Çarmıxa ucalmaq
İsanı alçaltmaq üçün çarmıxa çəkənlər, baxdılar ki: İsa yenə onlardan yuxarıda dayanıb.
Frans Kafka isə bu barədə belə deyirdi: «Din fədadiləri bədənlərini alçaltmazlar, lazım olsa onu çarmıxa qədər ucaldarlar. Bu mənada onlar düşmənləri ilə eyni fikirdədirlər”.
J.Petan deyib: „Çağdaş Sokrat: Mən bilirəm ki, başqaları heç nə bilmir!”. Özündən müştəbeh adamları bu cümlədən gözəl nə ifadə edə bilər ki?
Davamı →
Frans Kafka isə bu barədə belə deyirdi: «Din fədadiləri bədənlərini alçaltmazlar, lazım olsa onu çarmıxa qədər ucaldarlar. Bu mənada onlar düşmənləri ilə eyni fikirdədirlər”.
J.Petan deyib: „Çağdaş Sokrat: Mən bilirəm ki, başqaları heç nə bilmir!”. Özündən müştəbeh adamları bu cümlədən gözəl nə ifadə edə bilər ki?
Davamı →
Bir neçə il əvvəl həmkarlarımla bir məclisdə olarkən, mən ağsaçlı xeyriyyəçi David Rubenşteynin həyatımızın son səhifələrinə daxil olarkən “cəld davranmaqla” bağlı söhbətinə qulaq asırdım. Cəld davranmaq? Həmyaşıdlarımdan bir çoxu artıq dayanıblar, dayanmayıblarsa da, naftalin iyi verirlər.
İcazə verin sizə xoşbəxtlik və bu sözün mənim üçün hansı məna kəsb etməsi barədə bir-iki kəlmə danışım. Yaşlı adamlar xoşbəxtliyi nə vaxt, neçə dəfə və necə hiss etdikləri barədə düşündükdə haqlı olaraq öz uşaqlıq illərini xatırlayırlar. Çünki xoşbəxtliyi yaşamaq üçün zamandan və onun yaratdığı qorxu-hürkülərdən qurtulmaq, ümidlərdən azad olmaq lazımdır. Əksər insanlarda bu qabiliyyət illər keçdikcə korşalır.
Əvvəlcə vəziyyətin cəfəngliyinə baxaq. Bir ədəbiyyat mükafatını qəbul etmək həmişə bir az absurddur, amma indiki vaxtda təkcə mükafatı alan yox, verən də bu təşəbbüsdən bir az xəcalət çəkir. Amma, budur, buradayıq. Başqan Tramp qərbdə yüksəlişə keçir, okeanın o tayında birləşmiş bir Avropa üfüqdə batmaqdadır, fəqət biz yenə də buradayıq, ədəbiyyat mükafatları alıb-veririk. 8 noyabrda [1] olanlarla o qədər çox şey qəfildən absurd hala düşdü ki, bu siyahının içinə öz yazdıqlarımı da qatmağa çəkinirəm, bundan ona görə bəhs edirəm ki, yaradıcılığımla bağlı bu günlərdə mənə ən çox verilən sual bununla bağlıdır.
...Uşaqlıqda oxunan bütün kitablar kəşfdir və onlar kartlarla gələcəyi, suya baxaraq ölümü oxuyan falçı kimi bizə gələcəyimizdən xəbər verir. Görünür, elə buna görə də onlar bizi o cür həyəcanlandırır. Heç gör, bugünkü kitablarda ömrümüzün ilk on dörd ilinin kitablarındakı həqiqətlərə rast gəlirikmi?
Qəfil təhlükələrdən ehtiyatlanmağımız, yad olan hər bir şeyə düşmənçiliyimiz, kin, ədavətlə dolu «milli” hisslərimiz artıq çoxdan köhnəlib. Bir vaxtlar bu hisslər elə həddə idi ki, hətta milliyətcə ingilis olan Şekspirin əsərlərini belə tamaşaya qoymağa tərəddüd edirdilər. Almanların ən ali xeyirxahlığı, comərdliyi – dünyadakı bütün dəyərlərə və nailiyyətlərə hörmətlə yanaşmaqlarında idi. Başqaları isə bunu zəiflik adlandırır və lazımsız hesab edirlər.
Hər Ramiz Rövşən imzalı şeir oxuyanda mənə elə gəlir ki, indicə ürəyim başıaşağı çevriləcək və ürəyimin bütün daşları töküləcək, bütün mənfi xüsusiyyətlərim canımı çıxarda-çıxarda canımdan çıxacaq. Anam məni bir də doğacaq, bir də böyüyəcəm, bir də insan olacam və çox güman ki, bu dəfə daha yaxşı insan olacam.