Bir atəş — bir ölü əsgər - Simo Häyhä

Fin Simo Hyayuhya  (Simo Häyhä) tarixin ən yaxşı snayperlərindən biri hesab olunur. 75 il əvvəl başlayan sovet-fin müharibəsinin gedişində o, 500-dən çox Qırmızı Ordu əsgərini güllələyib. Simo Hyayuhya işə hələ günəşin ilk şüalarının görünməsindən çox əvvəl hazırlaşırdı. Fin atıcı patronları bir-bir yoxlayır, bundan sonra səliqə ilə tüfəngin sandıqçasına yerləşdirirdi. Sandıqça dolanda Simo hər şeyi bir daha yoxlayırdı. Axı cəmi bir səhv onun sonunu gətirə bilərdi. Lakin hər şey planlaşdırıldığı kimi gedirdi. O, başqalarına ölüm gətirirdi.   Finlərin fikrincə, Simo qəhrəmandır. 1939-cu il, avqustun 24-də Hitlerlə Stalin arasında qarşılıqlı hücum etməmə haqqında müqavilə bağlananda və Almaniya ilə SSRİ müttəfiq olanda Finlandiya SSRİ-nin maraq sferasına daxil idi. 1939-cu il, noyabrın 30-da Qırmızı Ordu Finlandiyaya hücuma keçdi. Qış müharibəsi qısamüddətli və qanlı oldu. Qoşunların sayına görə ümidsiz şəkildə geridə olan Finlandiya  sovet əsgərlərinin hücumunu dayandırmaq üçün Simo kimi əsgərlərə ümid edə bilərdi. Simo onlar üçün ağ ölüm idi. Demək olar ki, 100 gün ərzində — müharibənin gedişində o, heç bir snayperin öldürə bilmədiyi qədər əsgər öldürmüşdü.
Ardı →

Üçüncü Reyxin gizli silahları

Üçüncü Reyx barədə çox danışılıb, çox yazılıb. Bu mövzuda bədii və sənədli filmlərin, kitab və oçerklərin, məqalə və araşdırmaların sayı-hesabı yoxdur. Amma hitlerçilərin, xüsusilə də faşist Almaniyası rəhbərinin yadplanetlilərlə münasibəti barədə məlumat azdır.

 Yəqin ki, bir çox səbəblərə görə mövzu barədə çoxları susmağa üstünlük verir. Bundan başqa, hitlerçilərin hərbi-texnologiyasının qələbə əldə etmiş müttəfiqlərdən məhz hansına çatdığı da dəqiq məlum deyil. Müttəfiqlərdən hər biri faşistlərin gizli biliklərinə sahib olmaq üçün maksimum səy göstərib.

 Hamıya məlumdur ki, müttəfiqlər Hitler Almaniyasına qarşı savaşın bütün mərhələlərində bir-birinə qəti inanmayıblar. Sovetlərin – Stalinin müttəfiqləri aldadaraq Berlinə ilk girməsi buna sübutdur. Sovet komandanlığı əmin idi ki, Amerika Birləşmiş Ştatlarının xüsusi xidmət orqanları gizli laboratoriya və tədqiqat mərkəzlərindəki bütün materialları ələ keçirib.

 Amma bununla belə, 1945-ci ilin mayında müttəfiqlər arasında ixtilaf heç bir tərəfə sərf etmirdi. Çünki Almaniyadan sonra növbədə Yaponiya idi və yapon ordusu da darmadağın edilməli idi. Bununla belə, müttəfiqlik münasibətlərinin qorunub saxlanılması amerikalılara faşistlərlə mübarizə vəzifəsini həyata keçirərək atom bombası icad etməyə mane olmadı.


Ardı →

Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi

SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi (rus. Комитет государственной безопасности CCCP, qısaca rus. КГБ CCCP) — SSRİ-də 1954-1991-ci illərdə dövlət təhlükəsizliyini təmin etmək üçün fəaliyyət göstərmiş ümumittifaq dövlət orqanı.
1954-cü il 13 mart tarixində SSRİ DİN-dən müvafiq qurumların ayrılması nəticəsində SSRİ Nazirlər Soveti yanında Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi adı ilə yaradılmışdı.
Fəaliyyət istiqamətləri Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi Rəyasət Heyəti tərəfindən 9 aprel 1959-cu ildə təsdiqlənmiş əsas nizamlayıcı sənəddə belə göstərilmişdir: "...siyasi orqan olub, partiyanın Mərkəzi Komitəsinin və Hökumətin Sosialist dövlətin qorunması üçün daxili və xarici düşmənlərin qəsdlərinə qarşı mübarizə tədbirlərini, həmçinin SSRİ dövlət sərhədlərinin qorunmasını həyata keçirir. Onlar sovet ölkəsinin düşmənlərinin gizli fitnələrini diqqətlə izləməli, niyyətlərini aşkarlamalı, Sovet dövlətinə qarşı imperialist kəşfiyyatların cinayətkar əməllərinin qarşısını almalıdırlar..."
1978-ci ildə o zamankı rəhbəri Y.V.Andropovun səyi nəticəsində DTK SSRİ Nazirlər Sovetinin nəzdindən çıxarıldı. 1991-ci il 20 mart-da isə ölkədə baş verən proseslərlə əlaqədar, SSRİ dövlət idarəçiliyinin mərkəzi orqanı statusunu almışdır.


Ardı →

Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı (SSRI)

Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı, qısaca: SSRİ (rus. Союз Советских Социалистических Республик, СССР) — 1922-1991-ci illərdə əsasən indiki MDB dövlətləri ərazisində mövcud olmuş dövlət. SSRİ dünya tarixində rəsmi ideologiyası marsizm-leninzm — radikal sosialist ideologiyası olan dövlət olmuşdur. Rusiya İmperiyasının varisi olmuşdur.
Ümumilikdə dünyanın quru hissəsinin 1/6 hissəsi məhz SSRİ-nin payına düşmüşdür — 22 402 min km2. Əhalisinin sayına görə isə dünyada 3-cü yerdə olmuşdur (1989, 1 yanvar — 293 mln).
SSRİ-nin ərazisinin əsas hissəsini RSFSR təşkil etmişdir. SSRİ yaradılarkən onun əsasında 4 dövlət qurumu olmuşdur — Rusiya SFSR, Belarusiya SSR, Ukrayna SSR və tərkibində 3 (Azərbaycan SSR, Gürcüstan SSR, Ermənistan SSR) dövləti birləşdirmiş Zaqafqaziya SFSR. 1936-cı ilədək SSRİ-nin tərkibində əlavə Özbəkistan SSR, Türkmənistan SSR, Tacikistan SSR, Qırğızıstan SSR və Qazaxıstan SSR təşkil edilmişdi. Həmçinin, 1936-cı il islahatlarının nəticəsi olaraq Zaqafqaziya SFSR parçalandı. Beləliklə, SSRİ formal 11 dövlətdən ibarət ittifaqa çevrildi.


Ardı →

Mixail Romm

Sovet kinosu tarixində özünəməxsus yeri olan kinorejissorlardan biri də Mixail Romm olub. O, 1901-ci yanvarın 24-də Rusiyanın İrkutsk şəhərində anadan olub.

1925-ci ildə Ali Bədii-Texniki İnstitutunu bitirərək, heykəltəraş və tərcüməçi ixtisasına yiyələnib. 1930-cu illərdən kino sahəsində işləməyə başlayıb. Əvvəlcə ssenarilər yazır, sonra “Soyuzkino” (indiki “Mosfilm”) studiyasında rejissor assistenti


Ardı →