Karolina Herşel

Karolina Herşel (Lukresiya) 8 quyruqlu ulduz (kometa) və üç Nebula (Dumanlıq) kəşf edən, modern Avropada məvacibli çalışan rəsmi vəzifəli ilk qadın astronomdur.
Karolina Herşel 1750-ci ildə Hannoverdə anadan olub. Hərbi musiqiçi olan atası İsaak Herşel altı övladına da musiqi və riyaziyyat təhsili vermişdi. Anası İlse Herşel iki qızı üçün başqa düşüncəyə sahib idi, Karolinanın dərzilik öyrənməsini və ailəyə baxmasını istəyirdi.

Karolina 10 yaşındaykən inkişafına əngəl olan səpmə yatalaq xəstəliyinə tutulur, amma buna baxmayaraq, musiqi məşqlərini ev işləri ilə birlikdə çatdırırdı.


Davamı →

Şumerlər və elmi

ixtiŞumerlər riyaziyyata say sistemini tətbiq ediblər. Dövrümüzdə istifadə edilən 10 sayı əsasında qurulmuş riyazi sistem əvəzinə 60 sayı əsasında qurulmuş riyazi sistemdən istifadə ediblər. 60 sayı hələ də bəzi hesablamalarda mühüm yer tutur, 1 saatın 60 dəqiqədən, 1 dəqiqənin 60 saniyədən ibarət olması və ya dairədə 360 dərəcə olması kimi… Ona görə, həndəsə və cəbrin ilk formullarını tərtib edən şumerlərin riyazi bilgiləri müasir riyaziyyatın əsası hesab edilir.

Bundan əlavə, şumerlər astronomiya sahəsində yüksək səviyyəyə çatmış, ay, il və günlərin sayını dövrümüzdəki hesabla, demək olar ki, eyni hesablamışdılar. 12 aydan ibarətşumertəqvimindən qədim misirlilər, yunanlar və bəzi sami mənşəli xalqlar da istifadə ediblər. Bu təqvimdə bir il qış və yay olmaqla iki fəsildən ibarət idi. Yay fəsli yazdakı gündönümündə, qış fəsli isə payızdakı gündönümündə başlayırdı.


Ardı →

Astronomiya nədir və nəyi öyrənir

Kitab dilsiz müəllimdir.


Platon


1. Astronomiya fənni

«Astronomiya» sözü yunanca «astron» — ulduz və «nomos» — qanun sözlərindən əmələ gəlmiş və hərfi mənada «ulduzlar qanunu» kimi məna daşıyır. Astronomiya Kainat haqqında elmdir. O göy cisimlərinin (ulduzlar, Günəş, Ay, planetlər və onların peykləri, asteroidlər, kometlər, meteorlar, meteoritlər) göydə vəziyyətini, hərəkətini, quruluşunu, fiziki halını, kimyəvi tərkibini, əmələ gəlməsini və təkamülünü öyrənir. Bundan əlavə, astronomiya göy cisimlərinin əmələ gətirdiyi sistemlərin (qalaktikalar, dumanlıqlar, ulduz topaları), ulduzlararası mühitin, planetlərarası mühitin və hətta Kainatın bütövlükdə əmələ gəlməsini və təkamülünü öyrənir.



Ardı →