Beynəlxalq Valyuta Fondu(BVF). II dünya müharibəsindən dərhal sonra ABŞ və İngiltərə dövlətlərinin başçılığı ilə 1944-cü il 1-22 iyul tarixləri arasında ABŞ vilayətinin Bretton Vuds qəsəbəsində Birləşmiş millətlər təşkilatının pul və maliyyə konfransı keçirildi. Konfransda 55 ölkənin nümayəndəsi iştirak etmiş, müharibədən sonra beynəlxalq iqtisadi münasibətlərin yenidən tənzimlənməsi, yeni bir ödəmələr  sisteminin əsasları  və ticarətin sərbəst bir şəkildə inkişaf etdirilməsi və iqtisadi əməkdaşlığın saxlanması kimi mövzularda önəmli qərarlar verilmişdir. Konfransda Beynəlxalq Valyuta Fondunun qurulması haqqında qərar qəbul edilmişdir.

Ardı →

Beynəlxalq nəqliyyat əməliyyatlarının mahiyyəti və növləri. Nəqliyyat əlaqələri-beynəlxalq iqtisadi münasibətlərin həyata keçirilməsinin vacib və fasiləsiz tərkib hissəsidir. Nəqliyyat vasitələri beynəlxalq bazarlarda əmtəə və xidmətlərin tədarükçüdən (mal göndərəndən) istehlakçıya qədərki hərəkətini təmin edir. Funksional olaraq nəqliyyat, tədavül prosesi ilə tamamilə qovuşaraq biləvasitə ona xidmət edir. Əmtəə və xidmətlərin tədavülü prosesini nəqliyyatdan kənar təsəvvür etmək çox çətindir.

Ardı →

Hələ Bretton-Vudsda BYIB-nın yaradılması məqsədilə məsələnin müzakirəsi prosesində Afrika, Asiya, Latın Ame­rikası və Yaxın Şərqdə inkişaf etməkdə olan ölkələrdə xüsusi biznesə köməklik göstərmək və dəstəkləmək məqsədilə bey­nəlxalq təşkilatın yaradılması ideyası müzakirə edilmişdir. Lakin bu ideya geniş müdafiəsini tapa bilmədi. Bu məsələyə BYIB yaradılandan bir neçə il sonra qayıdılmışdır. Xüsusi biznesi dəstəkləmək və tədqiq etmək ideyası BYIB-nın prezi­denti Yudjin P. Blekə və vitse-prezident Robert L. Qarnerə məxsusdur.

Ardı →

Beynəlxalq Valyuta Fondu – BVF (International Mo­netary Fund) ilk anda beynəlxalq problemlər üzrə ölkələra­rası məsləhət və əməkdaşlığı, dünya maliyyə sistemini isti­qamət­ləndirən, valyta məzənnəsinin təsbit və nəzarət edən bir mərkəzi xatırlaması zənn edilirdi. Beləliklə, BVF bütün öl­kələrin bey­nəlxalq ticarətinin və istehsal resurslarının inkişaf etdiril­məsinə köməklik göstərəcəkdir.
Ölkələrin qarşılıqlı valyuta münasi­bə­tində tənzimlənməsi, beynəlxalq maliyyə köməkliyi göstərməklə ödəmə balanslarının korrektə olun­ması, onların defisitlik miqyasını və müddətinə ixtisar etmək ideyası 30-cu illərin axır­ları 40-cı illərin əvvəlləri Ingiltərə və Amerika alimləri tərəfindən müzakirə edilmişdir.

Ardı →

• Növ — Siyasi Tərəfdaşlıq
• Quruluş — 14 İyun 2001
• Rəsmi dillər — Çin, Rus
• Mərkəz — Şanxay
• Baş katib — Muratbey İmanəliyev
• Üzvlər — Çin Xalq Respublikası, Qazaxıstan,  Qırğızıstan,  Rusiya, Tacikistan, Özbəkistan
• Müşahidəçilər — Hindistan, İran, Monqolustan, Pakistan

 
Davamı →

50-ci illərdə dünya ictimaiyyətinin keçmiş yüzilliyi aydın göstərdi ki, ən kasıb inkişaf etməkdə olan ölkələr inkişaf üçün lazım olan borc maliyyəsini Ümumdünya Bankının, qrup dövlətlərin şərtləri əsasında almaq imkanına malik dey¬illər. Bu zaman bankın üzvləri kasıb ölkələrə uzun müddətə güzəştli əsaslarla vəsait verə bilən agentliklərin yaradılmasını təklif etdilər. Yeni institutu  Beynəlxalq  Inkişaf   Cəmiyyəti – BIC   (International Development Association — IDA) adlan¬dır¬maq qərara alındı. Lakin təsisçilər BIC-nin iş prinsiplərini qəti olaraq Ümumdünya Bankının qaydala¬rında aparılmasını istəyirdilər. Bu mühakimədən çıxış edən ABŞ prezidenti Duayt Ezenhauer qalan iştirakçıların tərəf¬dar olduğu BIC-nin Ümum¬dünya Bankının tərkibinə daxil olmasının vacibliyini təklif etdi.
Davamı →

Mövcud beynəlxalq təşkilatların təsnifləşdirilməsilə ta­nış olmaq ümumdünya inkişaf prosesində beynəlxalq təşki­latların əhəmiyyətini dərk etməyə köməklik edir.
Beynəlxalq iqtisadi təşkilatları ilk tədqiqat­çıla­rından biri olan C.Nay (ABŞ) coğrafi prinsipləri (regional və ya regiona bənzər) və fəaliyyət xarakterini nəzərə alaraq təsnif­ləşdirmişdir. Linn X. Miller onları xüsusi çoxnövlü region­lara və əməkdaşlıq təşkilatları, ittifaq və ya alyans (hərbi-siy­asi) və funksional təşkilatlara ayırır.A.L.Binnet bu meyarları iştirakçıların əsas tərkibi he­sab etməklə beynəlxalq təşkilatları qlobal (universal) və regi­onal olmaqla iki əsas sinfə bölür.

Ardı →

AYIB-nın quruluşu tipik olaraq inkişaf banklarının qu­ruluşu kimidir. AYIB-nın ali rəhbər orqanı Rəislər və Direk­torlar Şurasıdır.
Rəislər Şurası AYIB-nın baş qanunverici orqanı ol­maqla Bankın hər bir iştirakçısının nümayəndələrini rəis və ya onun müavini olmaqla özündə birləşdirir (ölkələri və bey­nəlxalq təşkilatları). O, bankın səlahiyyətinə daxil olan prin­sipial məsə­lə­ləri həll etmək səlahiyyətinə malikdir. Bu səla­hiyyətlərə ilk növbədə yeni üzvlərin qəbul edilməsi, onların qəbul şərtlərinin müəyyən edilməsi, kapitalın artırılması, ba­lansın təsdiq edil­məsi, gəlirin bölüşdürülməsi və digər məsə­lələr aiddir.
Davamı →

Mərkəzi və Şərqi Avropanın sosialist ölkələrinin iqti­sadi və siyasi həyatında ciddi dəyişikliklərlə əlaqədar olaraq Avropa dövlət və hökumət dairələrində yeni regional inkişaf bankla­rının yaradılması ideyası yarandı.
80-ci illərdə sosialist dövlətlərində siyasi sistem dağıl­mağa başlayır, mürəkkəb problemlər baş qaldırır, iqtisa­diyyatın bazar modelinə keçməsi, iqtisadiyyatın planlı-amir­liyi yenidən qurulur, struktur dəyişikliklər baş verir. Keçmiş sosialist ölkə­lərində dərin iqtisadi böhranların baş verməsi, sosial gərgin­lik­lərin sürətlənməsi və mürəkkəbləşməsi bunla­rın həllini çətin­ləşdirir.
Davamı →

Aİ (uyğun olaraq ing. — EU ) on beş üzv dövlətdən təşkil edilmişdir: Avstriya, Belçika, Almaniya, Yunanıstan, Danimarka, İrlandiya, İspaniya, İtaliya, Lüksemburq, Hollandiya, Portuqaliya, Birləşmiş Krallıq, Finlandiya, Fransa, İsveç. Onların hamısı imzalamanın iştirakçıları idilər yaxud sonradan 1957-ci ildə Roma müqaviləsinə, 1986-cı ildə vahid Avropa aktına, 1992-ci ildə Avropa ittifaqı haqqında Maastrixt müqaviləsinə, 1997-ci ildə Amsterdam müqaviləsinə, eləcə də daxil olma və assosiasiya yaratmaq haqqında regionun müxtəlif ölkələri üçün daxil olma şəraiti və gələcəkdə üzvlük perspektivləri təklif edən müxtəlif müqavilələrə qoşuldular. İslandiya, Lixtenşteyn və Norveç ilə birlikdə iştirakçı ölkələr on səkkiz dövlətin hamısının sənaye mallarının, kapitalın, xidmətlərin və adamların sərbəst hərəkəti üçün Avropa iqtisadi məkanını təşkil etdilər. Aİ həm də Türkiyə ilə azad ticarət zonasını yaratdı və 1996-cı ildə Barselona konfransının qərarlarına əsaslanaraq İordaniya da daxil olmaqla Avro-Aralıq dənizi regionunun on iki dövləti ilə danışıqlar apardı.

Ardı →