Fransisko Qoyya

Francisco Goyaİspaniyanın Saraqosa şəhəri yaxınlığındakı kənddə mehrablara zər vuran yoxsul kişinin oğlu balaca Fransisko bir dəfə yaşadığı evin divarına donuz şəkli çəkir. Yoldan keçən bir nəfər bu uşaq rəsmində həqiqi istedad sezir və Fransiskoya oxumağı tövsiyə edir. Qoyya haqqında bu əfsanə İntibah dövrünün başqa fırça ustaları, xüsusən, bioqrafiyaları şübhə doğuran sənətkarlar barədə danışılanlara çox bənzəyir. 

Həqiqətən, 14 yaşlı Fransiskonun hansı yolla saraqosalı rəssam Lusano Martinesin şagirdi olmasını yalnız təxmin etmək olar. Bircə bu məlumdur ki, Qoyya onun emalatxanasında altı il çalışıb. Amma adı daim dava-dalaşda hallanan bu gəncin qeyri-adi dəliqanlılığı haqqında dolaşan əhvalatların sayı-hesabı olmayıb. Məsələn, üç nəfərin ölümü ilə nəticələnən belə davalardan birindən sonra Qoyya Madridə qaçıb. Burada o, Martinesin daha bir şagirdinin — həmin dövrdə müəyyən mövqe tutmuş Fransisko Bayenin emalatxanasında işləməyə başlayır. 
Davamı →

Francisco Goya | Uşaqlarını yeyən Saturn

İspan rəssam Qoyya ( Francisco Goya) xəstəliklərlə keçən son illərində 1819-cu ildə Madrid yaxınlarında Manzanares sahilində “Quinta del Sordo”, yəni “Karın evi” adlı bir ev aldı. Iki mərtəbəli evin adı əvvəlki ev sahibinin kar olmasından irəli gəlirdi. Bu ad, həmçinin, 1792-ci ildə keçirdiyi xəstəliyə görə kar olan Qoyyaya da uyğun gəlirdi. Rəssam 1819-cu ildən Bordoya getdiyi 1823-cü ilə qədər evin divarlarına yağlı boya ilə 14 rəsmdən ibarət bir sıra əsərlər çəkmişdir. 73 yaşındakı Qoyya iki ciddi həyati xəstəlik keçirdiyinə görə öz ölümünə diqqətini yönəltmişdi və eyni zamanda, Ispaniyadakı daxili münaqişələrə görə olduqca bədbin idi. Əvvəllər evin divarlarına daha əyləncəli rəsmlər çəksə də, sonradan bunların üstünə daha depressiv və bu gün “Qara rəsmlər” adlanan rəsmləri çəkmişdir. Bu rəsmlərin heç birinə Qoyya tərəfindən ad verilməmişdir.
Davamı →