“Əgər sən bu qədər ağıllısansa, bəs niyə kasıbsan?“
“İnsanların qeydinə qalmaq lazımdır, Tanrı öz başının çarəsinə baxa bilər.”
“Telekinezə inananlar əlimi qaldırsınlar” -  bu ironiya dolu qanadlı ifadələr məşhur Amerika yazıçısı Kurt Vonnequtun romanlarındandır.

Bütün zamanlarda ingiliscə yazılmış 100 ən yaxşı romandan biri hesab edilən “Sallaqxana N-5 və ya uşaqların səlib yürüşü” əsərinin müəllifi Kurt Vonnequtu Azərbaycan oxucusu 1993-cü ildə Səfər Alışarlının tərcüməsində işıq üz görmüş “Pişik beşiyi” əsərindən tanıyır.

Ardı →

Gənc markiza de Rennedon özünü şüşəni dəlib keçən güllətək içəri atıb heç danışmağa başlamamış uğunub getdi. Elə gülürdü ki, gözü də yaşardı. Eynilə bir ay öncə rəfiqəsinə ərinə intiqam almaqdan ötrü, yalnız intiqam almaqdan ötrü, özü də bircə kərə xəyanət etməsi haqqında danışarkən güldüyü kimi. Həm də ki ərinin çox səfeh və qısqanc olduğunu bəhanə gətirirdi.
Baronessa de Qranjeri oxuduğu kitabı divanın üstünə atıb maraq dolu baxışlarla Annetin üzünə dikildi. Amma onu da gülmək tuturdu.Axır ki, soruşdu:
− İndi neyləmisən?
− Ah, əzizim… əzizim… Bu, elə gülməlidir ki… Təsəvvür et… Canım qurtardı! Qurtardı! Qurtardı!
− Necə yəni canın qurtardı?
− Bax belə. Canım qurtardı!
− Nədən?
− Ərimdən, əzizim, canım qurtardı! Mən azadam! Azadam! Azadam!

Ardı →

— Cənab Ozava, siz heç dalaşanda kimisə vurmaq məcburiyyətində qalmısınız?
O, sanki qarşısında gözqamaşdırıcı obyekt görəntək, gözlərini qıyıb mənə baxdı:
— Bu, sizi niyə maraqlandırır?

Özünəxas olmayan baxışlarında qığılcımlar canlanmağa başladı və elə bir göz qırpımındaca yoxa çıxdı; dərhal üzünün adi, soyuqqanlı ifadəsi özünə qayıtdı.
— Heç, elə-belə,- mən cavab verdim. Həqiqətən də sualın heç bir anlamı yox idi. Yəqin ki, mənim bunu soruşmağımın səbəbi, sadəcə, mənasız yerə doğan maraqdan irəli gəlirdi.
O dəqiqə söhbətin mövzusunu dəyişdim, lakin Ozavanı aldatmaq mümkün olmadı. Aydın idi ki, o, həmişə nəsə haqqında düşünür. Elə bil, ya nəyinsə qayğısını çəkir, ya da ona qarşı mübarizə aparırdı.

Ardı →

           Artıq 35 yaşı var, adam bu yaşı bir qız kimi dеyəndə utanır və içində san­ki nə isə оvu­lub-tö­kü­lür. Bu yaş­da qa­dın­la­rın çохu öz is­tə­dik­lə­rinə nail оlub, arzularına ça­tıb­lar, — han­sısa ailə qurub, han­sısa bir sə­nə­tin da­lın­ca gе­dən ar­tıq sеç­diyi yо­lun yоl­çu­su­dur...
 
Sə­kinə isə bu­dur baх, ayaq­la­rını şap­pıl­da­da­raq ma­ğa­zaya gеdir, əy­nin­də nazik, nim­daş хalat, əlin­də yеkə ağ zən­bil. Bu Sə­kinə kim idi, hə­yat­dan nə is­tə­yir­di, han­sı ar­zu­lar­la ya­şa­yır­dı? – Bir az qə­liz sual­dır. Lap əv­vəl­lər Sə­kinə bir qız uşağı idi, qaç­malı, оy­na­malı, dər­sə gеt­məli idi. Sоn­ra bir az bö­yüdü. Ar­tıq еv iş­ləri gör­məli, anaya, qar­daş ar­vad­la­rına kö­mək еt­məli, qar­daş uşaq­la­rı­nın sa­çını da­ra­malı, pal­ta­rı­nın sö­kü­yünü tik­məli, qоca ata­nın yе­mə­yini vaхt­lı-vaх­tın­da ha­zır еlə­məli idi. Hər­dən də хəl­vət­də qоca ana ilə fər­siz, «pul qa­za­nıb ba­şını saх­laya bil­mə­yən» qar­daş­la­rın, 70 ya­şın­da yеr-göy id­dia­sın­da оlan ata­nın, hə­rəsi bir ka­sıb ai­lə­dən gə­lib bu еvdə хa­nım­lıq id­dia­sın­da оlan gə­lin­lə­rin, Sə­ki­nə­nin ba­şın­da qоz qı­ran qar­daş uşaq­la­rı­nın qеy­bə­tini еt­məli idi. Və еlə bu qеy­bət­lər də Sə­ki­nə­nin öm­rü­nün az-çох dadı-duzu, mə­nası idi. Anası ilə хıs-хıs da­nış­dıq­ca Sə­kinə il­hama gəlir, göz­ləri par­la­yır, ürəyi hə­yə­can­la dö­yü­nür­dü.
Davamı →

Qoca bir çalğıçı Puşkin abidəsinin yanında skripka çalmağı sevirdi. Həmin abidə Moskvada Tver bulvarının başlanğıcındadır, onun dörd tərəfindən yuxarı mərmər pillələr qalxır, abidənin dövrəsində kim bilir, nə qədər şeir yazılıb. Qoca çalğıçı bu pillələrlə düz heykəlin oturacağınacan qalxıb üzünü bulvara sarı, uzaqdakı Nikita darvazasına sarı tutar, əlindəki yayı skripkanın simlərinə sürtərdi. Uşaqlar, yoldan ötənlər, yaxın qəzet köşkünün müştəriləri dərhal heykəlin ətrafına toplanardılar, musiqini dinləmək üçün lal-dinməz dayanardılar; axı musiqi adamları toxtadır, onlara səadət və xoş anlar, saatlar bəxş edir. Çalğıçı skripkanın futlyarını heykəlin əks tərəfində yerə qoyardı, futlyar açıq idi, orada bir tikə qara çörək və alma vardı; qoca acanda yeyəcəkdi.
 
Qoca skripka çalmağı adətən axşama yaxın, toran düşəndə başlayırdı. O, sakitlikdə, qaranlıqda skripkanı daha həvəslə çalırdı. Onun qocalıqdan heç bir şikayəti yox idi, dövlətdən təqaüd alırdı: yeməyi – içməyi də kifayət qədərdi. Ancaq qoca, adamlara heç bir xeyir verə bilmədiyi fikrindən sıxılır, bulvara könüllü olaraq skripka çalmağa gedirdi, orada skripkanın sədası toranlıqda ətrafa yayılır, ürəklərə tək-tək hallarda dərin təsir göstərsə də zərif və mərdanə qüvvəsilə insanı məğrur və gözəl yaşamağa çağırırdı. Musiqini dinləyənlərdən bir çoxu qocaya vermək üçün pul çıxarır və onu hara qoyacaqlarını bilmirdilər. Skripkanın futlyarı bağlı idi, çalğıçının özü isə abidənin lap yuxarısında az qala lap Puşkin heykəli ilə bir bərabərdə durmuşdu. Onda adamlar iki şahıları, qəpikləri futlyarın qapağı üstünə qoyurdular.
Ardı →

barmen
mənə bir badə
molotov kokteyli hazırla
rica edirəm
əl altında etil spirti yoxundursa belə təlaş etmə
mən deyingən
hər şeyin 100/100 olmasını tələb edən müştərilərdən deyiləm
benzin işə yarar
amma bir azcıq da motor yağı əlavə et o zaman
həm yanmaya kömək edir həm də qara tüstüdə görünməz edir
motor yağı yoxundursa fosfor da əlavə edə bilərsən
və ya
qudron
və ya
maye sabun
və ya
şəkər
Ardı →

Çox maraqlı romanlar və hekayələr müəllifi olan dünya şöhrətli yazıçı Ernest Heminquey bir dəfə belə bir mübahisə edir ki, o, bir neçə sözdən ibarət elə bir hekayə yaza bilər ki, hər bir oxucunun qəlbini göynədər.

O, bir neçə sözdən ibarət: “ Uşaq çəkmələri satılır. Geyinilməmişdir” ( “For sale: baby shoes, never worn”) tərcümədən asılı olaraq, 1 söz artıq və ya əskik ola bilər. Ən qısa bir hekayə yazmaqla, mübahisəni udur.

O vaxtdan indiyədək dünya şöhrətli yazıçının bu təcrübəsindən bir çoxları yararlanmış və onun kimi 6 sözdən ibarət qəlblərə toxunan qısa hekayələr yazmağa cəhd etmişlər. Bu hekayələrin ən qısa və oxucuları daha çox təsirləndirən 18-ini sizə təqdim edirik:
Ardı →

Bəşər tarixində bir ədib tərəfindən yazılmış ən uzun poema fars şairi Əbdülqasım Firdovsinin ( 940 – 1020\1030) yazdığı “Şahnamə” əsəri hesab edilir.

“Şahnamə” əsərinin digər bir adı da “Şahlar haqqında kitab”dır. Fars ədəbiyyatına məxsus olan bu möhtəşəm əsər İranın VII əsrədək olan qədim tarixini özündə əks etdirir.

Möhtəşəm “Şahnamə” əsərinin müəllifi Ə. Firdovsi haqqında məlumat çox azdır. Tarixi məlumatlara əsasən, o, Şərqi İranda, indiki Tacikistan ərazisində X əsrin ortalarında dünyaya gəlmişdir. O, “firdovsi” sözünü özünə ləqəb götürmüşdür. “Firdovsi” sözünün mənası – “cənnət”, “behişt” deməkdir. Bu ləqəblə (Firdovsi) şair bütün dünyada məşhurlaşmış və tanınmışdır. Firdovsi dünya əbəbiyyatının ən uzun poemasının müəllifidir.

Firdovsi “Şahnamə” poeması üzərində 35 il işləmişdir. Demək olar ki, həyatının yarısını şair bu poemaya həsr etmişdir. Bu poemanın yazılmasına görə, Sultan Mahmud Qəznəvi (998 – 1030) Firdovsiyə külli miqdarda qızıl pul vəd etmişdi. Belə ki, sultan poemanın hər beytinə (beyt – iki misradır) bir qızıl pul verəcəyini söz veribmiş.
Ardı →

Yay fəsli təzə daxil оlmuşdu. Şəhərin havasının qəlizliyindən, tоzundan, zəhmətinin kəsrətindən bir qədər asudalaşmaq və yоrulmuş bədəni кöhnə halətinə gətirməк üçün kəndə rəvan оldum. Qəndablı кəndinin havası, ələlxüsus gecələri cümləyə məlumdur. Bu кəndin aydınlıq gecələri nə qələmlə və nə dillə vəsfə gələn deyil və məni кəndə çəкən ancaq оnun gecələrinin səfası idi.

 

Gözəl gecələrin birində bir evin qabağında bir taxt qоyub bir tərəfində mən və bir tərəfində, imperatоr Birinci Niкоlayın əsrində xidmət etmiş əmim əyləşib istirahətə məşğul idiк. Həqiqət nəsimin əsməyi, çəyirtкələrin qanadlarının sızıltısı və yaxın arxın qurbağalarının nəğmələri hamısı birbirinə qarışıb, ruha süкunət verən qərib bir ahəngitəbii əmələ gətirmişdilər.

 

Düzlərdə əкilmiş taxıl nəsimin qabağında о yan-bu yana yatıb dərya təк mövclənirdi və dоlu sünbüllər məzlum-məzlum başlarını aşağı salıb, qətlinə fərman verilmiş müqəssirlər təк cəlladları оlan biçinçilərə müntəzir idilər.

 

Təк-təк bоş sünbüllər başlarını yuxarı qalxızıb qürurla sairlərinə baxırdılar.

 

Amma səhv edirdilər; оnlar da cəllad əlindən qurtara bilməyəcəкdilər. Ancaq dоlu baş, bоş başdan artıq кəsiləcəкdi. Taxılın qurtardığı yerdə xırda çayın şırıltısı bilavasitə qulağa gəlirdi və çayın кənarında cərgə ilə bоy atmış ərərləri guya sünbüllər üstündə qarоvul qоymuşdular.

Ardı →

Nə yaman eyləmisən rüşvətə adət, ay ata,
Yıxacaq evmizi bir gün bu cinayət, ay ata.
Ardı →