Kayzen

XIX əsrin əvvəllərindən sonra ABŞ ərazisinə xarici qəsbkarların hücumu məhz həmin tarixdə reallaşmışdı. Söhbət 1943-cü ilin bu günlərindən, konkret olaraq 11 may tarixindən gedir. Həmin döyüşlərdə iştirak etmiş Amerika hərbçilərinin sayı ümumilikdə 150 minə çatıb. Maraqlıdır ki, uzun illər ərzində yaponlara qarşı aparılmış bu əməliyyatın hansı məqsədə xidmət etdiyi qəribə təsir bağışlayıb. Hətta gülməli də görünüb. Söhbət demək olar, insan əlinin çatması mümkünsüz olan Aleut arxipelaqının tərkibindəki daşlı-qayalı relyefə və sərt quraq iqlimə malik Attu və Kiska adaları ilə bağlı münaqişədən gedir. Ekspertlər adaların strateji əhəmiyyətinə diqqət yetirərək bildirirlər ki, II Dünya Müharibəsinin gedişində belə mənasız hərbi əməliyyatı təsəvvürə gətirmək mümkün deyil. Mənasız hərəkətə yol verənlər isə təkcə amerikalılar yox, həm da yaponlar idi.

Ancaq onu da vurğulamaq lazımdır ki, Yaponiya hələ 1942-ci ilin iyunundan Attuya desant qüvvələri çıxarmağı planlaşdırırdı. Ölkənin başlıca məqsədi amerikalıları Sakit okeandakı əsas döyüşlərin gedəcəyinin planlaşdırıldığı Midueydən yayındırmağa hesablanmışdı. Bunun üçün yaponlar iki qırıcı daşıyan gəmi, habelə digər nəhəng hərbi gəmilərlə birgə heç də qonaqpərvər iqlimə malik olmayan şimal enliyinə doğru irəlilədilər. Nəticə isə 1812-1815-ci il Amerika-İngilis müharibəsindən sonra ilk dəfə baş vermiş hadisəni — ABŞ ərazisinə təcavüzü doğurdu. Olay Amerika ictimai rəyində şok effkti yaratdı, işğal kimi qarşılandı.