Рейтинг
0.00

Uşaq ədəbiyyatı

4 üzv, 29 topik

Havayı çörək

Bir kəndli çəməndə ot biçirdi. Yorulub əldən düşdü və kolların yanında oturub dincini almaq istədi. Bağlamasını açıb yeməyə başladı. Elə bu vaxt meşədən ac bir canavar çıxdı. Gördü ki, kolların yanında bir kəndli oturub nəsə yeyir. Canavar ona yaxınlaşdı və soruşdu:
-Nə yeyirsən?
-Çörək, — deyə kəndli cavab verdi.
-Dadlıdır?
-Çox dadlıdır!
-Mənə də bir az ver dadına baxım.
-Buyur!

Kəndli çörəkdən bir parça kəsdi və canavara verdi. Çörək canavarın xoşuna gəldi. О dedi:
-Mən də hər gün çörək yemək istəyirəm.
Davamı →

Enid Bliton

Enid BlitonMəşhur uşaq yazıçısı Enid Bliton 11 avqust 1897-ci ildə Londonda anadan olub. Ailənin ən böyük uşağı olan Bliton 1907-1915-ci illərdə Bekkenhemdəki Sent-Kristofer məktəbində təhsil alıb. Məktəb əlaçısı idi və oxuduğu müddətdə «Headgirl» adını qazanıb. Bliton çox gözəl piano çala bilirdi.

Liseyi bitirdikdən sonra müəllim olmağa qərar verən Bliton, universitetdə olarkən musiqi məşğələlərini buraxıb. Boş zamanlarında yazıçılıq etməyə başlayıb və 1922-ci ildə ilk əsəri olan və uşaqlar üçün nəzərdə tutulan «Uşaq pıçıltıları» kitabı nəşr olunub.

Bliton əsərlərində əsas qəhrəman kimi uşaqları seçirdi. 3 tipdə əsər yazırdı: 
Davamı →

Donald Bisset

Donald Bisset — ingilis yazıçısı, aktyoru, rəssamı və televiziya aparıcısı idi. Onun əsərləri gənc oxuculara ünvanlanan kiçik hekayələrdir. Ömrü boyunca Donald Bisset yüzdən çox qısa nağıllar yazıb. «Unudulmuş ad günü» bir çox ölkədə tanınan ingilis müəllifin əsərlərindən biridir.

Donald Bisset 1910-cu ildə anadan olub. Əsgərlik illərində baş leytenant rütbəsi ilə Royal Artilleriyada xidmət edən ingilis aktyor və yazarın həyatı haqqında çox az şey bilinir. Məlumdur ki, o, gənclikdə at sürməyi çox sevirdi, filmlərdə rol oynayır və televiziya şousularına rəhbərlik edirdi.

1946-cı ildə o, həyatını kino aləminə həsr etməyə başladı. Ömrünün müxtəlif dövrlərində Donald Bisset, altmış dörd televiziya layihəsində iştirak etdi.
Davamı →

Kibritsatan qız | Hans Xristian Andersen

Bir yeni il gecəsi idi. Dondurucu, qovurucu bir soyuq vardı. Yoldan keçənlər paltolarının yaxasını qaldırmışlar, şallarına bürünmüşlər, sürətli sürətli gedirdilər. Kimi evinə gecikmiş, tələsik gedir, kimi bir əyləncə yerinə gedirdi. Uşaqlar qaçırlar, bir-birlərinə qartopu atırdılar. Gecənin zövqünü ən çox onlar çıxarırdılar. Qəhqəhələrlə gülürlər, sevinclə qışqırırdılar. Tək bir uşaq vardı ki, gəlib keçənlər onun fərqində deyildilər. Kiçik bir qız uşağı. Başı açıq, paltarı yamaq içində, yoxsul bir qızcığaz. Bir qapının önünə büzülmüş, çılpaq ayaqlarını altına almışdı. Soyuqdan göyərmiş, tir-tir titrəyirdi. Üzərində oturduğu daş pillə də buz kimi idi.

Qızcığaz da sanki donmuş, bir buz parçası kəsilmişdi. Geniş qutunun içində sıralanmış kibrit qutularına baxarkən gözləri yaşarırdı. Bəli, bu bir kibritçi qız idi. O gün bir tək qutu kibrit belə sata bilməmişdi. Satsa, bir neçə qəpik pul qazansa, qalxıb evinə gedər, anasıyla birlikdə heç olmazsa bir kasa isti şorba içərdi. Gedə bilmirdi, çünki o gün heç kibrit sata bilmədiyini anasına söyləməkdən çəkinirdi. Soyuqdan, kədərindən titrəyən batıq, incəcik səsiylə «Kibrit var, kibrit» — deyə qışqırırdı. Küçədən keçənlərin heç biri başını çevirib baxmırdı…
Davamı →

Süleyman Sani Axundovun qorxulu nağılları

Süleyman Sani Axundov dramaturq, jurnalist, uşaq yazıçısı və pedaqoq kimi tanınır. O, ədəbiyyatda eyni soyadını daşıyan Mirzə Fətəli Axundovdan fərqlənmək üçün ərəbcə “ikinci” mənasını verən “Sani” sözünü təxəllüs götürüb. Süleyman Sani Axundov 1875-ci il oktyabrın 3-də Şuşada yoxsullaşmış bəy ailəsində dünyaya göz açıb.

Qori Müəllimlər Seminariyasında təhsilini başa vuraraq, 1894-cü ildən Bakının məktəblərində uzun illər dərs deyib. Çar hakimiyyəti dövründə əsl maarifçi kimi xalqın övladlarının təhsil alması üçün əlindən gələni əsirgəməyib. S.S.Axundov 1906-cı ildə Azərbaycan müəllimlərinin Bakıda keçirilən I qurultayında fəal iştirak edib və ərəb əlifbasını islah üçün təkliflər irəli sürüb. O, pedaqoji sahədə həmkarları ilə birlikdə “İkinci il” dərsliyini tərtib edib. 

S.S.Axundovun ədəbi yaradıcılığına dram, komediya və hekayələr daxildir. 1899-cu ildə yazdığı “Tamahkar” adlı ilk komediyasında yaratdığı xəsis obrazı vasitəsilə köhnə adət-ənənələri, tamahkarlığı tənqid edib.
Davamı →

Şabalıdın meyvələri niyə tikanlı olur? | Əli Səmədli

Bir gün şabalıd ağacına belə bir sual verdilər:

-Ay Şabalıd ağacı, sən ki belə gözəlsən, belə qollu-budaqlı, xeyirxahsan. Bəs niyə dadlı meyvələrini tikanlı qərzəyin içində gizləyirsən?

Şabalıd ağacı əvvəl bu suala cavab vermək istəmədi. Ancaq ondan əl çəkmədilər. Hey soruşdular. Axırda şabalıd ağacı məcbur olub cavab verdi:

-Meyvələrimi dələlərin əlindən gizlədirəm, -dedi.

Davamı →

Xoşbəxtlik | Koreya xalq nağılı

Bu əhvalat lap çoxdan olmuşdur. Bir kənddə ürəyi düz, namuslu bir qoca vardı. Bir dəfə o, yuxuda görür ki, xoşbəxtlik onun üçün göydən düşdü. Qoca bərk sevindi.

Növbəti gün qoca tarlada işləyəndə birdən onun dırmığı nəyəsə ilişdi. Tez yeri qazıb üstündə şəkillər olan çini bir küp tapdı. Küpün dibində balaca bir qızıl pul var idi. Qoca çox təəccübləndi:

— Dünənki yuxuya görə xoşbəxtlik mənə göydən düşməli idi, ancaq küpü yerdən qazıb tapdım. Demək, bu göy xoşbəxtliyi deyil, yer xoşbəxtliyidir. Görünür ki, bu xəzinə mənim üçün deyilmiş və təsadüfən bu mənim qabağıma çıxıb.
Davamı →

Göyərçin və qarışqa

Biri varmış, biri yoxmuş. Meşə göyərçini bir yaz günü su içməyə getdi. Gördü bir qarışqa suya düşüb çapalayır.

Göyərçin tez qarışqanın köməyinə gəldi. Dimdiyinə bir yarpaq alıb suya atdı. Amma yarpaq qarışqadan xeyli uzağa düşdü.

Çayın axarı qarışqanı xeyli uzağa apardı. Bu dəfə göyərçin caynağına çöp alıb onu suya atdı. Qarışqa tez çöpə dırmaşdı. Beləliklə, o ölümdən qurtardı. Sahilə çıxanda Qarışqa göyərçinə dedi:
Davamı →

Təlimli pişik

Bir tacir var imiş. Bir gün fikrinə düşür ki, ticarət üçün özgə vilayətə getsin. Odur ki, xeyli mal alıb, tədarük görüb, əhli-əyali ilə vidalaşıb yola düşür. Mənzilbəmənzil gəlib axırda bir şəhərə yetişir. Burada bir karvansarada mənzil edir. Bu vilayətin qaydası elə imiş ki, hansı tacir bu şəhərə gəlsəymiş, gərək padşaha layiq bir şey apararmış və padşah o taciri gecə qonaq edib, onunla nərd oynarmış.

Tacir də bir xonçahazırlayıb padşahın hüzuruna aparır. Söhbət əsnasında padşah tacirə deyir:
– Gəl mənimlə nərd oynayaq və mənim bir pişiyim var, o axşamdan sabaha kimi quyruğunun üstündə yeddi çıraq saxlar. Mən o pişiyi çağıraram. Hərgah axşamdan sabaha kimi quyruğunun üstündə yeddi çıraq saxladı, onda sizin dövlətlərinizin cümləsi mənim olsun. Yox, saxlamasa, onda mənim xəzinəmin təmamisi sizin olsun.
Davamı →

Riçard Bax | Conatan Livinqston adlı qağayı


Əlbəttə, uçmаq yахşıdır, lаkin onunlа qarın doymaz. Unutmа, sən yеmək üçün uçursаn.

Üzücü düşüncələrdən, dəhşətli zülmətdən qopub, sаhil işıqlаrınа sаrı uçmаq nеcə də хоşdur!

Bеlə vədlər nəsibləri аdilik оlаn qаğаyılаrı birləşdirir. Yeni biliklərə cаn аtıb kаmillik zirvəsinə qalxanda onlar qüvvədən düşürlər.

Qаrdаşlаr, həyаtın аli mənаsını, mahiyyətini dərk edən, bunu hеç vахt unutmаyаn qаğаyı yеlbеyin оlа bilərmi?

Fikrinizi çidаrlаyаn zəncirləri qırmaqla bədəninizi buхоvlаyаn zəncirləri qırırsınız…
Davamı →