Kayzen

Uşaqlıq çağlarında oğullar analarını bütün kişilərə qısqanırlar. Həmçinin öz doğma atalarına. Zamanla, böyüdükcə atalarını qəbul edirlər, ananı bölüşürlər. Ancaq bütün başqa kişilər təhlükəli düşmən kimi qalır onlar üçün.
Balaca oğlu olan qadın tanışlarım tez-tez belə söhbətlər edirlər: «Qısa ətək geyinmişdim, oğlum dedi ki, dəyiş». Yaxud «yaxam açılmışdı, oğlum əl atıb bağladı». «Mağazada kassada məni kənara itələyib, özü qabağa durdu» və s. Həm də bu sözləri gülə-gülə, fərəhlə deyirlər. Ancaq bu cür qısqanc oğulların hər birinin içində balaca bir Hamlet gizlənir, bilmirlər.

Davamı →

Bu nə üçün vacibdir? Onu necə yazmaq olar? Müəllif tərəfindən danışılan hekayələr bəzən olduqca maraqlı olur. Lakin onun gözəl bir ssenari olması üçün süjetin strukturunu düz­gün qurmaq lazımdır. Ssenarinin quruluşunu Corc Koqanın fikri ilə söyləmək yerinə dü­şərdi: “Birinci aktda sizin qəhrəman ağaca dırmaşır”. Təbii ki, burda söh­bət əsas qəhrəmandan gedir. “Ağac” isə dramatik vəziyyəti təmsil edir. “İkinci aktda ona daşlar atın.” Daşların atılması dedikdə o, baş qəh­rəmanın problemlərinin gücləndirməsini nəzərdə tutur. “Üçüncü aktda ona ağacdan düşməyə imkan verin.” Burada isə o baş qəh­rə­ma­nın problemlərini həll etməyi nəzərdə tutur. Bəziləri üçün bu, çox primitiv səslənir. Bu sxemə Şekspirin faciə­si­ni uyğunlaşdırmağa cəhd edin. Yəqin, düşünərsiniz ki, bu ancaq gül­lə və bombalarla zəngin olan məşhur trillerlərə aiddir, amma elə deyil, bu, həqiqi incəsənət əsərlərinin hamısına aiddir. Yəni bütün sse­na­ri­lərə aiddir. İstər dramatik, istər faciə, istərsə də komik janr. Hər bir­inin öz yanaşma üsulunu nəzərə alsaq, bu sxemi istənilən əsərə uyğun­laşdıra bilərik. Sxem eyni qalır, ideya və məzmunda dəyişik­lik­lər olur.

Davamı →

Davamı →

Bu filmləri izləmədinizsə mütləq izləyin. Həyatın xülasəsi əsaslı sözlərdir. Bu filmlərə baxmış ola bilərsiniz. Lakin bu repliklər fərqli bir təsir yaradacaq. Ümid, Reallıq, Məğlub olma, Fikirlər başlığı altında sıraladık. Həyata baxış bucağınızı dəyişdirəcək 5 film və replikləri (sözləri):
Ümid
Əsarətin Bədəli — The Shawshank Redemption
-Musiqi burada, yəni içimdə. Musiqinin gözəlliyi budur, onu sizdən ala bilməzlər. Heç musiqi üçün belə şeylər hiss etmədiniz mi? Unutmamaq üçün ona ehtiyacınız var, unutmamaq üçün sənin olan bir şeyi…
Davamı →

Son çay quruyanda, son ağac yox olanda, son balıq öləndə ağ insanlar pulun yeyilməyən bir şey olduğunu anlayacaqlar.
                                                                                                                    (Qızıldərili atalar sözü)

“Zəncirlənmiş adam” qısametrajlı bədii televiziya filminin adını oxuyanda hansısa cinayətə görə cəzalandırılmış və buna görə də zəncirlənmiş insan gözümün qabağına gəldi. Filmin gedişində yanıldığımı anladım, hətta sarsıldım. Ac qalmamaq, həyat yoldaşını və gələcək övladının həyatını təmin etmək üçün iş axtaran Alvardo sonunda Nikandro adlı varlı sahibkarın evində işləməyə razı olur. İşin nədən ibarət olduğunu bildiyimdə dəhşətə gəldim. İnsan it olacaqdı.

“Necə it olacaq?” sualı yəqin ki, hər kəsdə yarandı. Alvardo Nikandrodan ona iş verilməsini xahiş edir, pula ehtiyacı olduğunu söyləyir. Nikandro Alvardo üçün işin olmadığını dəfələrlə təkrarlayır. Bu zaman onun evini qoruyan Alfa adlı itin yerində olmadığını, öldüyünü öyrənən Nikandro Alvardonun yalvarışına “Məndə iş yoxdur. Bax it də ölüb. İstəyirsən onun əvəzinə səni işə götürüm. Hürə bilirsən?” deyə cavab verir. Burada pulun insanların həyatında paradoksallıq yaratdığının, insanın pula da öz əli ilə hazırladığı bütlər kimi sitayiş etdiyinin şahidi olursan.
Davamı →

Zaman və məkan
Rejissorluqda ilk təəssürat zaman və məkanla bağlıdır. Məkan qəhrəmanın şüurunu müəyyənləşdirir. Təəssüflər olsun ki, bu gün çoxları buna əhəmiyyət vermir. Əgər dahiləri – Pudovkin, Dovjenko, Koppala və ya Çaplini – xatırlasaq, onların məkana necə yanaşdıqlarını anlayarıq. Məsələn, Dovjenkoda bu məsələ insanla təbiət arasındakı dialoqla birbaşa əlaqəlidir. Səssiz kino olmasına baxmayaraq, ölüm ayağındakı qoca ilə yaşamalı olan uşaq arasındakı münasibətlər təbiət prizmasından göstərilib. Təbiət hərfi mənada kadrlarda iştirak etməsə də, onu insanla zaman arasındakı təbiilikdə hiss etmək olur. Tutalım, toy mərasimi – bu hadisədir, amma həm də hadisənin inkişafına çalışan ayindir.

Film strukturunun kino dilindən asılı olduğunu anlamaq vacibdir. Əhvalat onun sayəsində ya nizamlı, ya da kaleydoskopik şəkildə düzülür. Xatırlayıram ki, mən öz dilimi ilk filmimin çəkilişi vaxtı tapdım. Hadisə uzun dəhlizi olan nişan mərasimi zalında cərəyan edirdi. Ora aktyor olaraq oğlan uşağı yerləşdirib, onun ardınca da kameranı divar boyu qaçırtdım ki, kadr havasını dəyişsin. Bir müddət keçəndən sonra anladım ki, lazımlı effekti almaq üçün gərək bucağı dəyişəsən. “Durnalar uçur” filmini xatırlayırsınızmı?
Davamı →

1. ”Yağış adam”ı filmində rol alan aktyor Dastin Hofman filmdə kazino səhnələrində olan fasilələr zamanı qumar oyunlarına qoşulurmuş. Buna görə də filmin prodüseri ona nəzarət etməsi üçün xüsusi adam təyin etmişdi.

2. “Gözəlçə” filmində aktyor Riçard Gir pianoda ifa etdiyi musiqini özü bəstələyib.

3. Yaratdığı obrazı daha da canlı etmək üçün aktyor Arnold Şvartsneqqer “Terminator” filmi müddətində gözünü qırpmayıb. O, filmdə robort obrazını canlandırıb.

4. Aktyor Cim Kerri “Karib dənizinin quldurları” filmində ona təklif olunan Cek Sərçə obrazından imtina edib. Film hələ də rekordlar qırmaqda davam edir.

5. “Ferris Büller tətil götürür” filmində rol alan Çarli Şin narkoman obrazını canlandırmaq üçün iki gecə yatmayıb.
Davamı →

ABŞ Böyük depressiya dövründədir. Hər yerdə aclıq və yoxsulluq hökm sürür. İnsanlar pul qazanmaq və bir parça çörək üçün hər şeyi etməyə hazırdır. O cümlədən, günlərlə davam edən rəqs marafonunda iştirak etmək və marafonun sonunda veriləcək 1500 dollar mükafatı almaq üçün ölkənin müxtəlif yerlərindən gəlmiş cütlüklər arasında ölüm-dirim mübarizəsi gedir.

Kaliforniya sahillərində təşkil edilən marafonun qalibi isə yalnız bir cütlük ola bilər. Bütün ümidlər təsadüfən yarışmada tanış olan və birlikdə iştiraka məcbur edilən Robertlə Qloriyayadır. Robertin uşaqlıq xatirələrinə həkk olunmuş babasının yorulmuş atı güllələməsi səhnəsi isə filmin sonunda onun özünün Qloriyanı güllələməsi epizodu ilə üst-üstə düşür. Söhbət 1969-cu ildə çəkilmiş “Yorulmuş atları güllələyirlər” filmindən gedir…
Davamı →

Bəhsini edəcəyimiz film Ken Keseyin eyniadlı romanı əsasında ekranlaşdırılmışdır. Film 9 nominasiyada Oskara namizəd olmuş və 5 əsas nominasiyada ( Big Five ) Oskar mükafatını qazanaraq (ən yaxşı rejissor, ən yaxşı ssenari, ən yaxşı film, baş rolda ən yaxşı kişi aktyoru və baş rolda ən yaxşı qadın aktyor) bu əsas nominasiyalarda Oskarı qazanan 3 filmdən (digərləri “İt Happened One Night” və “The Silence of The Lambs” filmləridir) biri olmağı bacarmışdır.

Bu film 1993-cü ildə ABŞ Konqres Kitabxanası tərəfindən “mədəni, tarixi və estetik olaraq önəmli” filmlər siyahısına seçilərək filmin ABŞ Milli Kino Arxivində mühafizə edilməsinə qərar verilmişdir. Həmçinin film 8,7 İMDb xalı ilə Top250-də 15-ci pillədə qərarlaşmışdır. Film ardıcıl 12 il İsveçdə yayımlanaraq göstərilmə rekordunu öz əlində saxlayır.
Davamı →

18. Hidden Figures – 2016 – IMDb: 7.9
Film üç afroamerikan qadın elm xadiminin NASA-dakı uğurundan və 1962-ci ildə kosmosa çıxaraq Yer ətrafında fırlanan ilk astronavt Con Qlennin (John Glenn) oradakı missiyasına qatqılarından bəhs edir. Marqot Li Şetterlinin (ing. Margot Lee Shetterly) qələmə aldığı eyniadlı kitabdan ilhamlanan filmin prodüseri Villiams (Pharell Williams) bu sözləri demişdi:

“Bu film əvvəlki nəslin propaqandaya çevrilən, elm, riyaziyyat və mühəndisliyin kişilər üçün olduğu fikrini yerlə bir edir. Qadınsız bir dünyada nə insanlıq, nə də kişilər ola bilər.”
Davamı →