Рейтинг
+1.63

maddələr mübadiləsi

20 üzv, 30 topik

İncə bellər uzun yaşayır

Artıq kütlənin toplanması ilə əlaqədar kökəlmənin iki tip forması ayırd olunur.Alma və rmud tip adlandırılına bu formalar öz xüsusiyyətləri ilə seçilir və artıq bir çoxlarımız məlumdur.Birinci halda əsas piy kütləsi əsas bel və çanaq olmaqla aşağı hissədə toplanırsa,ikinci tipdə yuxarı və aşağı nahiyə üzrə bərabər paylanır.


Ardı →

Dünyanı cənginə alan "şirin xəstəlik"

Beynəlxalq səhiyyədə 14 noyabr tarixi dünya diabet xəstəliyi günü kimi qeyd edilir. Şəkərli diabet təkcə tibbi problem deyil, o həmçinin sosial, iqtisadi, psixoloji və hüquqi problemlərin də meydana çıxmasına səbəb olur.

Son illər dünyada şəkərli diabet xəstələrinin sayı durmadan artır. Diabet uşaqlar arasında da ən geniş yayılmış xroniki xəstəliklərdən birinə çevrilib.  Bu xəstəliyin 1-ci tipi-insulindən asılı olan ağır forması ilə məhz uşaq və yeniyetmələr xəstələnir. Ümumdunya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, hər il yer kürəsində 15 yaşa qədər uşaqlar arasında 70000-ə yaxın uşaq şəkərli diabet tip1 ilə xəstələnir.
Ardı →

Şəkərli diabet xəstəliyi və onun müalicəsi üsulları

Endokrin sistemin xəstəliyi olub, orqanizmdə tamamilə və ya hissəvi olaraq, insulin hormonunun çatmazlığı ilə əlaqədardır. İnsulin hormonu isə mədəaltı vəz tərəfindən sintez olunur. Şəkərli diabet zamanı karbohidrat, zülal və lipid mübadiləsi kəskin pozulmuş olur. Şəkərli diabet çox rast gəlinən, lakin diaqnostika baxımdan çox «maskalanan» bir xəstəlikdir. Statistikaya görə, dünya əhalisinin 10%-i bu xəstəlikdən əziyyət çəkir. Hər 10-15 ildən bir xəstəliyə tutulanların sayı 2 dəfə artır. Bundan əlavə, 30-35 % pasientlərdə bu gizli şəkildə getdiyindən gec aşkar olunur.


Ardı →

Yağsız pəhriz düzgündürmü?

Bəziləri arıqlamaq istədikdə bir çox yağlı yeməkləri qida rasionundan çıxarmaq qərarına gəlirlər. Lakin bu düzgündürmü?

Alimlərin bu haqda fikirləri


Əvvəllər yağlı məhsulları yemək məsləhət görülmürdü: hesab edilirdi ki, kərə yağı və donuz piyi zərərli, bitki yağları isə xeyirlidir. Yağlarsız isə daha yaxşıdır: həm yaraşıqlı görkəmə, həm də sağlam olmağa görə.
Lakin son illər dietoloqların bəziləri əvvəllər hökm sürən fikirləri qəbul etmirlər. Alimlər çoxsaylı tədqiqatlara əsaslanaraq artıq bu nəticəyə gəlmişlər ki, qarışıq pəhrizdə olan, yəni rasionunda həm heyvani, həm də bitki yağları olan insanlar daha sağlam və fizik aktiv olurlar.
Davamı →

Podaqra

Podaqra maddələr mübadiləsinin pozğunluğu ilə müşayiət olunun xəstəliklər qrupuna daxildir. Bu xəstəlik zamanı orqanizmdə sidik turşusunun mübadiləsi pozulur və nəticədə qanda sidik turşusu yüksəlmiş olur.
Podaqra (yunan dilində podos – ayaq, aqra – tələ deməkdir, yəni ayağın tələsi). Xəstəliyin tarixinin qədim olduğu, hələ b.e.ə. yaşamış Hippokrata məlum olması haqqında məlumatlar vardır. Xəstəliyin sidik turşusunun artması ilə əlaqədar yaranması isə 20-ci əsrin ortalarında sübut edilmişdir.
Podaqra xəstəliyi əsasən 40 yaşdan yuxarı kişilərdə, qadınlarda isə menopauzadan sonra rast gəlinir.


Ardı →

Qida zəhərlənmələri

Xüsusilə də, yay aylarında qida zəhərlənmələrinə daha çox rast gəlinir və hətta bu zəhərlənmələrin bəziləri ölümlə nəticələnir.
Bu dəhşətli təhlükədən qorunmaq üçün ən mühüm şərt təmizlikdir.
Cürbəcür dondurmalar, vaxtı keçmiş, istifadə müddəti məlum olmayan ərzaqlar, buz kimi limonadlar, üzərinə min cür mikrob qonmuş, alaçiy, mənşəyi məlum olmayan ətdən hazırlanmış dönərlər, kabablar, yaxud cürbəcür yeməklər yeyərkən bizə nə qədər xoş gəlirsə, az vaxt keçdikdən sonra bizim üçün bir o qədər zəhərə çevrilir.
Davamı →

Şəkərli diabet xəstəliyi

şəkər xəstəliyinə yoluxmuş gənc qızŞəkərli diabet endokrin sistemin xəstəliyi olub, tam və ya nisbi insulin çatmamazlığı nəticəsində qanda qlükozanın xroniki artımı ilə müşahidə olunur. Diabetdə karbohidratların, zülalların və yağların mübadiləsi pozulur. Diabetli xəstələrin sayı, xüsusi ilə də inkişaf etmiş ölkələrdə durmadan artır. Hesab olunur ki, ölkədən asılı olaraq əhalinin 2-10%-i şəkərli diabetlə xəstədir.
Diabet, xroniki insulin çatışmamazlığından əmələ gəlir. Insulin hormon olub mədəaltı vəzin Langerhans adacıqlarında yaranır. Mədəaltı vəzin insulin hormonu orqanizmdə karbohidrat, zülal və yağ mübadiləsində iştirak edir. Karbohidrad mübadiləsinə insulin, qlükozanın orqanizmin hüceyrələrinə daxil olması ilə, qlükozanın orqanizmdə alternativ sintezini aktivləşdirməklə, qara ciyərdə şəkərin ehtiyatlarını artırması ilə və qlükoqen sintezi ilə tə'sir edir. Eyni zamanda o karbohıdratların parçalanmasının qarşsını alır. Zülal mübadiləsinə insulinin təsiri, zülal, nuklein turşularının sintezini gücləndirməkdən və zülalın parçalanmasını ləngitməkdən ibarətdir. Insulin qlükozanı yağ hüceyrələrinə daxil etməklə yağ tutumlu maddələrin sintezini gücləndirir, hücəyrənin enerji alma prosesini aktivləşdirir ve yağların parçalanmasını ləngidir. Insulinin təsiri altında natrinin hüceyrələrə daxil olması güclənir. Insulinin işinin pozulması onun hazirlanmasının çatışmamazlığı ilə, və yaxud onun toxumalara təsirinin pozulması ilə əmələ gəlir.
Davamı →

İştahsızlıq

İştahsızlıq müxtəlif xəstəliklərin əlaməti kimi meydana çıxa bilir və bu termin qida qəbuluna olan istəyin azalmasını əks etdirir. İştaha qidalanma istəyi və aclıq hissi deməkdir. Bu hiss kifayət qədər qidalı maddələrin və enerjinin bədənə daxil olmasını və maddələr mübadiləsinin fasiləsiz təminatını tənzimləyir. İştah hissi mərkəzi sinir sistemi və həzm traktı arasında olan qarşılıqlı əlaqə nəticəsində yaranır.  Bu hissin istər azalması, istərdə artması orqanızmdə normal maddələr mübadiləsinin pozulmasına gətirib çıxarır.
Davamı →

Şəkərli diabet

Qan şəkəri ,qlükoza orqanizm üçün lazım olan enerjini tənzimləyir.Ehtiyacdan artıq olan şəkər lazım gəldikdə istifadə edilmək üçün qaraciyər və yağ hüceyrələrində depolanır.Şəkərin orqanizmdə enerji olaraq istifadə olunması üçün insulinə ehtiyac var.İnsulin şəkərin qanda yüksəlməsini tənzimləyən bir hormondur.Mədənin arxasında pankreas adlı orqanın beta hüceyrələrində hazırlanır və qana paylanır.Yeməkdən sonra qan şəkəri yüksəldikdə pankreastakı insulin hazırlayan hüceyrələr xəbərdar olunur və qana insulin verilir.
Ardı →