Kayzen

Dünyanın diqqəti COVID-19-la mübarizəyə qarışdığı, Suriya və İraqda olduğu, İran ətrafında proseslər baş verdiyi bir vaxtda hegemon dövlətlər arasında geosiyasi mübarizənin kəskinləşdiyi digər bölgə Aralıq dənizi sahilləri və Şimalı Afrikadır. Diqqət etsək, görərik ki, son günlər bu bölgədə olan üç dövlət — Sudan, Əlcəzair və Liviya qarışıb. Onların hər üçü nəqliyyat, miqrasiya, yeraltı sərvətlər baxımından həmin coğrafiyada açar ölkələr rolunu oynayırlar. Bu ölkələrdən ən zəngini və geosiyasi cəhətdən əhəmiyyətlisi sözsüz ki, Liviyadır. Bir vaxtlar sabit ölkə olan Liviya Qəddafinin ölümündən sonra vətəndaş müharibəsinin ən radikal formalarla tüğyan etdiyi məmləkətə çevrilib.

Davamı →

Ölkə iqtisadiyyatı son 80 il ərzində neft və qaz sənayesi sayəsində daha da inkişaf edib. Ancaq ölkə iqtisadiyyatının neftən asılı halda olması heç də yaxşı hal deyil, buna Hollandiyada baş vermiş «Dutch Disease» Hollan sindiromunu göstərmək olar. Dünyanın 10 ən zəngin müsəlman ölkələri siyahısında olan dövlətlərin çoxunun esas gəlirlərini neftdən gələn gəlirləri təşkil edir. Bundan başqa ölkədə adambaşına düşən ümumdaxili məhsulun (ÜDM) yüksək olması həmin ölkənin dünya bazarının mühüm iştirakçısı olması deməkdir.

Qətər

Fars körfəzi ölkələri 1,7 milyon əhali ilə dünyanın ən zəngin ölkələri reytinqinə başçılıq edir. Qətərdə 2011-ci ildə adambaşına düşən orta ÜDM-in həcmi 88 min 919 dollar olub. Burada fəal inkişafın əsas mənbəyi təbii qaz, neft və neft məhsulları istehsalı və ixracatının durmadan artmasıdır.

Bildirək ki, futbol üzrə 2022-ci ilin dünya çempionatının keçiriləcəyi Qətər, həmçinin 2020-ci ilin Olimpiya oyunlarının ev sahibliyinə namizədliyini irəli sürüb.

Ardı →

Məğrib ölkələri və Liviya şimali Afrikanın qərb hissəsində yerləşir. Öz relyef şəraitinə görə bu vilayət dağlıq ərazidə yerləşir və Atlas dağ massivləri öz təsirinibütün vilayətdə göstərir. Əlcəzair, Tunis ərazilərindəgeniş əkinçilik vadisi mövcuddur. Buranın yumşaq iqlimi, bol sulu çayları var. Məğrib ərəbcə günbatan deməkdir. Buraya Mərakeş, Əlcəzair, Tunis və Liviya əraziləri aiddir.
E.ə. I minilliyin başlanğıcında Finikiyalılar Aralıq dənizi sahillərində öz koloniyalarına yaratmışdılar. Ən qədim Utika koloniyası indiki Tunisin şimalında yerləşir. Digər koloniya Karfagen koloniyasıidi ki, qısa bir müddət ərzində o bütün qonşu koloniyaları özünə tabe edərək, güclü bir dövlətə çevrilmişdi. Korfagen şəhəri e.ə 814-cü ildə salınmışdı.

Ardı →