Kayzen

Ay tutulmalarının növlərini bilmək üçün əvvəlcə yerin günəş altında yaratdığı kölgələri anlamalıyıq. Ulduzumuz nə qədər böyükdürsə, o, iki növ kölgə çıxaracaq: Biri, işığın tamamilə bloklandığı hissə olan umbra adlanan daha qaranlıq konus forması və işığın yalnız bir hissəsinin bloklandığı hissə. . Hər il 2 ilə 5 dəfə Ay tutulması baş verir.

Eyni üç göy cisimi Günəş tutulmasına müdaxilə edir, lakin aralarındakı fərq hər bir göy cisminin mövqeyindədir. Ay tutulmasında yer ayla günəş arasında yerləşir, aya kölgə salır, günəş tutulduqda isə ay günəşlə yerin arasında yerləşir və kölgəsini sonuncunun kiçik bir hissəsinə atır.

Davamı →

Kainat sirrlə örtülmüşdür. Bəşəriyyətin cavab verə bilmədiyi bir çox sual var. Biz kainatın çox böyük olduğunu bilirik, lakin hələ də onun nə qədər böyük olduğunu tam dərk etməmişik. Və bizə məlum olan faktlar çox təsir edicidir.

Kosmosla bağlı 9 maraqlı faktı təqdim edirik:

Davamı →

Elm sahəsindəki yeniliklərə dair xəbərlərə öyrəşmişik və bu gün onları təbii qəbul edirik. Nə İlon Maskın raketləri, nə genom texnologiyaları, nə də bir protonun ölçüsündən 10000 dəfə kiçik bir güzgü sürüşdürməsi ilə qeydə alına bilən cazibə dalğaları bizi təəccübləndirə bilməz. Halbuki, çox yox, iyirmicə il əvvəl bu gün bildiklərimizin gerçək olacağına ancaq çox böyük optimistlər inana bilərdi.
Müasir elmin buzqıran gəmi kimi, demək olar ki, qarşısındakı maneələri görmədən irəlilədiyi haqda aldadıcı bir təsəvvür var. Bu stereotip, əsasən elmi nailiyyətlərdən danışmağı, uğursuzluqlar haqda isə susmağı adət etmiş dərsliklər və media sayəsində formalaşıb.

Davamı →

Əsrlər öncə astronomlar səmanı müşahidə etmək üçün sadə teleskopdan istifadə edirdilər. O dövrdə insanlar göy cisimlərinin hərəkətini izləsələr də, onların quruluşu, mənşəyi, inkişafı və orada baş verən hadisələr barədə heç nə deyə bilmirdilər.
Müasir dövrdə alimlər kainatı tədqiq etmək üçün rəsədxanalarda müxtəlif cihazlar vasitəsilə göy cisimləri üzərində müşahidələr aparırlar. Hazırda göy cisimlərini müşahidə etmək üçün daha da təkmilləşdirilmiş müxtəlif teleskoplardan istifadə olunur.
Davamı →

Planetlər Günəş ətrafında hərəkət edir. Onlar Günəşdən müxtəlif məsafədə yerləşirlər. Planetlərin hər biri özünəməxsus xüsusiyyətlərə malikdir.

• Neptun – səthinin temperaturu -218 °C-yə qədər enir. Qazlardan təşkil olunmuşdur. Günəş ətrafında tam dövrəni 164 Yer ilinə başa vurur. 14 peyki var. Onlardan ən böyüyü Tritondur.
• Uran – səthinin temperaturu -214 °C-yə çatır. 84 Yer ilinə Günəş ətrafında dövr edir. Səmada göy rəngdə görünür. Bu, planetin metan qazı ilə əhatə olunması ilə əlaqələndirilir. 27 peyki var. Ən böyüyü Titandır.
• Saturn – sətrafındakı halqalar qaz, buz və daş parçalarından ibarətdir. Səmada asanlıqla seçilir. Səthin temperaturu -178°C-dir. 62 peyki var. Roma mifologiyasına görə, əkinçilik tanrısıdır. Bu planetdə bir ilin uzunluğu təqribən 29 Yer ilidir. Saturnda günün uzunluğu 10 saat 14 dəqiqədir

Davamı →

27 peyki və çox incə halqası olan Uran planeti, öz-özlüyündə Günəş Sistemini xatırladır. Böyüklüyündən əlavə, ovsunlayıcı və əsrarəngiz bir sistemə malikdir. Uranın 5 böyük peykindən ən kiçiyi olan Miranda, bu ovsunlayıcı diyarın ən təəccüblü fərqini ortaya qoyur.
 
16 Fevral 1948-ci ildə Gerard Kuiper tərəfindən kəşf edilən, Günəş Sistemindəki heç bir göy cisminə bənzəməyən və bu xüsusiyyəti ilə digərlərindən fərqlənən 470 km. radiusa malik Miranda haqqında hələ çox dəqiq məlumatlara sahib deyilik. Qeyri-adi səthi və quruluşu ilə, bu qəribə peyk Günəş Sisteminin ən maraqlı peyklərindən biridir. Mirandanı xüsusi edən bir çox fərqlilik olmasına baxmayaraq, onun şöhrətini artıran ən əhəmiyyətli xüsusiyyəti; Günəş Sisteminin ən dərin uçurumuna ev sahibliyi etməsidir.
Davamı →

 Qalaktik araşdırmaların nəticəsində məlum oldu ki, günəş sisteminin xaricində planetlər ulduzlardan daha çoxdur. Artıq gecə səmaya baxıb ulduzların çoxluğuna heyrət etsəniz, yenidən düşünmənizi tövsiyə edərik. Çünki gördükləriniz göydəki cisimlərin yalnız bir qismidir.

 Qalaktik araşdırmalar Süd yolu xaricindəki qalaktikalarda ulduzdan çox planet olduğunu ortaya qoydu. Araşdırmalara görə, günəş sisteminin xaricində qarşımıza adam başına bir planet çıxır. Adi gözlə görməyin qeyri-mümkün olduğu bu planetləri teleskopla görmək belə olduqca çətindir.

Davamı →

Bu planetlər Günəş sistemində Günəşə ən yaxın olan dörd planet: Merkuri, Venera, Yer və Marsdır.Əgər Günəşdən daha uzaq məsafədə olan nəhəng planetlər əsasən qazdan ibarətdirsə, ona daha yaxın olan planetlər bərk kütlələrdən əmələ gəlmişdir. Ona görə də həmin planetlərin səthinə kosmik aparatlar enə bilərlər. Bütün daxili planetləri tərkibinə görə tam müxtəlif olan nazik atmosfer təbəqəsi əhatə edir.

      MARSIN RƏNGİ

      Planetin səthində külli miqdarda dəmir tozu var. Həmin toz Marsın atmosferində olan karbon qazı ilə oksidləşərək qırmızı rəng alıb. Marsın üst təbəqəsi qırmızıtəhər olduğuna görə çoxlu kölgələr görünür.

Ardı →

Kainat bizi əhatə edən sonsuz varlıq olub, 100 mln-larla qalaktikadan ibarətdir. Qalaktika göy cisimlərinin bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqəyə girərək əmələ gətirdikləri sistemdir. Bu sistemlərdən biri bizim yaşadığımız yer planetinin daxil olduğu günəş sistemidir. Bu sistemə Günəş, onun ətrafında fırlanan 9 planet, onlarla peyk, minlərlə asteroid, komet və meteroid daxildir. Komet və meteroidlər daha kiçik səma cisimləridir. Meteroidlərin — asteroidlərin parçalanması nəticəsində yaranması fərz edilir.
Günəş yerə ən yaxın ulduz olub, aralarında orta məsafə 150 mln km -dir. Günəş 70% hidrogendən, 29% heliumdan ibarətdir Günəşin mərkəzində temperatur +20mln C0, səthində isə 6000 C0-dir. Saniyədə 300 min km sürətlə hərəkət edən işıq şüası Günəşdən Yerə 8,3 dəqiqəyə gəlib çatır. Günəşin atmosferi 3 qatdan-fotosfer, xromosfer və günəş tacından ibarətdir.

Ardı →