Kayzen

Emin zövq və əyləncədən xilas ola bilmirdi. Onun bu vəziyyətindən istifadə edən Bizans hücuma keçdi. Bizans ordusu İslam torpaqlarına daxil oldu. Lakin bu belə Emini qəflət yuxusundan oyandırmadı. O, Abbasi taxtına övladlarını varis təyin etmək üçün öz qardaşının haqqma təcavüz etdi. Məmunu vəliəhdlikdən kənarlaşdıraraq balaca oğlu Musanı 810-cu ildə vəliəhd elan etdi. Məmun atası tərəfindən də sevilən və etibarlı bir şəxs idi. Hətta Harun, şərq üsyanını yatırmaq üçün də onu göndərmişdi. Atasının vəfatından sonra da Xorasan əmiri olan Məmun, İran əsilli Fəzl b. Səhli özünə vəzir təyin etmişdi. Fəzlin məsləhəti ilə Məmun ədalətə böyük əhəmiyyət verirdi. Bu baxımdan xalq tərəfindən sevilirdi.

Davamı →

Əbdülməlikin dövründə Türküstana təşkil olunan fəth hərəkatları I Vəlidin dövründə də davam etdirildi. İraq valisi Həccac b. Yusif, Mavə-raunnəhri demək olar ki, tamamilə ələ keçirmişdi. Həccacla bərabər Xorasan valisi Muhalləb b. Yezid də Mavəraunnəhrə hücumlar edirdi.
Muhalləbin ölümündən sonra Həccac, Xorasanın valiliyini onun oğlu Yezidə verdi. Sonra da Yezidə Xarəzmi ələ keçirməsini əmr etdi. Buram ələ keçirməyin çətin olduğunu çox yaxşı bilən Yezid b. Muhalləb səfəri gecikdirirdi. Ona görə: “Bu səfərin əziyyəti çox, faydası az idi”. Buna baxmayaq o, Həccacın əmri ilə səfərə çıxmaq məcburiyyətində qaldı. Bəzi yerlərdə qələbələr qazanaraq, çoxlu qənimət ələ keçirməsinə baxmayaraq böyük itkilər verdi. Onun diqqətsizliyi nəticəsində ərəblər arasındakı qəbilə mübarizələrinin qızışacağını anlayan Həccac, Yezid b. Muhalləbin yerinə öz komandiri Quteybə b. Müslimi təyin etdi.

Davamı →

Hz. Həsənin xilafətdən çəkilməsilə İslam dünyası Müaviyənin xəlifəliyini qəbul etdi. Bununla da İslam tarixində məliklik dövrü başlamış oldu. Rəsulullah bir gün Müaviyə b. Əbu Süfyan ilə qarşılaşdıqda: “Məlik olduğun təqdirdə xalqa mülayim davran” buyurmuşdur. Sad b. Əbi Vakkas da bu hədisi-şərifə istinad edərək Müaviyəyə beyət etməyə gəldikdə ona məlik deyə xitab etmişdir.
Müaviyə b. Əbu Süfyan təşkilatçılığı və siyasəti yaxşı bilirdi. İnsanların qəlblərini qazanmağı bacarırdı. Tezlikə ölkədəki nizam-intizam bərpa etmişdir.

Davamı →

Müsəlmanların inancına görə İslam, insanlara göndərilən son ilahi dindir. Quranın mənbəyi Allah, obyekti isə imandır. İslam ümumbəşəridir. Din, dil, cins, irq fərqi qoymadan, bütün insanlığa xitab edir. Bu nöqteyi-nəzərdən İslam, dünya tarixində göndərilən ilahi dinlərin ən kamili və ən sonuncusudur. Bütün bəşəriyətin dinidir. Bütün insanlığın, dünyada və axirətdə xoşbəxt olmasını qarşısına məqsəd qoymuşdur.

Davamı →

Bəşəriyyətin tarixi qədər dinlərin də tarixi qədimdir. İnanc insanın təbii xarakter və ehtiyaclanndandır. İnsan bir şeyə inanmaq və bağlanmaq və ya bir dinə sahib olmaq istəyər. İnsanın digər təbii ehtiyacları kimi bu ehtiyacları da birbaşa yaradıcı tərəfindən verilmişdir. O, bir din göndərmişdir. Bu dini insanlara gətirən və öyrədən isə, yenə də insan olmuşdur. Peyğəmbər, nəbi, rəsul və ya elçi kimi adlandırılan bu şəxslər insanlara doğru dini öyrətməklə vəzifələndirilmişdir. Ancaq, insanlar tərəfindən uydurulmuş dinlər də vardır. Allahın insanlıq üçün seçdiyi və peyğəmbərlər vasitəsilə göndərdiyi din islamdır. İlk peyğəmbər Adəmdən etibarən, son peyğəmbər Hz. Məhəmmədə (s.ə.s) qədər bütün peyğəmbərlərin insanlara təbliğ etdikləri din İslam olmuşdur. Yəni peyğəmbərlər eyni inanc sistemini insanlara təbliğ etmişdirlər.

Davamı →

Davamı →

Hz. Osmanın Xəlifə Seçilməsi (23 h./644 m.)
İdarə etməsindən razı olan xalq, vəfatından əvvəl Hz. Ömərdən yerinə birisini xəlifə təyin etməsini istədi. O da bu işi şuraya həvalə edərək, dövlət başçısı seçimlərində yeni bir metod göstərdi. Hz. Osman Hz. Ömər tərəfindən tövsiyə edilən altı nəfərlik məşvərət heyəti tərəfindən xəlifəliyə uyğun görüldü. Hz. Ömər yaralandıqdan və vəziyyətinin ağırlaşmasından sonra, arzu edilməsinə rəğmən, yerinə keçəcək dövlət başçısını şəxs olaraq təyin etmədi. Ancaq cənnətlə müjdələnən altı nəfərlik məşvərət heyətindən, içlərindən birisini ən gec üç gün içində seçmələrini tövsiyə etdi. Heyət Osman, Əli, Zübeyr, Talha, Sad b. Əbi Vakkas və Əbdürrəhman b. Avfdan ibarət idi. Əbdürrəhmanın başçı olduğu bu heyətdə, seçilməmək şərtiylə, ancaq seçmək haqqına sahib olan Abdullah b. Ömərdə vardı. Talha b. Ubeydullah bu əsnada Mədinədə olmadığı üçün, Sad b. Əbi Vakkas onun adından vəkalət etməyi qəbul etdi. Bundan əlavə, Mikdad b. Əsvəd bu məclisi toplamaqla, Əbu Talha seçim şəffaflığını qorumaqla, Suheyb ər-Rumi isə üç gün müddətində camaata namaz qıldırmaqla vəzifələndirilmişdilər.

Davamı →

Hz. Məhəmmədin (s.ə.s) vəfatından sonra Ərəbistanın müxtəlif yerlərində bəzi irtidat və irtica hərəkatları başladı. Bu kimsələrdən bir qismi mürtəd, bir qismi də mürtəce idi. İrtidat edənlər, Əsvədi-Ansi ilə Tüleyha, Səlma və Səcahın ətrafinda toplanan kimsələr idi. İrtica edənlər isə, müsəlman qalmaq şərtiylə “Namaz qılarıq, amma zəkat vermərik” kimi sözlərlə dindəki bəzi fərz əmrləri yerinə yetirmək istəməyən kimsələrdi. Məkkə və Mədinədə irtidat hadisəsi olmadığı kimi, Taifdəki Sakif qəbiləsində də belə bir hadisə yaşanmadı. Ancaq, bəzi qəbilələrdə bu hadisələr yaşandı.

Davamı →

Rəsulullahın (s.ə.s) vəfat etdiyi dərhal eşidildi. Bu xəbər, əshabi-kiram üzərində dərin hüzn meydana gətirdi. Daha səhər ayağa qalxmış halda görmüşlər, yaxşılaşır deyə sevinmişdilər. Gözlənilməz acı xəbər, hər kəsi təşvişə saldı. Yola çıxmaq üçün hazırlanan Üsamə ordusu da ordugahdan döndü, komandirlik bayrağı Rəsulullahın (s.ə.s) qapısı önünə sancıldı. Hicrətdə Rəsulullahın (s.ə.s) Mədinəyə girdiyi gün, ən böyük bayram sevinci yaşanmışdı. Bu gün ən böyük ağrılı bir matəm yaşanırdı. Münafiqlər isə, ‘Məhəmməd haqq peyğəmbər olsaydı, ölməz idi...” kimi həyasızca sözlər söyləmişlər, ortalığı bulandırmışdılar. Bu vəziyyətə əsəbiləşən Hz. Ömər, qılıncını çəkərək:

Davamı →

Rəsulullah (s.ə.s) o çətin gün:
-Allahım! Ey Quranı endirən və hesabı tez edən Rəbbim; Bu ərəb qəbilələrini dağıt, birliklərini poz, iradələrini sarsıt 265 deyə dua etdi. Duası bitincə, Rəsulullahın (s.ə.s) üzündə sevinc izləri görüldü. Rəbbimin kömək vədini sizə müjdələyirəm, buyurdu. Elə o axşam, ayeyi-cəlilə və hədisi-şərifdə bildirilən «səba küləyi” əsməyə başladı.266 Fırtına və qasırğa çadırları söküb uçurdu, yemək qazanları aşdı, ocaqlar söndü, dəvələr və atlar bir-birinə qarışdı. Müşriklərin ağızları, burunları, gözləri toz-torpaqla doldu. Qərargahları alt-üst oldu. Ortalığı dəhşət bürüdü. Nəyə məruz qaldıqlarını anlamaya bilmədilər.

Davamı →