Kayzen

    Ayətul kürsi adlanan dua Qurani- Kərimin 2-ci surəsi olan Əl-Bəqərə surəsinin 255-ci ayəsini əhatə edir. Ayətəl kursi 9 cümlədən ibarətdir. Onlara nəzər salaq.

اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ ۚ لَا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ ۚ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ ۗ مَنْ ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ ۚ يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ ۖ وَلَا يُحِيطُونَ بِشَيْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلَّا بِمَا شَاءَ ۚ وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ ۖ وَلَا يَئُودُهُ حِفْظُهُمَا ۚ وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ. (Əl-Bəqərə 255)

1. Allahu la ilahə illə huvəl həyyul qəyyum.

Allahın iki mübarək adını özündə cəmləşdirən cümlə. Əl-Həyy və Əl Qəyyum. “Həmişə yaşayan”, “Həyatın qaynağını əlində tutan”.

Bu cümlə ilə duanın son cümləsi arasında bağlılıq vardır.

Cümlə 9.  Və huvəl əliyyul əzim.  Burada da Allahın 2 adı vardır. Eynilə ilk cümlə kimi.

2. La təxuzuhu sinətun və la nəvm. (Onu mürgüləmə və yuxu tutmaz)

Burada insanda olan, yalnız Allaha xas olmayan cəhətlər söylənilmişdir. Bu cümlə isə sondan ikinci cümlə ilə bağlıdır.

Cümlə 8. Və la yəuduhu hifzuhumə. (Onları (yeri və göyü) qorumaq və gözətmək Onu yormaz). Əlaqə açıqdır. Yuxu və mürgüləmə yorulan zaman baş verir.Allah da 8-ci cümlədə əsla yorulmadığını qeyd edir.

3. Lə humə fissəməvəti və mə fil ard. (Göylərdə və yerdəkilərin hamısı Onundur). Burada Allahın Malik adının mənası açıqlanmışdır. Malik “sahib olmaq” deməkdir, yəni hər şeyin sahibi Odur.

«Allah başqa heç bir tanrı yoxdur. Diridir, qəyyumdur. O nə mürgü, nə də yuxu bilər.

Göylərdə və yerdə nə varsa (hamısı) Onundur. Allahın izni olmadan Onun hüzurunda kim şəfaət edə bilər? O, bütün yaranmışların keçmişini və gələcəyini (bütün olmuş və olacaq şeyləri) bilir. Onlar (yaranmışlar) Allahın elmindən Onun Özünün istədiyindən başqa heç bir şey qavraya bilməzlər. Onun kürsüsü göyləri və yeri əhatə etmişdir (O, göylərə, yerə, bütün kainata hökm edir). Bunları mühafizə etmək Onun üçün heç də çətin deyildir. Ən uca, ən böyük varlıq da Odur!”(əl-Bəqərə, 2/255)

Ayətül-Kürsi olaraq adlandırılan bu ayə sanki uca dinimiz İslamın əsası və xülasəsi kimidir. Ayət ül-Kürsi uca Rəbbimizi bizə ən gözəl şəkildə tanıdan bir ayədir. 

   «Qurani-Kərim»də verilən bəzi ayələr vardır ki, həmin ayələr səcdə ayələri adlanır. Səcdə ayələri oxunduğu zaman səcdə etmək lazımdır. Belə səcdələrə tilavət səcdəsi deyilir. Tilavət səcdəsi aşağıdakı şəkildə yerində yetirilir.

   Tilavət səcdəsi niyyəti ilə əllər qaldırılmadan «Allahu əkbər» deyilir. Sonra səcdə edilir və səcdədə 3 dəfə «Subhanə rabiyəl əla» zikri deyilir. Sonra «Allahu əkbər» deyilir və yenidən səcdə edilir. Səcdələr bitdikdə isə «Allahu əkbər» deyilir və qalxılır.  (Səcdədə 1 dəfə «Subhanə rabbəna in kane vadü Rabbina ləməfula» zikrini də demək olar). 

   Səcdədən qalxarkən müstəhəbdir ki, "Ğüfranəkə Rabbəna və ileykə`l masir" deyilsin. Digər müstəhəb əməl isə səcdəyə ayaq üstə durulmuş vəziyyətdən gedilməsidir.