Kayzen

Bəlkə də imzası uydurma idi, amma yazarlar arasında «gerçək» Samuel Lenqhorn Klemens qədər səmimi ikinci bir imzaya rast gəlmək çətindir. «Mark Tven» sadəcə, Klemensin çoxsaylı təxəllüslərindən biridir. O, eyni zamanda Tomas Cefferson Snodqrass, Avara, Coş, Çavuş Fatom və U.Epami-nondas Adrastus Blab imzaları ilə də çap olunurdu. Lakin onun ən məşhur təxəllüsü naviqasiya sahəsindən gəlmiş və «iki dəniz ölçüsündən» götürülmüşdü — çay gəmilərinin hərəkət etməsi üçün lazım olan minimal dərinlik. O, bu təxəllüsü hələ gəncliyində, Missisipi ilə üzərkən, gəmidə işləyəndə götürmüşdü.

Amerikalıların əksəriyyəti Tveni onun doğma ştatı olmağına baxmayaraq, nifrət etdiyi Missuri ilə bağlayırlar. "Əgər, siz bizim ştatda dünyaya gəlmisinzsə, onun adına «Missura-a» deyin, — Tven bir dəfə belə demişdi. — Yox, əgər bizim ştatda doğulmamısınızsa, o zaman «Missuru-i» deyə bilərsiniz. Amma əgər bizim ştatda doğulmusunuzsa, ömrünüz boyu burada yaşamağa məhkum olduğunuz üçün ona «balaca» deyin". O, bu «balaca»dan, daha doğrusu, kasıblıqdan bezdi və on səkkiz yaşı olanda ata evini tərk edərək, bir daha ora qayıtmadı. 
Davamı →

Görkəmli amerikan yazıçısı Mark Tven 1835-ci ildə ABŞ-ın Missouri əyalətinin Florida bölgəsində doğulmuşdu. Əsl adı Semuel Lenqhorn Klemens olan Mark Tven bir müddət dənizçi işləməmiş, öz təxəllüsünü dənizçilərin tez-tez işlətdiyi “mark tven!- ikini işarə et” ifadəsindən götürmüşdü. 

Mark Tven dörd yaşında ikən ailəsi Mississippi Çayı sahilindəki Hannibal şəhərinə köçməli olur. Dörd tərəfi çayla əhatə olunan bu qəsəbə yazıçının yaradıcılığında mühüm rol oynamış, yaratdığı məşhur romanları bu bölgədəki müşahidələrinə söykənmişdi. Belə ki, onun ən məşhur əsərləri olan “Tom Soyerin macəraları” və “Heklberri Finnin macəraları” povestlərində təsvir olunan hadisələr məhs bu qəsəbədə cərəyan edir. 
Davamı →

“Bu illər ərzində, mənim diqqətimi çəkən ən qəmgin əhvalatlardan biri də müharibə dövründə burada- Karninq şəhərində baş vermişdi”- bunu deyən bankirin işçisi sözə başladı.

“Den Mörfi adlı bir gənc, könüllü olaraq ordu sıralarına yazılmış və böyük cəsarətlə vuruşmuşdu. Bütün yoldaşları onun xətrini çox istəyirdi. Elə buna görə də, aldığı yara onu zəiflədib əldən salanda, hətta tüfəng də onun üçün ağır bir yük olanda, silahdaşları sözü bir yerə qoyaraq, ona orduda satıcı kimi işləməyi təklif etdilər. Bundan sonra pul qazanmağa başlayan Den pul yığmaq üçün həyat yoldaşına göndərərdi. Bu illər ərzində paltar yuyub ütüləməklə dolanan bu qadının qazandığı ağır təcrübə ona pulu necə saxlamağı çox yaxşı öyrətmişdi. Necə deyərlər, qəpiyinin də qədrini bilirdi.
Davamı →

1. Kimsə qonorar verənəcən qonorarsız yazmağa davam edin. Əgər yazıçı olmağı hədəfləyirsinizsə, sizin yazıçı olmaq istəyinizin kökündə daim, bu işə sevgi bəsləməyiniz dayanmalıdır. Əgər kökündə pul qazanmaq dayanırsa, çox tez məyus olacaqsınız.

2. İdeya hamıda ola bilər, işin çətin tərəfi həmin ideyanı mümkün qədər yığcam ifadə edə bilməkdir. Bir abzasa yerləşə bilən fikir bir vərəq tutmamalıdır.

3. Sadə dillə, qısa cümlələrlə, bər-bəzəksiz yazmaq daha düzgün yoldur. Düzdür, bərli-bəzəkli, güllü-çiçəkli dildə yazan yazıçılar arasından da uğurlu karyera quranlar çıxıb. Amma çalışın mətniniz aydın olsun, oxucunu lazımsız təsvirlərlə yormayasınız və onun diqqətini əsərlə demək istədiklərinizdən yayındırmayasınız.

4. Əgər yazdığınız əsər dalana dirənibsə, onu zorla yazmağa, nəyin bahasına olursa-olsun bitirməyə çalışmayın. Bir neçə saatlıq, bəzən isə bir neçə aylıq fasilə sizə imkan verə bilər ki, əsər üzərində işə yeni ideyalar və yeni baxış bucağı ilə qayıdasınız.(Twain bəzi kitablarının yazılmasına illərlə çəkən fasilə verib. Bəzilərinə isə ümumiyyətlə yenidən qayıtmayıb).

Ardı →

O gün Mark Tven çox fikirli idi.Çünki yüksək vəzifədə işləyən yaxın dostu «görüşləri fərqli olduğu üçün» vəzifəsindən azad edilmişdi.Və Mark Tven o axşam oturub prezidentin qızına bu məktubu yazdı :«Hörmətli xanım! Mən dövlət böyüklərindən heç vaxt heç nə xahiş etməmişəm. Ancaq bu səmimi məktubumda baş vermiş bir haqsızlığı sizə xəbər verməkdə də bir qəbahət görmürəm»

Daha sonra məşhur yazıçı ən yaxşı dostunun(həm də ən yaxşı dövlət məmurunun) «görüşləri fərqli olduğu üçün» vəzifəsindən azad edilməsindən danışdı və axırda da öz məktubunu aşağıdakı cümlələrlə bitirdi:«Mən prezidentlə danışa bilmirəm.Ancaq siz həm prezidentlə danışa,həm də mənim fikirlərimi ona çatdıra bilərsiniz.İnanın,əgər bunu etsəniz ,sizdən çox razı qalaram».Bir neçə həftə sonra Mark Tven ABŞ Prezidentindən öz xətti ilə belə bir məktub aldı:«Qızım məktubunuzu aldığını sizə bildirməyimi xahiş edir və məktubu prezidentə oxutmaq cəsarətini göstərdiyini əlavə edir.Prezident də verdiyi bu mühüm məlumat üçün Mark Tvenə təşəkkürünü bildirir və dostunuzun vəzifəsindən azad edilməyəcəyi barədə söz verir».

Ardı →

İndi dünyanın ən şedevr əsərləri kimi tanınan, artıq klassikya çevrilmiş bəzi bədii nəsr nümunələrinin bir zamanlar ən alçaldıcı ittihamlara məruz qalaraq qadağan edildiyini bilirsinizmi? Qadağan edilənlər içərisində kimlər yoxdu ki, Mark Tven, Ceyms Coys, Selincer və digərləri. Onların hansı səbəblərdən dolayı qadağan edildiyini biləndə təəccüblənəcəksiniz. Beləliklə, qadağan edilən 10 klassik bədii nəsr nümunəsini sizlərə təqdim edirik.

1. «Uliss» — Ceyms Coys

Homerin "İliada" əsərindən təsirlənərək yazılan əsərdə Leopard Blumun Dublində keçirdiyi bir gündən bəhs edilir. Hər iki kitab arasında üstüörtülü və aşkar paralellər var. Kitab nəşr olunan zamandan mübahisələrə və senzuralara məruz qalıb. Kitab Böyük Britaniyada 1930-cu illərə qədər qadağan idi.

Ardı →

Belə bir şəraitdə qəlbimi İblisə satmaq qərarına gəldim – polad səhmlərinin məzənnəsi düşmüş, digər səhmlərin də vəziyyəti ürəkaçan deyildi, etibarlı müəssisələr də iflasa uğrayırdılar. Nə qədər ki, əlimdə bir miqdar sərvətim var, tez bir zamanda onu dövriyyəyə buraxıb kapital toplamaq lazım idi. Çox yubanmadan yerli dəllallardan biri cənab N.-ə təklif edilən məhsulun və onun hansı vəziyyətdə olmasını ətraflı təsvir edən məktub yolladım. İblislə görüş gecikmədən tez bir zamanda təşkil edildi. Müqavilə bağlandığı təqdirdə dəllal 2,5 % komisyon haqqı alacaqdı.

Ardı →

Amerika alimi Franklin elektrik keçirməni öz oğlu ilə birlikdə ilanlar üzərində öyrənmişdir.
Amerika yazıçısı, filosof Toro (1817-1862) demişdir: «Bu qısa müddətli həyatı, əbədi həyat qanunu ilə yaşamaq lazımdır.»

ABŞ-ın Konnektikut universitetinin psixoloqu Yozef Renzull istedadın inkişafına kömək göstərən aşağıdakı faktorları sadalayır: Dövrün sosial-iqtisadi vəziyyəti, valideynlərin şəxsiyyəti, rəsmi və qeyri-rəsmi təhsil səviyyəsi, onların sosial vəziyyəti, uşağın fiziki sağlamlığı, valideynlərdən yaxşı miras qalması və evin muzeylər yaxınlığında yerləşməsi, həmçinin şəxsi faktorlardan — özünüdərk, cəsarət, xarakter, intuisiya, öz gücünə inam, qələbə ehtirası, enerji, şəxsi təsir qabiliyyəti, özünün dünyaya hansısa missiya üçün gəldiyini hiss etməsi və s.

Amerika Birləşmiş Ştatlarının görkəmli dövlət xadimi, prezident Linkoln (1809-1865) müharibə zamanı bir neçə generalın və arabaya qoşulmuş qatırın cənubluların əlinə keçdiyini eşidərkən demişdi:
-Çox təəssüf.Qatırın hər biri bizə iki yüz dollara başa gəlir!
Ardı →