“Maliyyə Sağlamlığı” layihəsinin eksperti və Rusiya Maliyyə Nazirliyinin maliyyə savadlılığı layihəsi üzrə məsləhətçisi Mariya Maslennikova uşaqlarına uğur əldə etməyə mane olan valideynlərin maliyyəyə dair qoyduğu qaydaları sadalayır.

Valideyn olduqda uşaqlarımıza təsirimizin nə qədər böyük olduğunu başa düşürük. Lakin məlumatsızlıq, stress və yorğunluqla bağlı, biz uşaqlıqda və ya həyatımız boyunca əldə etdiyimiz səhv düşüncələri və qaydaları şüursuz olaraq sevimli uşaqlarımıza ötürürük. Maliyyəyə dair nəsildən-nəslə keçən mənfi qayda və vərdişlər xüsusilə dramatik təsir göstərir. Bəs valideynlərin hansı qaydaları uşaqların pula qarşı münasibətini korlaya bilər?
Davamı →

Bütün valideynlər uşağının hərfləri və hesabı birinci öyrənməyini, şeirləri dərhal əzbərləməyini, geniş söz ehtiyatına malik olmağını və hamıdan yaxşı oxumağını istəyirlər. IQ – intellekt əmsalı isə Eynşteyninki kimi olsa yaxşı olar. Bəs bu intellekt əmsalını necə ölçmək olar, uşaq kvadrat kökləri həll etmək, “Yevgeni Onegin” romanını əzbərdən öyrənmək istəmir, cizgi filmlərinə baxmağa və oyuncaqlarla oynamağa üstünlük verirsə, onu parlaq intellektual başlanğıca yönəltmək üçün nə etmək lazımdır?

Öz sürəti ilə Uşağın inkişafı ilə məşğul olarkən ən əsası anlamaq lazımdır ki, bu istiqamətdə etdiyiniz hər bir cəhd nəticəsini verəcək, lakin uşağınızın ilk illərdə əldə etdiyi uğurlar gələcəkdə də onun yaşıdlarından irəlidə olacağına zəmanət vermir. Hətta əksinə, uşaqların bəziləri bir yaş yarımda, digərləri isə üç yaşında danışır, bəziləri dörd yaşında sərbəst oxuyur, digərləri isə birinci sinfin sonunda hələ mətni hecalarla oxuyur.
Davamı →

Hər doğulan körpə valideynlər üçün bir sevinc və sevgi qaynağı olmanın yanında bəzi məsuliyyətləri də özü ilə bərabər gətirir. Valideynlər doğulan körpələrinin sağlam və qüsursuz olduğunu görüncə rahatlanır, lakin uşağı necə böyütmək və tərbiyə etmək mövzusunda zərrə qədər narahatçılıq keçirmirlər. Əslində, körpənin ən təhlükəsiz və etibarlı yeri ana bətnidir. Körpə dünyaya göz açdığı gündən etibarən isə artıq onun maddi, mənəvi və ruhi inkişafı üçün diqqətli baxıma və doğru tərbiyə edilməyə ehtiyaci var.

Uşaq tərbiyəsində ən mühüm iş, tətbiq ediləcək metod və prinsipi düzgün seçməkdir. Uşaq ata-anasına əmanətdir. Onun təmiz qəlbi hər cür əyrilik və şərdən uzaq, saf və bərraqdır. Uşaq xeyrə alışdırılar, yaxşılıq təlqin edilərsə, xeyirli bir nəslin nümayəndəsi olaraq yetişər. Əksinə, ətraf mühitdən gördüyü mənfi xislətlər və davranışlar onun gələcək inkişafı üçün təhlükə yarada bilər. Bunda əsas faktorun ata-ana və dayələrin üzərinə düşdüyünü vurğulamaq lazımdır. 
Davamı →

Uşaqların inkişaf dönəmlərində 2 yaş valideynlərin çətinlik çəkdikləri yaş dövrlərindən biridir. Özlərini ifadə etmək və hər şeyin özlərinə aid olmasını istəyərlər. 0-3 yaş dövründə həm də güvən hissi inkişaf etməyə başlayır.

2 yaşda uşaqlar fiziki, zehni, dil, sosial, emosional və cinsi inkişaflarında bir qisim özəlliklərə sahibdirlər. 2 yaşlı uşaqlar hoppanar, tullanar, dırmaşar, qaçar – həmişə hə-rəkətlidirlər. Tək başına pillələri enib qalxar, barmaq uclarında yeriyə bilər, əl-üzlərini yuya bilər, köynəkləri düymələyərlər. 2 yaş uşaqları ad və soya-dını söyləyə bilərlər, tek cümlə və ya sadə sözlərlə danışarlar, bəsit suallar verərlər, danışdıqları rahat başa düşülər, “niyə ?” sualını çox istifadə edərlər.

Davamı →

Görkəmli polşalı pedaqoq, yazıçı, həkim və ictimai xadim Yanuş Korçak (Erş Henrik Qoldşmit) 1878-ci ildə Varşava şəhərində yəhudi ailəsində anadan olub. Henrik 11 yaşında ikən atası bərk xəstələnir və ailənin bütün qazancı onun müalicəsinə sərf olunurdu. Yaxşı təhsil alan oğlan 15 yaşında repetitor işləyir.

Az sonra onun pedaqoq kimi bacarığı üzə çıxır. Henrik nağıllarla, maraqlı söhbətlərlə darıxdırıcı məktəb fənlərini sanki dünyada bundan maraqlı bir iş yoxmuş kimi təqdim etməyi bacarır.

Artıq 18 yaşında o, pedaqogikanın problemlərinə həsr olunan “Qordi düyünü” adlı ilk məqaləsini dərc etdirir. Bu məqalədə gənc pedaqoq uşaqların təhsil və tərbiyəsindəki problemləri tam ciddiyyətlə ortaya qoyur. Məqalənin dərc olunduğu həftəlik qəzetin redaktoru ona əməkdaşlıq təklif etsə də, Henrik atasının ölümündən sonra ailəsini saxlamaq üçün tibblə məşğul olmaq qərarına gəlir və Varşava universitetinin tibb fakültəsinə daxil olur. Eyni zamanda, məqalə yazmağa davam edir.
Davamı →

— Ana, nəyə görə ağac yetişdirmək, onlara qulluq etmək mütləqdir?
— Çünki onlar bizim yaşamağımız üçün böyük önəm daşıyır.
— Necə yəni?
— Biz yaşamaq üçün nəfəs almalıyıq, bu zaman biz xeyirli qaz olan oksigeni uduruq, zərərli qaz olan karbonu isə nəfəslə ətraf mühitə ötürürük.
— Bəs bu prosesdə ağacın nə rolu var?
— Bizə lazım olan oksigen məhz ağacların yarpaqlarında əmələ gəlir. Bilmək istəyirsən bu proses necə adlanır?
Davamı →

Qaranlıqdan, yüksək səsdən, heyvanlardan, həşəratlardan, hətta insanlardan da qorxan bir çox uşaq tanıyırıq. Bu qorxuların miqdarı həddi keçməzsə, müsbət hal sayılıb, hətta onların üzləşəcəyi xətərlərin qarşısını almaqda gözəl amillərdən sayılır. Deməli, uşaqlarda məntiqi olmayan, həddi aşan qorxularla mübarizə aparmaq lazımdır.
Uşaqlarda qorxu hissi 1-3 yaşlarından etibarən yaranmağa başlayır. Bu qorxular valideyndən ayrılma qorxusu, yüksək səslər (göy gurultusu, tozsoran və s.), tanımadığı insanlarla qarşılaşmaq və sair kimi səbəblərdən yaranır.
 
4-6 yaşlı uşaqlar div, şeytan, qaranlıq, gecələr eşitdiyi qəribə səslərdən qorxmağa başlayırlar. Həmçinin 6 yaşdan etibarən uşaqlar məktəbdən, təbii hadisələrdən (sel, zəlzələ və s.), xəstəlik və uğursuzluqdan çox qorxurlar.
Davamı →

✔ Həyat yoldaşınızın ata/ana imicini zədələyəcək söz və davranışlara yol verməyin.

✔ Uşaqların gözünün qabağında mübahisə etməyin.

✔ Həyat yoldaşınıza qarşı qayğıkeş və mərhəmətli olun.

✔ Həyat yoldaşınızı alçaltmayın və haqqında mənfi danışmayın.

✔ Eqoist olmayın.

✔ Gündəlik ailəvi rejim, vərdiş və ənənələriniz olsun.

✔ Həyat yoldaşınızla hər şeyi paylaşın, onu görməməzlikdən gəlməyin.
Davamı →

Mariya Montessori – italyan həkim, pedaqoq, alim, filosof, humanist idi. O XIX – XX əsrlərdə pedaqoji təfəkkürdə yeni səhifə açmışdır. Onun uşaqların tərbiyəsi mövzusunda valideynlər üçün təlimatı hər biriniz üçün faydalı olacaq. 
 

• Uşaqlar ilk dərslərini öz ətraflarında gördüklərindən, baş verən hadisələrdən alırlar.
•  Uşağı daim tənqid etdikdə o insanları qınamağı öyrənir.
•  Uşağı daim təriflədikdə o qiymətləndirməyi öyrənir.
•  Uşaq daim ətrafında düşmənçilik gördükdə o dava etməyi öyrənir.

Davamı →

Uşağın yetəri qədər qayğısını çəkməmək; 
Uşağı vurmaq və təhqir etmək; 
Uşağın zəruri sağlamlıq ehtiyaclarını gözardı etmək;; 
Uşağın zəruri təhsil ehtiyaclarını gözardı etmək; 
Uşağı xidmətçi kimi işlətmək; 
Uşaqla kobud davranaraq hirsini çıxarmaq; 
Davamı →