Рейтинг
+6.45

Fizika

11 üzv, 55 topik

“Süni zəka” insanlığın əb böyük və son naliyyəti ola bilər

 Süni zəkaMəşhur fizik Stefan Hovkinq ingiliz “İndependent” qəzeti üçün qələmə aldığı bir məqalədə süni zəkanı texnalogiyalarının nəzarətsiz inkişafı ilə bağlı xəbərdarlıq etdi. Nobel mükafatlı alim “Süni zəka araşdırmaları böyük sürətlə davam edir. Son dövrlərdə öz-özünü idarəedən avtomobillər, bilik yarışmalarını qazanan robotlar, Siri, Google Now və Cortana kimi rəqəmsal asistanatlar kəşf edildi. Bütün bunlar süni zəka texnalogiyası sahəsində önəmli araşdırma və investisiya müharibəsinin başladığına işarə edir” dedi.
 Bütün bu keşflərin gələcək faydalarının çox böyük olduğunu qəbul edən Hovkinq  “bu texnalogiyalar xəstəlikləri, müharibələri sonlandıra bilər. Süni zəka insan tarixinin ən böyük və önəmli naliyyəti ola bilər” dedi
Ardı →

Mühüm Fizika qanunları

1.Diffuziya-bir maddə molekullarının digər maddə molekulları arasına nüfuzetmə hadisəsidir.

2.Broun hərəkəti-mayelərdə (və ya qazlarda) asılı halda olan kiçik yad hissəciklərin nizamsız hərəkətidir.

3.Nyutonun I qanunu-Cismə başqa cisimlər təsir etmirsə və ya ona edilən təsirlər bir0birini tarazlaşdırırsa, o sükunət və ya düzxətli bərabərsürətli hərəkət halını saxlayır.

4.Nyutonun II qanunu-Cismin hərəkət təcili ona təsir edən qüvvə ilə düz, cismin kütləsi ilə tərs mütənasibdir.

5.Nyutonun III qanunu-İxtiyari iki cismin qarşılıqlı təsir qüvvələri qiymətcə bərabər, istiqamətcə əksdir.

6.Huk qanunu-Elastik deformasiyalarda yaranan elastiklik qüvvəsi cismin uzanması ilə düz mütənasibdir.

7.Paskal qanunu-Qapalə qabdakı maye və qazlar xaricdən göstərilən təzyiqi dəyişmədən bütün istiqamətlərə bərabər ötürür.

8.Arximed qanunu-Arximed qüvvəsi mayeyə batırılmış cismin sıxışdırdığı mayenin çəkisinə bərabərdir.

9.Bernulli qanunu-Boruda axan qazın (və ya mayenin) təzyiqi onun axın sürəyi kiçik olan kəsiklərdə böyük, axın sürəti böyük olan kəsiklərdə isə kiçik olur.

10.Ümumdünya qravitasiya (cazibə) qanunu-İstənilən iki maddi nöqtə bir-birini kütlələri hasili ilə düz, aralarındakı məsafənin kvadratı ilə tərs mütənasib olan qüvvə ilə cəzb edir.


Davamı →

Kvant fizikası nədir?

  • Fizika
Kvant fizikası (Latınca: Quantum Physics) – kəşf edilənə qədər qəbul edilən ənənəvi Nyuton fizikasının təməli işığın zərrəcik yığını olduğuna söykənirdi. XIX əsr fizikaçılarından Ceyms Klerk Maksvell isə işığın dalğa davranışı göstərdiyini irəli sürdü. Kvant nəzəriyyəsi fizikanın bu ən böyük mübahisəsini uzlaşdırdı.

1905-ci ildə Albert Eynşteyn işığın kvantalara, yəni enerji porsiyalarına sahib olduğu iddiasını ortaya atdı. Bu enerji porsiyalarına foton adı verilirdi. Zərrəcik olaraq adlandırılsalar da fotonlar 1860-cı illərdə Ceyms Maksvellin iddia etdiyi kimi dalğa hərəkətinə bərabər şəkildə müşahidə edilə bilirdi. Bu səbəbdən işıq, dalğa və zərrəcik arasında keçid kimi idi. Ancaq bu vəziyyət, Nyuton fizikası baxımından olduqca böyük ziddiyyət kəsb edirdi.
Davamı →

Nyuton qanunları

İngilis alimi İ.Nyuton 3 qanunu vahid bir sistem təşkil edir. I qanunun mahiyyəti: hər bir maddi nöqtə (cism) ona kənardan başqa bir maddi nöqtə təsir edənədək sükunətdədirsə, sükunət halını, düzxəttli və bərabərsürətli hərəkətdədirsə, bu hərəkət halını saxlayır. Cismin öz halını saxlamağa can atması meylliliyi onun ətalət xassəsi adlanır. Əgər cismə heç bir qüvvə təsir etmirsə, ya sükut vəziyyətində qalır, ya da öz sürətini saxlayır.

Nyutonun II qanununu kəmiyyətcə formula etmək üçün A–təcil, m–kütlə və F–güc anlayışlarından istifadə edilir. Təcil – cismin hərəkət sürətinin dəyişməsi tezliyini xarakterizə edir. Kütlə — maddi obyektlərin əsas özəlliklərindən biri olub, ətalət halını göstərir. Güc – vektorial kəmiyyətdir, cismə kənardan başqa cismlərin, yaxud sahələrin mexaniki təsir ölçüsüdür. Cismdə hərəkət effekti yaradan amildir. Bu təsir sayəsində cism hərəkətə gəlir, yaxud öz forması və ölçülərini dəyişir. Bu qanuna əsasən ətalətli sistemdə maddi nöqtənin aldığı təcil verilən qüvvə ilə düz, onun kütləsi ilə isə tərs mütənasibdir.


Ardı →

Ətalət Qanunu

  • Fizika
Klassik mexanikanın əsas qanunlarını İsaak Nyuton (1642 –  1727 ) vermişdir.
Hər hansı bir cisim, ona başqa cisim təsir edənə qədər öz sükunət və ya düzxətli bərabərsürətli hərəkət halını saxlayır.
Cisimlərin bu xassəsinə onların ətaləti deyilir.  Müxtəlif cisimlərin ətaləti də müxtəlif olur. Cisim ətalətini xarakterizə edən fiziki kəmiyyət onun kütləsidir. Ona görə də “kütlə ətalər ölçüsüdür” deyirlər. Kütlə anlayışı ən mürəkkəb, ən mühüm anlayışlardan biridir. Nyutona görə kütlə — materiyanın sıxlığı və həcmini birlikdə ifadə edən ölçüsüdür.
1-ci qanundakı “və ya” sözünün mənası vardır. Bu sözlə düzxətli hərəkətlə sükunət arasıdakı fərqin olmadığı göstərilmişdir. Cisimlərin ətaləti ilə onların kütlələri arasındakı ətaləti belə bir sadə təcrübə ilə nümayiş etdirmək olar.
Ardı →

Təbiət

Təbiət hər zaman insanın qarşısında bir tam kimi dayanmışdır. Lakin bu bütövün nədən ibarət olması, strukturu və onun səviyyələri haqqında təsəvvürlər eksperimental təbiətşünaslığa məxsusdur. Təbiətin struktur səviyyələri sadədən mürəkkəbə doğru istiqamətdə təsnif edilir. Təbiətin özünün struktur səviyyələrinin təsnifatı təbiətşünaslığın, yəni təbiət elmlərinin təsnifatının əsasını təşkil edir. Təbiət elmlərinin təsnifatı məsələsi hər zaman elmin diqqət mərkəzində duran məsələlərdən olmuşdur. Hələ 19-cu əsrin I yarısında Fransız alimi və fiziki A.Amper ilk təsnifatlardan birini təklif etmiş və bu təsnifatda 200-dən artıq təbiət elmi göstərilmişdir. Müasir dövrdə təbii-elmi biliklərin təsnifatı konkret kriteriyaya əsaslanır.
Təbiətin fundamental qanun və qanunauyğunluqlarını öyrənən elm – Fizika adlanır.


Ardı →

Bədənimizə çarpan molekulları niyə hiss etmirik?

Bütün kainat və bədənimiz çox böyük sürətlə hərəkət edən molekullardan meydana gəlib. Boşluqda hərəkət edən molekulların sürəti saniyədə 1000 metri keçir. Bu, tapançadan atılan güllənin sürətinə bərabərdir. Hal-hazırda oturduğunuz otaqdakı molekulların sürəti isə saniyədə 500 metrdir. Bu halda üzümüzə, gözlərimizə, bir sözlə bütün bədənimizə böyük sürətlə fasiləsiz olaraq dəyən daimi molekul bombardmanı ilə qarşı-qarşıyayıq. Normal şərtlərdə bu bombardman bizə  ağrı verməlidir. Çünki aparılan hesablamalar göstərir ki, molekulların, məsələn, yalnız gözümüzə dəyməsi ilə 1 kq-lıq kütlənin ağırlığına ekvivalent qüvvə yaratdığını göstərir. Buna baxmayaraq biz heç bir şey hiss etmədən gündəlik həyatımıza davam edirik. Hətta ətrafımızdakı molekulların bu sürətli hərəkətindən xəbərimiz belə yoxdur. Çünki Allah bizi bu şərtlərə uyğun mükəmməl xüsusiyyətlərlə yaratmışdır.

 Molekulların bədənimizə çarpdığını niyə hiss etmirik?

Bunun cavabı bədənimizin yaradılış möcüzəsində gizlənib. Çünki beynimizə ağrı siqnallarını göndərən sinirlərimiz atmosfer təzyiqinin bədənimizdə meydana gətirdiyi dəyişikliyi, başqa sözlə, molekulların bədənimizə çarpması ilə yaranan təzyiqi siqnala çevirmirlər. Sinir hüceyrələri yalnız kəskin təzyiq dəyişikliyində beyinə siqnal göndərirlər.


Ardı →

Mariya Küri

  • Fizika
1867-ci il 7 Noyabr dünya ilə bir adı olan fizik və kimyagər Mariya Sklodovskya-Küri doğulmuşdur. Polyak əsilli fransız kimyagəri və fiziki olan bu qadın iki dəfə Nobel mükafatı laureatı (fizika (1903) və kimya (1911)) olmuşdur.

Mariya Kyürinin elmi fəaliyyətində həyat yoldaşı Pyer Kürinin də böyük rolu olmuşdur. Onların 1895-ci ildə baş tutan evliliyi tezliklə dünya əhəmiyyətli nəticələr əldə edən əməkdaşlığın təməlini qoydu. 1896-cı ildə A. Anri Bekkerel təsadüf nəticəsində xarici işıq mənbəyi (Günəş və ya süni işıq) olmadan uran duzlarının şüalanmasını kəşf etdi. Bu, fiziklər üçün əsl sürpriz idi.


Davamı →

İsaak Nyuton

  • Fizika
İsaak Nyuton 1643-cü ildə İngiltərədə fermer ailəsində dünyaya gəlmişdir. Onun valideynləri az savadlı adamlar idilər. Lakin uşaqlarına yaxşı təhsil verməyə çalışırdılar. Xasiyyətcə adamayovuşmaz olan İsaak məktəbdə o qədər də fəal deyildi. Belə bir uşağın gələcəkdə alim olacağı heç kəsin ağlına belə gəlmirdi. Balaca İsaak qəribə oyuncaqlar düzəltməyi sevirdi. Onun düzəltdiyi kiçik yel dəyirmanı təkcə uşaqları deyil, böyükləri də heyrətə gətirirdi.

Davamı →

Zaman nədir?

Zaman – hər gün əlaqədə olduğumuz və keçmiş, bu gün və gələcək kimi xarakterizə etdiyimiz substansiyadır. Zamanın irəliləməsi təcrübəmizdə təcəssüm tapır, gələcək bu günə, indiki zaman isə keçmişə çevrilir. Zaman anlayışı və onun proqressiyası olmadan hərəkət və dinamika haqqında danışmaq faktiki qeyri-mümkündür. Bu, kosmik fəzanı qavrayışımıza bənzəyir.

Davamı →