Sofiya Tolstoy

Oxuduğumuz qadın adlarının demək olar ki, böyük əksəriyyəti hansısa kişinin biyoqrafiyasından bizə məlumdur. Tarix qadınlara haqsızlıq etdi, yoxsa tarixi yazanlar? Bu suala cavab vermək çox çətindir. Çünki tarix bu günün görmədiyi zaman kəsimidir. Kimsə görmədiyi zamanı dilimi haqqında dəqiq və doğru mühakimə yürütmək iqtidarında deyil. Mən də bu suala düzgün cavab verə bilməsəm də, bir şeyi dəqiq deyə bilərəm. Tarix boyu onlara verilən şəraitdə, onlara qarşı yönəldilən streoptilərlə az da olsa qadın adının bu gününə çatması möcizə deyə biləcəyimiz bir şeydir.

Davamı →

Qorxulu Tehran haqqında

Günəş qarşıdakı təpənin dalından süzüb get-gedə enir, hava qaralırdı. Məhin tutqun olduğu üçün bu tutqunluğun üstünə bir də qaranlıq çökməsini istəməyirdi. Ömrünün axır gecəsi olduğunu hiss edirmiş kimi süzgün baxışlarla günəşi süzərək sanki onun eləcə durmasını və qürub etməməsini diləyir, rica edirdi.

Lakin təbiət onun ricasını qəbul edərdimi?
Xeyr! O öz hökmünü icra etməkdə idi…

Qar getdikcə şiddətini artırırdı. Dustaqların paltarları islanmış, su bədənlərinə keçməyə başlamışdı. Onların əlləri bir-birinə bağlandığı üçün üst-başlarına düşən qarı silib təmizləməyə imkanları yox idi. Hər biri min zəhmətlə özünü silkələyir, lakin bu silkələmə çox vaxt onların zərəri ilə nəticələnirdi. Qar boyunlarından kürəklərinə tökülüb daha da onlara əziyyət verirdi…

Mürtəza Müşfiq Kazımi
“Qorxulu Tehran” əsərindən

Davamı →

XX əsrin ən böyük romanları

Kolumbiya Universitetinin tərkibində fəaliyyət göstərən “Columbia Publishing Course” nəşriyyatı 1998-ci ildə XX əsrin ən böyük romanlarının siyahısını çap edib. Siyahının birinci yerində “Möhtəşəm Qetsbi” romanı ilə F.S.Fitscerald dayanır. U.Folkner, C.Oruel, C.Steynbek, C.Coys kimi yazıçılar isə birdən artıq romanları ilə siyahıdadır.
Siyahını təqdim edirik.

Davamı →

Divarin o tayı (Qorxulu Əhvalatlar)

Hadisələr uzaq gələcəkdə Azərbaycan Krallığında cərəyan edir. Vətəndaşlar iki kateqoriyaya bölünüb: gəlirləri 250 min manatdan az və çox olanlar. Birinci sinfdən olanlar gecə-gündüz ağır şəraitdə çalışıb, dövlətdən qəpik-quruş alır və gündə iki dəfə dövlət hesabına qidalanır. Minimum gündəlik iş saatı 14 saat, istirahət günü ildə yalnız 6 gün, o da ki, yalnız işçinin nizam-intizamı və ya məhsuldarlığı ilə əlaqədar heç bir problemi olmadıqda verilir. Aztəminatlı vətəndaşın 75 yaşına qədər intihar etməməsi üçün sistematik ölçülər götürülüb. İkinci kateqoriyadan olan insanlara isə hər cür hüquq və mükəlləfiyyətlər verilib.
Davamı →

Mən Nəsimiyəm - Şiringül Musayeva -Üçüncü hissə

-Üçüncü hissə-
Axşamdır .Balaca, kiçik odamızda oturmuşuq .  Çay istəyirəm .Ayişə qalxıb mənə çay hazırlayır.Onun odada o baş, bu başa gəzməsi, mənə çay dəmləməsi çox xoşuma gəlir. Çay içirik
-Çox dadlı çaydır. Demək belə… sən çay da dəmləyə bilirsən .Yemək necə ,Ayişə? Bişirə bilirsənmi?
-Bilirəm .
-Nə məsəla ?
-Sürhüllü ...
-Səhər mənə bişirərsən .
-İndi bişirim .
Acsanmı? (Təzə yemək yemişdik .Şəhərdən hazır yemək alıb gətirirdim)
-Yox ...-başını bulayır.
Davamı →

Mən Nəsimiyəm - Şiringül Musayeva -İkinci hissə

İkinci hissə
 Nənəm də Allahı, Ayişə kimi, haradasa bizim bilmədiyimiz bir dərgahda  oturmuş, oradan bütün dünyanı seyr edən vəziyyətdə təsəvvür edir. Amma nənəm Ayişə kimi insanın da  heyvan olduğunu qəbul etmir.Ona  görə insan çox ali məxluqdur, görəvləri var və bu dünyaya ona görə gəlir ki, cənnət və cəhənnəm əhli olduğu müəyyənləşsin
 Onu Ayişə ilə tanış etmək istəyirəm .Bilmirəm necə başlayım bu işə .Nənəm dindar olsa da ,yəqin ki ,irticaçı      deyil  ; cavan oğlan və qızın dostluğuna  necə baxar...bu barədə fikrim o qədər də aydın deyil .Düzü, heç onun mənim fikirlərimə nə münasibət bəsləyəcəyi də  məlum deyil.Amma nənəm mənə elə əziz bir varlıqdır ki ,bu barədə onun bilməsini istəyirəm.
Davamı →

Mən Nəsimiyəm - Şiringül Musayeva - Birinci hissə

            Birinci hissə                                                                                                                                 
Nəzmi Nəsiminin yəqin Allahü nurun şərhidir,
Ol nuru hər kim bilmədi, həqdən nəsibi nar imiş.


  Mən Nəsimiyəm...İnsanlar  neçə -neçə əsr bundan əvvəl məni diri-diri soydular, şaqqalara ayırıb 15-ci əsr Hələb darvazasından asdılar.Soyulub belə biabırçı şəkildə şaqqalara ayrılmağı indi də xəcalətlə xatırlayıram Düzünü deyim,  belə alçaldıcı ölümü   heç xəyalıma gətirməzdim.Və o vaxtkı açıları ,ağrıları, dəhşəti hələ də hiss edirəm, hərdən sümüklərim sızlayır.Hərçənd, mən və sümüklərim indi başqa-başqa aləmlərdəyik, amma o vaxtkı yandırıcı ağrılarım və ruhum arasında  sanki bir bağ qalıb.
Davamı →

Şarlotta Bronte və onun şah əsəri “Ceyn Eyr”

İngilis yazıçısı Şarlotta Bronte 1816-cı ildə Yorkşirdə anadan olub. Bronte bacıları — Şarlotta Bronte, Anna Bronte, Emili Bronte XIX əsr ingilis ədəbiyyatında tənqidi realizmin banilərindəndir. 
Şarlotta pansiyonda ödənişli təhsil alıb. Emili və Anna isə ev təhsili alıb. Məktəb haqqında Şarlottanın yaddaşında qalan acı xatirələr onun “Ceyn Eyr” əsərində özünü göstərir.

Pansiyonu bitirdikdən sonra orada o, müəllimə kimi işləməyə başlayır. 1837-ci ildə o öz şeirlərini dövrün məşhur şairi Robert Santa göndərir. Ancaq cavab olaraq Robert Sant yazır ki, ömrünü tam olaraq şeirə həsr etmək qadın işi deyil. 

1846-cı ildə 3 bacı öz şeirlərindən ibarət toplu nəşr etdirir. Kitabın adını «Bell» qoyurlar. Amma onlar kişi təxəllüsündən istifadə edirlər. Şarlotta — Karres, Emili — Ellis, Anna — Ekton. 1847-ci ildə eyni təxəllüslərlə öz şeirlərini Londona göndərirlər. Emilinin «Tufanlı aşırım », Annanın «Aqres Qrey» əsəri qəbul olunur. Şarlottanın «Müəllim» əsəri isə rədd edilir.
Davamı →

Bu yolların çiləsi - Şiringül Musayeva.

 BU  YOLLARIN ÇİLƏSİ — 2 / Şiringül Musayeva

'' Bu  yolların çiləsi '' isimli Şeirli Romanımın 2-ci Hissəsinde istifadə olunmuş şeirlər; tanınmış Türk Şairi Hikmet Okuyarındır.
......
BU  YOLLARIN ÇİLƏSİ — 2 / Şiringül Musayeva 
......
Yüregim bülbül sana, güllerinde unuttum
Acıları aşqınla dillerinde unuttum
Ellerim bende degil, ellerinde unuttum
Bülbülce sevdaları güllerinde unuttum.

Davamı →