adlı qəryədə sükna edib». Sarı Aşığın bayatılarında Güləbirdin qədim adı da aşağıdakı şəkildə dilə gətirilir:

Mən aşıq, ağzındayam,
Aləmin ağzındayam,
Əslim Qaradağlıdır,
Məzməzək ağzındayam.

Məlumdur ki, qoyunun örüş yerində, arxacında məzməzək adlı ağ başlı, ağ qanadlı milçəyə bənzər həşərat olur. Yay aylarında, qoyun otlaqlarında həmin həşərat insanın burnuna toxunduqda əhval-ruhiyyəsi dəyişir, səsi gərlənir. O zaman həmin yerdə qoyun saxlanılırmış və o yerə «məzməzəyin ağzı» deyilirmiş.

Ardı →

Namiq müəllim hərdən qadın nəvazişinin həsrətini çəkirdi. Bir az da çılpaq desəm, könlü qadın istəyirdi. Deyirdi ki, gərək kişinin bədəninin bütün üzvləri eyni vaxtda qocalsın. Əgər özünü kişi kimi fəal hiss edirsənsə, qoca görkəmin istəyini dilə gətirməyə mane olursa, bu dəhşətdir.

«Bir səhər obaşdan kişi yanında yatan qadının hənirtisinə yuxudan ayılır. Qadın yataqdan durub vanna otağına keçir. Yarıyuxulu kişi mələfənin üzərində qadının bədən izlərini görür, hətta yataqda xoş ətir də duyur. Hava soyuq olduğundan ləzzətlə yorğana bürünüb ehtirasla qadını gözləməyə başlayır. Ancaq gözlədiyi gəlib çıxmır. Axırda kişi yerindən durub qadının dalınca gedir. Vanna otağında onu tapmır. İşığı sönmüş mətbəxdə də heç kəs yoxdur. Bəlkə qadın çölə çıxıb? Kişi əlini qapının dəstəyinə atanda yuxudan tam ayılır. Qapı içəridən bağlıdır. Axı, içəridə başqa kim ola bilərdi?! O ki, tək yaşayırdı.»

Bu əhvalatdakı Namiq müəllimdir. Qadınsız yaşayan kişinin belə illüziyaları olmalı idi.
Namiq müəllim yaşından artıq qocalsa da… Başımda onunla bağlı əhvalatlar sıraya düzülüb…

1980-ci ildə yazıçının «Gecələr uzanaydı» adlı fantastik hekayələr kitabı çıxandan iki-üç həftə sonra bir tələbə qız oxuduğu kitabın təsirilə onun iş yerinə zəng vurub müəlliflə görüşmək istədiyini bildirir. Onlar yazıçının iş yerinin qarşısına görüş təyin edirlər. Görüş yerində o, üzünü görmədiyi qızı uzaqdan tanıyır, çünki oxucunun əlində öz kitabını görübmüş. Müəllif qıza yaxınlaşıb salam verir. Qız ona yad adam kimi baxır.

Ardı →

            Bu gün işə bir az tez gəlmişdi. On iki ilə yaxın idi bu küçədə işləyirdi.Doqquzmərtəbəli binanın yarımzirzəmisinin qapısını küçəyə tərəf açmışdı, birinci mərtəbədə yaşayan, fərasətli çıxıb zərzəmini özəlləşdirən «xozeyin». Bu zirzəmini də icarəyə vermişdi.Usta da bu zirzəmini mebel təmiri sexi eləmişdi.İşi yaxşı olurdu.Küçədə və yaxın məhəllələrdə demək olar ki, hamı onu tanıyırdı.«Ağdamlı Usta» deyirdilər ona.Əlindən gəlməyən iş yox idi. Yumşaq mebeldən tutmuş,şifoner,şkaf, stol,stul və sair ev əşyalarını təmir etməyi bacarırdı.Bu məhlədə 20-yə yaxın doqquzmərtəbəli bina var idi, demək olar ki, hamısında olan mənzillərdə işləmişdi.Kiminin divanını,kreslosunu təmir etmişdi, kiminin təzə mebelini yığmışdı, kimisinin köhnə mebelini söküb atmağa kömək eləmişdi və s.Həmişə də işini vicdanla, həm də münasib qiymətə görməyə çalışmışdı.Amma indi qanı qara idi. Çünki, beşinci mərtəbədə olan Ayxan adlı oğlan gəlmişdi bir az bundan qabaq,ona bir iş təklif etmişdi:

Ardı →

Bibimin kəndə qayıtmağı camaat arasında bərk səs-küyə səbəb oldu. Az qala bütün kənd ondan danışırdı.
Yazıq qadın küçəyə çıxmağa peşman idi, dərhal xısınlaşma başlayır, bibim gözdən itənə qədər arxasınca tamaşa eləyirdilər.
Qonşumuz Şayəstə xalanın birinin də üstünə beşini qoyub danışanda elədiyi kimi, onların dəridən-qabıqdan çıxmalarından hiss eləyirdim ki, bibim bu adamların nəzərində çox qorxunc və idbar bir varlıqdır.
Amma əslində belə deyildi. Bunu aləmdən-aləmə hamı bilirdi ki, bibimin gözəlliyi bütün ətraf kəndlərdə də adla deyilir.
Hələ qız vaxtı tay-tuşunun, lap elə ondan böyüklərin də bibimə necə bəxtəvərçilik verdikləri indi də yadımdadır.
Küçə-baca bir yana, o heç evdə də bir gün görmürdü. Atamla anam sanki gün-gündən bu adama qarşı daha qəddar olurdular.
Ardı →

Fırtına

Hər dəfə belə külək əsəndə o anı xatırlıyram...
yaxın binanın uzaqdan gələn radio səsini, gələn bu kəlimələri heç zaman unutmadım...
Bakü`de fırtına ikazı üzerinden yayınımızı tam veremiyoruz ve sizlere...
yayım kəsilir, bəlli ki 20 dəqiqə öncə edilmiş xəbərdarlıqla Rusya şimalından gələn fırtına böyüyəcəkdi. Bu yayın`a nə olduğunu anlamadım, görəsən, yayımın kəsilməsinin sonbahar fırtınası ilə bir əlaqəsi varmı deyə düşünərkən veriliş bərpa olundu zarafat elədiklərini və kəsintinin səbəbinin fırtına olmadığı və zarafatyana ajataj yaratmaq olduğunu türçə dedilər
1993 ilinin payızı bitmək üzrədir, çoxdan anlamışdım ki bu şəhərə boş yerə küləklər şəhəri deməyiblər, noolsun ki 3 tərəfdən dənizlə sərhədlənib?! adada olan şəhərlər də var, və bu gələcək fırtına mənı çox şey deyəcəkdi, ya da dərin mənalı az şey olacaqdı...
13 dekabr həftənin birinci günüdü bir neçə aydı ki nəinki həftəyə dünyada və həyatımda olan bir yeniliyə həvəslə baxmıram.
Bu uzun binadan uzaqlaşdıqca türkçə yayımlanmaq xatirinə açılmış qısaömürlü mənasız verilişin səsi itərək məni xatirələrimlə tək qoyurdu...
Artıq fırtına xəbərdarlıqlarına öyrəşmişdim və təxminən 1 saat sonra güclü külək əsirdi sadəcə çox güclü külək....
mən isə fırtına öncəsi belə səssizlik olmayan şəhərdə qaranlıq küçələrlə bəlkə də gələcəkdə gözəl bir parka çevriləcək ama indi çox pis bir yer olan əraziyə gedirdim… niyə? dəqiq deyə bilmərəm ama sanki 6 aydır məni bura nə isə bağlıyır, gəlirəm bura… son zamanlar insanlarla danışmasam da əvvəllər mənə deyirdilər ki bura gəlməyim. Sovetlər Birliyi dağılandan sonra bura Amon adlanan hərbi birləşmənin yuvası sayılırdı. Bakıda silah tutan hər kəs kimi bunlar da özlərini ölkənin taleyini həll edən, və buna görə kefi istədiyini eləməyə haqlı olduğunu düşünən sərxoş yığını idi düşüncəmə görə ama insanlar bunların yaxşılıqlarınnan da ağız dolusu danışırdılar...
Ümumiyyətlə hər kəsi danışmağa ağzı dolu idi birzamanlar...
həmin yerə qədər bir neçə uzun bina uzanırdı və bu saat 10 qaranlığında burda insan görmək çətin məsələ olsa da qarşıdakı iki binanın arasından qara geyimli, qara çadralı bir büzüşmüş qarı gördüm. Bu yaşlı qadını da bu böyük imperiyanın böyük uçurumu çökdürüb bəlkə, bəlkə də o da ölkədəki saysız hesabsız övladını və ya övladlarını itirmiş analardan biridi. Başını aşağı salıb və və elə bil bu dünyada deyil, görəsən, fırtına xəbərdarlığını almıyıb? bəlkə o da bu gecə öləcək, ya acınnan, ya müharibədən, ya dərddən, ya da elə fırtınadan bu birdən-birə peyda olmuş azadlıq qışqırmaq illərində ölənlər kütləsinə qoşulacaq...
Hərhalda bu yaşlı qadın marağıma səbəb oldu boşluq aylarımda. Getdikcə bu uzun binanı tez yeriyib bitirib irəlidəki binanın bu tərəfə olan küncündə oturmuş qarıya çatmaq istədim, qarı isı tərpənmirdi, mən yaxınlaşdıqca külək də artırdı, ama yaxınlaşdıqca elə bil qarı böyümürdü, yəni miqysın məsafə qanunu elə bil təsir eləmirdi, uzaqdan necə görürdümsə yaxınnan da elə idi, ama ona yaxınlaşdıqca hər dəfə daha çox şey xatırlıyıram, əvvəlcə mitinqlər dalğasına qoşulamağım daha sonra baş verən dəhşətli hadisələr, ölkəmizin bütün sütunlarının birər-birər gözümüzün qarşısında məhv olması və buna qarşı heç nə edə bilməməyimiz, sonra ən doğru yolun qərbdə, Qarabağda olduğunu düşündüm və ora savaşa getdim...
Artıq iki binanın arasındayam burda insan adlanan məxluqdan daha iki dənəsi var: Bir oğlan, bir qızla mazaqlaşır, sanki, bu qadını görmürlər, qəribədi bu altı ayda mən insanlara fikir vermirdima ama indi onlar mənə fikir vermirlər şəhvətdən, ama bu qarı da tərpənmir, başını aşağı salıb.
Və burda üçlük olaraq bir-birimizə fikir vermirik, görəsən fərqli səbəblər var ya elə eyni səbəbdiki nəzər yoxdu bir-birimizə.
Görən bunu istəyirdim? Külək şiddətlənir, burda neçə dəqiqədiki qaldığımı bilmirdim, anidən qarı başını qaldırıb üzümə — düz gözlərimin içinə baxdı.
O an çox pis oldum, bu baxışlar mənə çox dəhşətli şeylər deyirdi. Dərhal uzaqlaşmalı olduğumu düşündüm, Qarı ilə baxışdığım andan etibarən Yağmur başladı, mən uzaqlaşdıqca daha da pis olurdum və yağmur da güclənərək, kələ-kötür yolda gölməçələr yaratmağa başlamışdı. Dəhşətli idi, mən addımlarımı sürətləndirdikcə arxama baxmasam da qarının da arxamdan gəldiyini hiss eləyirdim, daha arxadan isə qız və oğlan gəlirdi və bu dəfə onlar tam hissiz gəlirdilər qarının arxasıyca əvvəlki şəhvət duyğularını sanki şiddətli yağmur yuyub aparmışdı, arxama baxmasam belə onların gəldiyinə əmin idim...
Mən kiməm? beynimə ildırım kimi suallar yağmağa başladı, Burda nə işim var? hardan gəlib hara gedirəm? son aylarda baş verənlər niyə mənim üçün baş vermədi? Şüurumda partlayış baş verdi… qaçmağa başlamışdım ki, gölməçəyə yıxıldım dizlərim üstünə çökdüm. Birdən qızın səsi beynimin bütün hüceyrələrini cingildətdi: SƏN YOXSAN!!!
Mən əyilib gölməçədə əksimə baxmaq istədim ama əksim yox idi, şüurum dondu sanki, altı ay öncə Qarabağda baş verən dəhşətli hadisəni xatırladım: Bir neçə həftə idi ki könüllü kimi aramıza qatılan alçaq məni kürəyimdən vurdu və cəsədimi sürüyüb ermənilərə 120 dollara satdı. Sonra Bakıya qayıtdım, O an dizlərimin üstündə qalmışdım, anam arxadan gəldi və mənnən qabağda arxası mənə tərəf(məni görmürdü) diz çökdü, və adımı çəkib növbəti dəfə fəryad elədi...
İllər keçdi, anam da öldü, ama mən hələ də burda diz üstə çöküb, 80ci illərin sonunda nələrin baş verdiyini dərk eləməyə çalışıram: Bu adi bir pislik deyildi, nəhəng dövlətimizi elə məhv elədilər ki bir tozu da qalmadı, Bizə niyə belə düşmənçilik elədiklərini anlamıram, bu sadəcə pul üçünmü idi? Böyük adamlar başımıza elə bir oyun açdılar ki, Günahımız nə idi düşünürəm...
çox şey düşünürəm ama bu saysız hesabsız ölkələrdə ölən saysız hesabsız uşaqların günahı nə idi?
İllər keçir, dünya çox qəribə olub. Burda Nefçilər metrosunun yanında keçmiş qorxulu Amon düşərgəsində park salınıb, çox az adam məni görür, danışır, cavab vermirəm… hələ də oturub düşünürəm…
Davamı →

… İndiyədək, həyat yoldaşını döyən kişilərə ikrah hissi ilə baxmışdı. Hətta, çox şeydə nümunə götürdüyü atasına da. Və daim də düşünürdü ki, o belə olmayacaq. Onun ailə həyatı elə ideal keçəcəkdi ki, yaşayacağı ən pis şey bir neçə dəqiqəlik mübahisə olacaqdı. O da ki, döymək-söymək olmadan. Ayda-ildə bir dəfə...
....Əlbəttə! Axı, sevdiyi-sevildiyi birisi ilə ailə qurmuşdu! Bəs, onda necə oldu ki… Beynində dolaşan fikirlərə aydınlıq gətirmək və bir-birinin ardınca doğulan suallara cavab tapmağa çalışırdı ki… Pəncərəni döyəcləyən yağışın tıqqıltısından, buludların gurultusundan da çox qulaqlarını dələn, vicdanını közərdən hönkürtü və hıçqırtı səsləri onu həyata qaytarırdı. Bu dəqiqə, gözüyumulu ölümlə dəyişməyə belə hazır olduğu gerçək həyatına.
Ardı →