Kayzen

Yemək yedikdən sonra bəzi səhvlərə yol veririk. Çoxumuz yeməkdən dərhal sonra çay və ya qəhvə içirik. Kişilər isə adətən siqaret çəkirlər. Halbuki, bunların hər biri sağlamlığımız üçün olduqca təhlükəlidir. 

Duş qəbul etmək — Yeməkdən dərhal sonra duş qəbul etmək bədən üçün yaxşı fəaliyyət sayılmır. Duş qəbul edən zaman əl, ayaq və bədənin qan dövranı sürətləndiyi üçün mədə ətrafındakı qan dövranı zəifləyir. Bu isə həzmsizlik probleminə yol açır.

Qaçmaq və yatmaq — İnsanların çoxu yeməkdən sonra gəzməyin faydalı olduğunu düşünür. Ancaq mütəxəssislər yürüşə yeməkdən ən az bir saat sonra çıxmağı tövsiyyə edir. Yeməkdən dərhal sonra yürüşə çıxsanız, aldığınız qidalar həzm edilmir. Yeməkdən dərhal sonra yatmaq isə həzm sistemindən problemə, dolayası ilə qastritə səbəb olur.

Çay və ya qəhvə — Bu səhvi etməyən yəqin ki, yoxdur. Mütəxəssislər çay və qəhvəni yeməkdən 2-3 saat sonra içməyi tövsiyyə edir. Əks halda içilən qəhvə və çay bədənin dəmir almasına mane olur və hemoqlobini aşağı salır. Qan azlığının ən böyük səbəbi yeməkdən sonra çay və qəhvə qəbul etməkdir.
Ardı →

Bir məktəbli gün ərzində nə qədər tərəvəz yeməlidir? Hansı sıyığı hazırlamaq daha yaxşı olardı? Yeniyetməyə təzə sıxılmış meyvə şirəsi vermək lazımdırmı?

Şam yeməyi çox doyumlu olmuşsa, səhərlər həm böyüklərdə, həm də uşaqlarda iştahasızlıq müşahidə olunur. Axşamlar uşaqlar çox vaxt hiylə işlədərək ac olduqlarını desələr də, əslində bu, filmə baxmaq və ya bir qədər də oynamaq üçün valideyndən icazə almaq məqsədi daşıyır. Belə bir meyl müşahidə etdikdə, övladınızın dediyi ilə getməyin. Bu zaman o, səhər yeməyini məmnuniyyətlə yeyəcək.

İkinci variant — övladınız səhərlər yemək istəmir, çünki yuxudan gec oyanır. Oyandıqdan dərhal sonra uşağı yemək masasının arxasına əyləşdirsəniz, çətin ki, o, yemək yesin: axı orqanizm hələ tamamilə oyanmayıb. Odur ki, sadə bir qaydaya riayət etməyiniz məsləhətdir. Uşağınızı 15 dəqiqə tez oyadın və dərhal bir qaşıq bal və bir neçə damcı limon şirəsi qarışdırılmış bir stəkan ilıq su içirdin. Bu, uşağın tonusunu qaldıracaq, o, daha tez oyanacaq və özünü daha enerjili hiss edəcək. Bundan başqa, bu içki mədə-bağırsaq traktının işini canlandırır. 15-20 dəqiqədən sonra uşağın iştahası artacaq. Məhz bu vaxta da onu masa arxasına dəvət etmək lazımdır. Əksər valideynlər çox yayılmış səhvə yol verir: uşağa «qayğı» göstərərək, onun qarşısına böyük nimçədə müxtəlif yemək qoyur. Bu halda da məktəbli yeməkdən imtina edə bilər, çünki o, bütün yeməyi axıra qədər yemək lazım olduğunu düşünür. Daha yaxşı olardı ki, onun qarşısına 2-3 xörək qaşığı sıyıq qoyasınız. Səhər çağı enerji almaq üçün bu, kifayətdir. Sonradan isə, uşaq istəsə, əlavə etmək olar.
Ardı →

Əsas prinsip — daha çox vitamin və mineral maddələrin qəbuludur. Qidanın kaloriliyi uşağın yaş dövrünə uyğun gəlməlidir. Hər bir uşaq süd məhsulları yeməlidir (qatıq, qaymaq, kefir, xama və s).

Kəsmik — mütləqdir! 1 yaşından 3 yaşına qədər uşaqlara hər gün 40-60 qr, bir qədər böyük uşaqlara 50-100 qr təzə kəsmik vermək olar.

Müxtəliflik olması məqsədi ilə kəsmiyi kefirlə, şirələrlə, əzilmiş təzə meyvələrlə qatışdıra bilərsiniz. Daha böyük uşaqlara kəsmiklə hazırlanan un məmulatları verə bilərsiniz.

Zülalın təbii mənbələri — ət və quş ətidir. Onlar dəmir duzları, fosfor, kalium, B qrup vitaminləri ilə zəngindirlər. Balıq əti uşaqlar üçün çox xeyirlidir, həm də balıq ətdən daha tez həzm olunur. Uşaqların daha çox yağsız balıq növləri verməyi məsləhətdir. Erkən yaşlı uşaqların qida rasionunda gündəlik 60-70 qr ət, 20-30 qr balıq, böyük uşaqların rasionunda isə 100-150 qr ət, 50-70 qr balıq olmalıdır. Təbii ki, gün ərzində uşaqlara yalnız ət və ya yalnız balıq da vermək olar. Bu halda məhsulun həcmini artırmaq lazımdır.

Ardı →

Texnologiyanın inkişafı və həyatımızdakı dəyişikliklər nəticəsində insanlar az hərəkət edir, amma çox qida qəbul edir. Getdikcə ağır çəkili, hətta şişman adamların sayı artmaqdadır. “Piylənmə”, mütəxəssislər tərəfindən vücudda yağlanmanın artması ilə inkişaf edən, mütləq müalicəyə ehtiyacı olan bir “xəstəlik”dir.

Dünyanın bir çox ölkəsində qeyri-hökumət təşkilatları və dövlət qurumları bu xəstəliyə qarşı geniş kütlələri maarifləndirməyə çalışırlar. Çünki çağımızın ən qorxulu, ən gizli inkişaf edən və zərərsiz görünməsinə baxmayaraq ən təhlükəli xəstəliyi piylənmə sayılır. Piylənmə ya da xalq arasında köklük adıyla bilinən, bədəndə çox miqdarda piy yığılması nəticəsində ortaya çıxan və mütləq müalicə edilməsi lazım olan bir xəstəlikdir. Piylənmə, qidalarla alınan enerji miqdarının, maddələr mübadiləsi və fiziki fəaliyyət ilə istehlak edilən enerji miqdarını üstələdiyi zaman ortaya çıxar. Piylənmə, insan bədənində ürək və damar sistemi, tənəffüs sistemi, hormonal sistem, həzm sistemi kimi sistemlərə təsir edən və bir çox əhəmiyyətli narahatlığa zəmin hazırlayan bir xəstəlikdir. Ürək xəstəlikləri, yüksək təzyiq, şəkər xəstəliyi, yüksək xolesterin, tənəffüs narahatlıqları, oynaq xəstəlikləri, nevrozlar, sonsuzluq, iqtidarsızlıq, böyrək və öd kisəsində daş meydana gəlməsi, bəzi xərçəng növləri piylənmə nəticəsində yaranan xəstəliklərdən bir neçəsidir. Nəticə olaraq piylənmə, insan həyatını qısaldan və həyat keyfiyyətinə mənfi təsir edən bir xəstəlik sayıla bilər.

Ardı →

1. Mərhum Turqut Ozal deyirdi ki, hər problemin bir zamana ehtiyacı var. Odur ki, hər məqsədimizə, hətta bizə asan görünən adi hədəflərə tez çatmaq üçün tələsmək lazım deyil. Məsələn, çox tez arıqlamağa çalışıb, yorucu iş günlərindən sonra saatlarla məşq etməkdənsə, həftələrlə şübhəli və mübahisəli dietalara əməl etməkdənsə, çox gəzməyə və az yeməyə çalışsanız, doğrudur daha gec, amma daha real nəticə əldə edə bilərsiniz. Axşamlar daha az və sulu yemək, ya da sadəcə olaraq, yüngül salatlarla, meyvə, tərəvəzlə kifayətlənmək sizə məqsədinizə çatmaqda kömək edə bilər. Axşam saat səkkizdən sonra isə yemək, ümumiyyətlə, məsləhət deyil.
Davamı →

Yemək insanın təkcə orqanizminin tələbatını ödəmək vasitəsi deyil; o, həm də sözün əsl mənasında mədəniyyət məsələsidir. İndi dövran dəyişib, insanların əhvalı daha çox güzərançılıq üstə köklənib. Hər bir xalqın həyatında onun mətbəx mədəniyyəti xüsusi yer tutur. Bu, bir həqiqətdir ki, yemək dadlı olmalı, həm də mümkün qədər milli xüsusiyyətləri özündə ehtiva etməlidir. Amma, təəssüf ki, son vaxtlar Azərbaycan mətbəxindən uzaqlaşma hiss edilməkdədir. Hər halda, bu gün əksər azərbaycanlıların süfrəsi rəngarəng deyil; Əsas odur ki, soydaşlarımız zamanın həşirinə uymasınlar, nümayişkaranə şəkildə süfrənin zənginliyinin dalınca qaçmasınlar.
Ardı →

Menopauza zamanı qidalanmaya diqqət edilməli və aşağıdakı yeddiliyə mütləq şəkildə əməl edilməlidir:

1) Yağ qəbulunun məhdudlaşdırılması və yağlı qidalardan uzaq durmaq.

2) Kalsium ilə zəngin qidalara üstünlük vermək.Bu zaman sizə süd və süd məhsulları daha çox kömək edə bilər.Lakin,yağlanma dozasını mütləq gözləmək lazımdır.
Ardı →

Düzgün qidalanma insanların həyat və fəaliyyətinə təsir edən ən mühüm amillərdən biri kimi daim diqqət mərkəzindədir. Dünyanın çoxsaylı problemləri arasında uşaq və yeniyetmələrin, ümumiyyətlə gənc nəslin qidalanmasındakı xoşagəlməz vəziyyət də özünəməxsus yer tutur. Piylənmə, düzgün seçilməyən qidanın insan orqanizmində yaratdığı fəsadlar, bəzi yemək və içkilərin çox istifadəsindən yaranan xəstəliklər, ekoloji təmiz olmayan məhsullardan istifadə ilə yanaşı, son zamanlar doğru olmayan qidalanmanın hətta xərçəng yaratma riskinin sürətlə artması narahatlıq yaradır.

Ardı →

Hər bir qadın gözəl olmaq istəyir. Lakin bəzi hallarda güclü iştaha buna mane olur. Belə olduqda, bu iştahanın öhdəsindən gəlmək haqqında düşünməli olursan. Əlbəttə, bunun üçün müxtəlif dərman vasitələri var, lakin ən yaxşısı xalq  təbabətinə üz tutmaqdır.  Yeri gəlmişkən, bu üsullar iştahanı azaltmağa və düzgün qidalanmağa imkan yaradır. Təəssüf ki, valideynlərin çoxu uşaqlarda «canavar iştahası»nı həvəsləndirir. Onlar hesab edirlər ki, belə olduqda uşaqlar sağlam böyüyəcək. Lakin adət halını almış iştahanın qarşısını almaq sonradan çətin olur. Bir çox qadınlar müxtəlif üsullar və ciddi pəhrizdən istifadə etsələr də, arıqlama böyük problemə çevrilir.

Unutmayın ki, heç zaman səhər yeməyindən imtina etmək olmaz. Məhz birinci qida qəbulu orqanizm üçün çox gözəl oyanışdır. O, maddələr mübadiləsini gücləndirir və yağlar daha tez əriyir. Səhər yeməyinə gəldikdə isə yulaf yarmasından yaxşısını düşünmək çətindir. Bu qida asanlıqla mənimsənilir və orqanizmi tez doydurur. Belə səhər yeməyindən sonra uzun müddət aclıq hiss etməyəcəksiniz.
Ardı →

Səhər yeməyi hər birimiz üçün çox vacibdir. O, tam oyanmağa və əhvalı yüksəltməyə xidmət edir.
Yeni araşdırmalar göstərir ki, yuxudan oyanandan sonra uzun müddət yeməyən insanlarda maddələr mübadiləsi pozulur, qanda şəkərin miqdarı aşağı düşür, yaddaş zəifləyir. Səhər yeməyi üçün ideal vaxt saat 7-dən 9-a kimidir. Həmçinin araşdırmalar göstərir ki, səhər yeməyini yeyənlər günorta və şamda az yağlı və sağlam qidalanır, gecələr orqanizmə zərərli olan çərəz yemək istəyinə rahat qalib gəlirlər. İş ondadır ki, beyində baş verən kimyəvi reaksiyalar insanı axşama doğru daha yağlı qida yeməyə həvəsləndirir. Səhər yeməyi öd kisəsində daş əmələ gəlməsindən qoruyur. Çünki səhər yeməyindən imtina edəndə öd kisəsi xəstəliyinə risk artır.
Ardı →