Vunderklass - suallar IX
Müəllif: Vüqar Bağırlı
Ardı →
İnkişaf etmək istəyənlər üçün maraqlı məlumatlar olan kollektiv bloq servisi
“Cins bizim dünyamızdır” (“Denim is our world”) - «Guess» yaradıcılarından.
80-cı illərin əvvəllərində artıq cins geyimlər köhnəlməyə başlamışdı, elə Marsiano qardaşları da bunu fürsət bilib, milli amerikan parçalasından avropa stilli cinslər yaradaraq bir yeniliyə imza atmış olurlar və bu yenilik də moda dünyasında çox uğurla qarşılanmış olur. Belə ki, 1981-ci ildə Marsiano qardaşları (Paul Marsiano, Maurice Marsiano) Kaliforniyada cinslərin istehsalı üzrə çox böyük olmayan bir kompaniya açmış olurlar.
Onların yaratdığı orijinal dizayna məxsus olan cinslər zamanla bütün vaxtların məhsuluna çevrilməyə başlayır. Və beləliklə Fransada boya başa çatmış iki qardaş Amerika vəhşilyi ilə avropa hissiyatını bir-birinə qataraq Guess brendinin möhürünü vurmuş oldular.
Günlərin bir günü varlı bir kişi övladına göstərmək istəyir ki, “gör insanlar necə də kasıbdılar.” Bu səbəbdən də oğlunu özüylə kəndə aparır
Onlar maddi cəhətdən çox kasıb olan bir adamın evinə gəlirlər və bütün günü o evdə qalır və gecə də o evdə gecələyirlər. Səhər isə şəhərə qayıdanda yolda atası oğlundan soruşur ki, “hə, balam, de görüm səyahətimiz necə oldu?”
Oğul da cavab verir ki, “çox gözəl”.
Sonra atası soruşur:
— Bəs camaatın necə kasıb olduğunu gördünmü?
Uşaq cavab verir ki, “bəli, atacan, gördüm”.
Bu zaman atası yenə soruşur:
— Bəs bu kasıblığı görüb, nə öyrəndin?
Uşaq cavab verir:
— Öyrəndim ki, bizim cəmi bir dənə itimiz var, onların isə dörd. Bizim hovuzumuz var, hansı ki, çox böyükdür, düz bağımızın yarısı qədər, amma onların isə çayları, hansı ki, kilometrlərlə uzanır. Bizim bağımızda lampalar yanır, onlara isə ulduzlar işıq saçır. Atacan, öyrəndim ki, biz nə qədər də kasıbıq. Bunu mənə göstərdiyinçün sənə təşəkkür edirəm!
Afrika Avrasiyadan sonra dünyanın 2-ci böyük materiki olub, sahəsi 30,3 mln km2-dir.
Ucqar nöqtələri — 4 yarımkürədə yerləşir. Şimalda: Əl-Əbyad burnu (və ya Ras-Engela),cənubda Iynə burnu, qərbdə Almadi, şərqdə Ras-Xafin burnu,
Ekvator Afrikanı 2 bərabər hissəyə bölür. Afrikanın 2/3 hissəsi şimalda, 1/3 hissəsi isə cənubdadır. Sahil xətti zəif parçalanıb. Ən iri körfəzi Qvineya, ən iri adası Madaqaskar, ən iri yarımadası Somalidir. Sahilləri çox zəif parçalandığından yarımadaları çox azdır. Afrika qərbdən Atlantik, şərqdən Hind okeanları ilə əhatə olunub. Afrika Aralıq dənizi və Cəbəllütariq boğazı ilə Avropadan; Süveyş kanalı, Qırmızı dəniz və Bab-Əl-Məndəb boğazı ilə Asiyadan ayrılır. Afrika sözü qədimdə Afrikanın şimalında yaşamış bərbər tayfalarının birinin adından götürülüb.
Adaları –Madeyra, Kanar, Yaşıl burun, San-Tome (qərbdə), Madaqaskar, Zənzibar, Sokotra, Mafiya, Pemba, Amirant, Seyşel (şərqdə)
Bir psixatriya xəstəxanasında iki nəfər bir-birləri ilə maraqlanmağa başlayırlar. Beləcə biri o birisindən soruşur ki, bəs “sizin burda olmağınıza səbəb nədir?”
Digəri də belə cavab verir:
— Mən hamının istədiyi kimi biri deyiləm. Hamının istədiyi kimi bir şəxs ola bilmədiyim üçün.
— Başa düşmədim ki, siz nə demək istəyirsiniz?
— Atam mənimlə fəxr etmirdi, məndən utanırdı. Çünki mən çox yaxşı şagird deyildim və qiymətlərim də orta səviyyədə idi. Bu səbəbdən də məni həmişə ittiham edirdi ki, mən tənbələm. Çünki o zənn edirdi ki, bir kəs ki, onun uşağıdır, deməli o, adi insan olmamalıdır. Atam, bir gün məni də özünə qoşub, ova apardı. Orda isə məndən istədi ki, mən tüfəngi əlimə alıb, bir ceyran vurum. Çünki, belə olan halda mən onun gözündə əsl kişi hesab olunacaqdım.
Atanın oğula məktubu.
Əziz balam Enriko!
Ananın dediyinə görə dərs oxumaq sənə çox çətin gəlirmiş. Mən hələ görməmişəm ki, sən məktəbə sevinərək gedəsən və sənin bu həvəssizliyin məni məyus edir. Azca düşün. Tutaq ki, sən məktəbə getmədin və bütün gününü həyətdə oynadın. Düz bir həftədən sonra isə bu sənə çox bezdirici gələcək. İnan ki, sən sevinclə məktəbə gedən uşaqları gördüyün zaman özün özündən utanacaqsan və gəlib bizə yalvaracaqsan ki, biz səni məktəbə yollayaq.
Əzizim Enriko, hamı işləyir. Boş gəzən ancaq dəlilər və avaralardır. Düşün, bütün günü işləyib, sonar da, gecə məktəbinə yollanan fəhlələri düşün. Qadınları, qızları düşün, hansı ki, bütün həftə boyu işləyib, sonra da bazar günləri məktəbə gedirlər. Əsgərləri düşün, o əsgərləri ki, təlimlərdən yorğun qayıdır və sonar da, əllərinə kitab dəftər alırlar. Sən gözləri görməyən, qulaqları eşitməyən uşaqları düşün, onlar belə oxumağa çalışırlar. Məhbusları göz önünə gətir. Məhbuslar da oxuyub-yazmağı öyrənməyə çalışırlar.
İnsanın bioloji qanunauyğunluqlarla yanaşı bəşəriləşməsi ilə ictimai-tarixi qanunauyğunluqlar da təsir göstərməyə və formalaşmağa başlamışdır.
İnsan ictimai varlıqdır, lakin o, ayrı — ayrı real fərdlərlə konkretləşir. İnsan fərdlə, qrup, sinif, kollektivlə bağlanır. Odur ki, insan həm fərdi-şəxsi, həm qrup-sinfi, həm də bəşəri mənəvi-siyasi keyfiyyətlərin, dəyərlərin daşıyıcısına çevrilir.
Fərd də həmişə ictimai mövcudluqdur: Yaşadığı ictimai münasibətlərin məhsuludur. Fərd sosiallaşaraq şəxsiyyətə çevrilir. «Fərd» anlayışı:
a) yüksək bioloji növ olan «Homo sapiens»in ayrıca bir nəfərini insan nəslinin təkcə götürülən bir üzvünü bildirmək, bir adamı başqalarından fərqləndirmək üçün;
b) fəlsəfi mənada isə sosial birliyin ayrıca bir «atomunu», qrupunun, sinfin, kollektivin, cəmiyyətin və s. fərdi bir üzvünü, təkcəni bildirmək üçün işlədilir. Deməli, ikinci mənada fərd «ictimailəşmiş», sosial təkdir. Fərd cəmiyyət içərisində yaşayır. Dövr, mədəniyyət, ictimai inkişafın xüsusiyyətləri fərdi davranışda təzahür edir, şəxsiyyətin fəaliyyətində reallaşır.
Biz hər nə qədər desək də ki, özümüzü bölgələrə bölməməliyik, bölməyək, hamımız Azərbaycanlıyıq, amma gəlin qəbul edək ki, hər kəs özünü mütləq ki, hansısa bölgədən, rayondan sayır. Amma bu yerlibazlığa çevrilməməlidir. Hər nə isə, deməli məsələ belədir ki, mənim atam da, anam da Sabirabad rayonundandılar. Mən isə Bakıda anadan olmuşam. Məndən soruşanda ki haralısan, mən təbii ki, yad vətəndaşdırsa hər yerdə özümü Azərbaycan vətəndaşı kimi təqdim edir, Azərbaycanlıyam deyirəm. Öz elimizdə də məndən bölgə olaraq soruşulandan Sabirabadlıyam deyirəm. Lakin bir çoxları məni qınayır ki, sən belə deməməlisən. Çünki sən Bakılısan!
Axı mənim atam, babam haralıdırsa və mən də o nəslin yetirməsiyəmsə, deməli, mən də oralıyam. Elə deyilmi? Mən niyə o obaları danmalıyam ki?
Bəziləri bu fikirlərini də həqiqi saydığından, bəziləri isə Bakılı olmağı daha da gözəl, fərqli və perspektivli saydığından belə düşünürlər. Vallah, mənim ata-babalarımın Azərbaycanlı olub Sabirabad rayon sakini olmalarından nə utanıram, nə çəkinirəm. Mən rayonluyam, lap elə kəndliyəm, kəndçiyəm. Burda nə var ki? Nə bilim bəlkə o yer məsələsinə görə mən yanılıram, bəlkə də həqiqətən də mən də Bakılı sayılıram, hər-halda bu haqda bir bilgim yoxdur, sadəcə düşündüklərimi deyirəm. Bunun müzakirəsini və hardasa mübarizəsini etmək də ola bilsin ki, yersizdir. Çünki mən Azərbaycanlıyam. Azərbaycanın bütün şəhərlərindən, rayonlarından, kəndlərindənəm.