2. Marketinqin strateji planlaşdırılması

Kompaniyanın marketinq strategiyasının hazırlanmasının məqsədi hazırkı vaxtda və nəzərə alına bilinən gələcəkdə kompaniyanın imkanları ilə rəqabətli bazar şərtləri arasında uyğunluğun yaradılmasıdır. Kom­mer­si­ya təşkilatı üçün strategiyanın hazırlanması onun imkanları ilə  fəa­liy­yət göstərdiyi bazarın tələb və şərtləri arasında uyğunluğun təmin edil­mə­sidir. Xeyriyyə təşkilatları və ya kommunal təsərrüfatlar kimi qeyri-kom­mer­siya təşkilatları üçün isə strategiyanın hazırlanması onların xidmət gös­tərmə qabiliyyəti ilə xidmət göstərdiyi insanların və ya işin tələbləri ara­sında uyğunluğun yaradılmasıdır. Strategiyanın mərkəzində təkcə təş­kilatın resurslarının profili deyil (bunu tez-tez onun güclü və zəif tərəfləri ad­landırırlar), həm də onun qarşılaşdığı mühitin(onun imkanları və qar­şı­laşa biləcəyi təhlükələr) tənqidi qiymətləndirilməsinə olan ehtiyac durur.
Strateji planlaşdırma üç önəmli suala cavab verməyə çalışır:
1.Təşkilat indi nə işlə məşğul olur?
2. Onun ətrafında nə baş verir?
3. Təşkilatın nə işlə məşğul olması daha məqsədəuyğun olardı?
Strategiya əsas etibarilə nəticəliliklə deyil(sizin daha yaşı bacardığınız işlə məşğul olmaq), səmərəliliklə(lazım olanla məşğul olmaq) məşğul olur. İdarəetmə vaxtının əsas hissəsi gündəlik işlərə sərf olunur. Hətta ən yüksək idarəetmə səviyyəsində də  menecerlərin iş vaxtının təftişi gös­tə­rir ki, vaxt sərfinin əsas hissəsi gündəlik ətalətli işlərin görülməsinə gedir və daha mürəkkəb və məsuliyyətli  planlaşdırma məsələləri  daha uzaq perspektivə-həftə sonu və ya ildə bir həftə keçirilən   rəsmi görüşlərə sax­la­nılır. Lakin ən uğurlu kompaniyalarda strateji dərketmə prosesi-cari prob­lemlərin abstraktlaşdırılaraq siz indi nə işlə məşğul olursunuzu yaxşılaşdırmaq və siz nə işlə məşğul olursunuz sualına cavab vermək-daima gedir.

Strateji uyğunluq

Şəkil 2.1 Strateji uyğunluq

Bu fəslin əvvəlində Conson və Şoulsdan(1988) sitat gətirdiyimiz və Şəkil 2.1-də sxem şəklində göstərdiyimiz “Strateji uyğunluq” konsepsiyası stra­teji təfəkkürün əsasıdır. İstənilən strategiyanın uğurlu olması onun müş­tərilərin ehtiyac və tələbatlarına, həmçinin həmin strategiyanı tətbiq edən təşkilatın imkan və resurslarına dəqiq istiqamətlənməsindən asılıdır. Müştərilərin tələbatlarının ödənilməsinə istiqamətlənməyən strategiya nə qədər yaxşı hazırlanmasından və tərtib edilməsindən asılı olmayaraq mü­vəf­fəqiyyətsizliyə məhkumdur. Eyni qaydada, əgər, təşkilatda stra­te­gi­ya­nın tətbiq edilməsi üçün kifayət qədər resurs olmadığı və ya onların əldə edilməsi mümkün olmadığı təqdirdə də uğur əldə etmək çox çətin olacaq.
Təşkilat çərçivəsində marketinq fəlsəfəsinin qəbul edilməsində olduğu kimi strateji təfəkkürün də qəbulu təkcə marketinq menecerləri ilə məhdudlaşmır.  Təşkilatın və ya kompaniyanın  bütün birinci şəxsləri  kom­­paniyanın strateji profilinin və strateji istiqamətinin vəzifələrinin işlən­məsinə görə məsuliyyət daşıyırlar. Strateji marketinq planlaşdırması və strateji planlaşdırma əksər fəaliyyət növlərində birgə iştirak edir, lakin, strateji planlaşdırma daha  geniş fəaliyyət sahəsini və təşkilatın  bü­tün fəaliyyət növlərini əhatə edir. Bazara istiqamətlənmə bütün təşkilata nüfuz etdiyi halda, strateji marketinq planı kompaniyanın ümumi strateji planına bağlı olan funksional planlardan biri hesab olunur. Eyni zamanda, təşkilat daxili və onun ətrafında(müştərilər də, rəqiblər də daxildir) qarşılıqlı əlaqələrin idarəedilməsinin spesifik xüsusiyyətlərilə mar­ketinqin idarəedilməsi təşkilatın ümumi strategiyasının hazır­lan­ma­sında  daha mühüm rol oynayır.
Marketinq strategiyası ümumi korporativ strategiyaya daxil edilməlidir.  Ümumi işin aidiyyatı iştirakçılarının fikirlərinin nəzərə alımaqla təş­ki­latın ümumi istiqaməti hazırlanan kimi marketinq strategiyasının kom­pa­ni­ya tərəfindən dəstəkləndiyini təmin etmək məqsədilə onlarla uyğun­laşdırılmalıdır.

Həmçinin bax:

2. Marketinqin strateji planlaşdırılması

2.1 Təşkilatın məqsədi və ya missiyası

2.2 Marketinq strategiyasının hazırlanma prosesi

2.3 Baza strategiyasının müəyyənləşdirilməsi

2.4 Rəqabətli mövqeləndirmənin yaradılması

2.5 Strategiyanın tətbiqi

2.6. Praktikadan misal: Playboy

0 şərh