Kayzen

Mən nikbinliyimi qorumağa çalışaraq hər gün Karl Popperin danlağını xatırlayıram; o deyirdi ki, bütün qüsurlarına baxmayaraq, bəşəriyyət heç vaxt indikindən yaxşı olmayıb. Ancaq etiraf edim ki, nikbin qalmaq mənim üçün get-gedə çox çətinləşir.
Əgər mən rus dissedenti və Putinin tənqidçisi olsaydım, bir restorana ya da dondurma verilən kafeyə getməyə qorxardım ki, məni zəhərləyəcəklər. Bir Perulu (və ispan) olaraq mən ABŞ prezidenti Trampa baxanda da həyəcanlanıram ki, bu məsuliyyətsiz, yarımçıq yetişmiş insan absurd lovğalığı ucbatından nüvə müharibəsinə başlaya və planetdəki ikiayaqlıların çoxunu məhv edə bilər. Ancaq son vaxtlar məni başqa bir şey də sarsıdır – bu, mənim üçün həyatda pessimizdən xilas olmağın yeganə yolu olan ədəbiyyatın yoxa çıxmaq ehtimalıdır.

Davamı →

Bizim bir çoxumuz üçün prinsiplər vacib şeylərdir, amma həm də o qədər də vacib şeylər deyil. Ən azından dəyişkəndirlər. Bəzilərimizdən ötrü məsələn, bir situasiyada keçərli olan prinsipə bir başqa situasiya göz yummaq olar. Göz yummağın hansı əsaslarla olduğuna isə əlbəttə ki, prinsipi pozanın özü qərar verir.
Prinsiplərin tapdanması bizdə özünü hər sahədə göstərir. Xüsusilə də siyasi sferada. Halbuki normalda bir siyasətçinin prinsipləri tapdaması onun reputasiyası hesabına başa gəlməlidir. Amma bizdə prinsipi tapdayanın hər zaman bir bəhanəsi olur və təcrübə göstərir ki, o, prinsipləri tapdamaqla da camaat arasındakı nüfuzunu müəyyən dərəcədə saxlamağa müvəffəq olur.

Davamı →

Bir gün Sahildə FİFA U17 Women World Cempionata aid kiçik festival idi diyəsən, onun yanındakı skamyada oturmuşdum. Kefim yox idi. Bir oğlan yaxınlaşdı mənə və başladı şikayətlənməyə.

Adam xaircən diqqəti çəkən deildi. Lakin gözəl natiq idi. Aramızda keçən dialoq maraqlıydı:

+Salam. Oturmaq olar mı?

-Salam. Buyrun.

+Görürsən mi bunları? — oynayanları göstərərək — Ölkədə nə baş verir, nə baş vermir verclərinə deil. Hələ üstəlik bu konsertdə Ermənistan bayrağını belə asıblar. —- Colimbia bayrağı: sarı,göy,qırmızı. Ermənistan bayrağı: qırmızı,göy,sarı – Ordan asılmış bayrağın rəng düzülüşü: qırmızı,göy,sarı! —-

-Bəli.

+ Ölkədə Avropa dəyərləri adı altında insnları pozurlar.Millət vətəni satır. Parçalana-parçalana gəlmişik.Şah İsmayılın dövründə Azərbaycan çox böyük idi. Sora feodal birlklərə, xanlıqlara parçalandı. Gülüstan müqaviləsini bilirsəndə? o müqavilə ilə dövlətimizi, millətimizi parçaladılar sorada ört-basdır etdilər. Sora Qərbi Azərbaycanı verdilər. Borçalı çoxdan getmişdi və Dərbəndi demirəm heç… — çantasından 2,3 köhnə kitab çıxardıb vərəqlədi… — Burda Ağdamda şəhid olmuş insanların adları var. Görürsən mi nə qədər çoxdur? — kitabda bir komandirin şəklini göstərdi — Bu komandir mənim qohumumdur. Qəhrman birisidir. Ağdam döyüşləri gedəndə neçə kəndi ermənilərdən azad edib. Bakıya qayıdanda xəstələnmişdi. Qanında xərçəng xəstləliyi vardı. Xəstəxanaya apardıq. Dedilər, bu xəstəliyin çarəsi yoxdur. Yalan deyirlər!!! Mən bilirəm ki, bu xəstəliyin çarəsi var. Çünki, çox irəliləməmişdi. Amma həkimlər belə bir komandiri sağaltmaq istəmirdilər. Siyasətdi… O adamı sağaltsalardı Qarabağada bəzi komandirlərin necə torpağı satdıqlarını, necə verdiklərini deyəcəkdi. Qoymadılar… Səncə belə bir adam üçün dövlət nə etməliydi ?

— Sağaltmalıydı təbbi ki.

+ Əlbətdə ki, sağalması üçün əllərindən gələni etməliydilər.Amma etmədilər. Dövlət yaxşı yerə getmir. Millət Haqqı unudub. Həzrəti Rasulullah aleyhi salatu vəs salamı təhqir etdilər bizim sözdə müsəlmanlar heçnə etmədilər. Mən təbiətdən ibrət alıram. Ağaclar boşuna solmur. Yarpaqlar boş yerə tökülmür. Allahu Təala cəllə cəlaluhu, Həzrəti Cəbrail əleyhisəlam vasitəsi ilə Peyğəmbərimiz Həzrəti Rasulullah aleyhi salatu vəs salama göndərilən Quran-i Kərimdədə buyrulur ki, İnsan oğlu nankördür. Onu yaradanı unudar. Səma, buludlar, sular, quşlar, hər kəs uca yaradana çağırır insanı. Hər birində insan üçün gözəl ibrətlər vardır. — sual verməyə fürsət tapdım –

— Haralısınız?

+ Dininə, irqinə, milliyətinə, ayırd qoymadan öncə Allahın quluyam. Sonra Azərbaycanı bölgələrə bölmək istəmədən Qarabağlıyam. Ən çox şəhid verən yerdən..

— Xocalı ?

+ Xocalıda öz yerində. Orda da ölənlər mənim bacı və qardaşlarımdır. Ağdamlıyam.

— Harda oxuyursunuz?

+ Nitqimə görə deyirsiniz?

— Bəli

+ Orta məktəbi qurtarmışam. Oxumağa şəraitim olmayıb. Sadəcə millətin bu vəziyyəti mənə ağır gəlir!

— Harda işləyirsiniz?

+ Çox yerdə işləmişəm. Mühafizə kimi, fəhlə kimi və s.

— Ramil Səfərov Macarıstanda ermənini yatarkən baltaladı. Bunun haqqında nə fikirləşirsiniz?

+ Hər nə etsə də, keşke kişi kimi öldürəydi

***
Uzun sözün qısası, buna bənzər 1 saat, 1 saat yarımlıq söbətimiz oldu. Daha doğrusu o danışdı, mən dinlədim. Bu yazıda nə dərəcədə çatdıra bildim bilmirəm amma adam çox gözəl danışırdı. Səs tonu və mimikalarıda öz yerində. Adam heç məlumatı olmayan hər hansı bir mövzuda, qurup-quraşdırıb rahat daşıa bilərdi. Oxumuş və birazda ictima aktiv olsa, rahat gənc liderlərdən olardı. Bu adamın məqsədi, yanında 2, 3 kitab gəzdirib, şəhərdə bir-bir kimə yaxınlaşa bilirdisə yaxınlaşıb belə söhbətlər edir və bu yolla milləti dəyişdirməyə çalışırdı. Yarı cahil, yarı intellektual bir adam belə başa düşürki, dəyişiklik dövlətdən yox, xalqdan başlayır!
Davamı →

Xalqın iradəsinin bilavasitə və ən yüksək ifadəsi dövlət hakimiyyəti və yerli özünüidarəetmə orqanlarına azad, demokratik seçkilərin keçirilməsidir. Seçkilər, demək olar ki, bütün dünyada vətəndaşların cəmiyyətin həyatında və dövlət işlərində iştirakının ən kütləvi formasıdır.
Seçkilərin keçirilməsi hüquqi və siyasi əhəmiyyəti ilə seçilir. Seçkilərin keçirilməsinin hüquqi əhəmiyyətini başlıca olaraq, vətəndaşların aktiv və passiv seçki hüquqlarının həyata keçirilməsinə hüquqi təminat verilməsi və Konstitusiya ilə müəyyən edilmiş dövlət hakimiyyəti və yerli özünüidarə orqanlarının formalaşması təşkil edir. Siyasi əhəmiyyətə isə seçkilərin nəticələrindən asılı olaraq, ölkədə mövcud siyasi qüvvələr nisbətinin, demokratiyanın vəziyyətinin, seçicilərin arzu və istəklərinin, onların siyasi, iqtisadi və sosial sahələrdə olan tələblərinin müəyyən edilməsi daxildir.
Davamı →

Demokratiya cəmiyyətdə elə bir siyasi təşkilatdır ki, o xalqın hakimiyyət mənbəyi kimi tanınmasına əsaslanır. Demokratiya xalqa dövlət işlərində iştirak etmək hüququ verir.
Demokratiya əhval – ruhiyyəli cəmiyyətdə, sosial mühitdə plüralizm yaranır.
Demokratik cəmiyyət əsas partiyalar və təşkilatların qarşılıqlı əlaqələrinə əsaslanan hakimiyyət sistemidir. Çünki demokratik cəmiyyətdə dövlətin daxili və xarici siyasətinə müəyyən mənada təsir edən təşkilatlar fəaliyyət göstərir. Bunlar siyasi partiyalar, siyasi qruplar və digər ictimai təşkilatlardır.
Bu təşkilatların içərisində siyasi partiyalar xüsusi yer tutur, çünki siyasi partiya dövlətin siyasi həyatına təsir göstərən ən mühüm vasitədir.
Siyasi plüralizm müəyyən nöqteyi-nəzərlər və baxış çoxluğu olub, sosial qrupların öz maraqlarını ifadə etmək üçün təşkilat yaratmaq imkanıdır.
 Siyasi plüralizm şəraitində vətəndaş istədiyi baxışlara, dünyagörüşü istiqamətlərinə malik ola bilər. Lakin bununla yanaşı, o, başqalarının da həmin hüquqlarına hörmətlə yanaşmalı, istənilən fikir müxtəlifliyinə dözümlü münasibət  bəsləməlidir.
Totalitar cəmiyyət bütün vətəndaşlarından eyni cür, hakim ideologiyanın müəyyən etdiyi kimi düşünməyi tələb edir. Bu ideologiya hakimiyyətdə olan qüvvələrin maraq və mənafelerinin ifadəsinə yönəldiyi üçün onu tənqid etmək, siyasi proseslərə müdaxilə mümkün deyildir.
Siyasi plüralizm demokratik cəmiyyətin siyasi quruluş prinsiplərindən biridir. Bu prinsipə əsasən siyasi həyat özündə müxtəlif qarşılıqlı əlaqəli və eyni zamanda müstəqil siyasi qrupların, partiyaların və təşkilatların mövcud olmasını zəruri edir.
Onların tərtib etdiyi proqramlar, irəli sürdüyü ideyalar daim toqquşma və rəqabət halında olur. Beləliklə, cəmiyyətdə siyasi baxışlar, əqidələr, dünyagörüşlər daim toqquşur, bir-biri ilə ziddiyyətdə və münaqişədə olur. Bu təbiidir, əgər belə olmasa inkişaf da olmaz. Ancaq məhz plüralizm onların qarşıdurmalara, düşmənçiliyə çevrilməsinə yol vermir. Siyasi munaqişələrin həllində siyasi plüralizmin rolu çox böyükdür. Plüralizm ziddiyyətlərin sosial-siyasi ikişafın mənbəyi olmasını tanıyır və bu ziddiyyətlərin dinc yolla həllini mümkün edir. Siyasi plüarizm hakimiyyətdə istənilən inhisarı, hər hansı totalitar və avtoritar rejimi rədd edir. Plüralizmin əsas prinsipi hakimiyyətin xalq tərəfindən seçilməsi və hakimiyyətin bölünməsidir.


Davamı →

«Hər bir həddi buluğa çatmış insan öz beynindəki valideynlərini, müəllimlərini, qohumlarını öldürməlidir.»

Bizlər nə qədər demokratiyanın qanadları altında yaşasaq da, azadlıq fikri bizim üçün hələ də tam açılmayıb.Həm özümüz başqalarının işlərinə qarışırıq, həm də öz işimizdə “kim nə deyər, nə düşünər, filankəs buna necə baxar” deyə düşünürük və bu fikirlər daima beynimizdə cərəyən etməkdədir. Bəzən, düşünürsən ki, kiminsə düşüncəsini nəzərə alıb, öz istəyindən vaz keçmək nə dərəcədə düzgündür? Bəzən də tam əksini- bəzi məsələlərdə nə yaxşı ki, cəmiyyətin rəyindən çəkinib, həmin hallara düçar olmuruq, yoxsa, vəziyyət çox pis olardı. Hər halda mentalitet deyilən bir şey var.

Ardı →