Kayzen

Davamı →

Əsası Həsən bəy Zərdabi tərəfindən qoyulmuş “Əkinçi” qəzetinin nəşrə başladığı 22 iyul tarixi 1991-ci ildən Azərbaycanda Milli Mətbuat günü kimi qeyd olunur. “Heç olmaz ki, doğru söz yerdə qalsın” deyən Həsən bəy Zərdabi el-obanın zülmət içində boğulduğu bir vaxtda ona əl uzatmaq, onun yolunu elm, maarif çırağı ilə işıqlandırmaq, doğru yol göstərmək üçün “Əkinçi”ni yaratdı.

Davamı →

“Yazar olmaq istəyirsən? Hər şeyə rəğmən, o, daxilindən vulkan kimi püskürüb özünə yol açmasa, yazma! Çağrılmadan gəlməzsə – ürəyindən, düşüncəndən, ağzından və canından, -yazma. Söz axtararaq, saatlarla oturub gözünü komputerin ekranına zilləməlisənsə, yazma. Pul və ya şöhrət üçün yazırsansa, yazma. Yatağında qadınlar istədiyindən yazırsansa, yazma. Yazmaq ağlından keçirəndə belə ağır gəlirsə, yazma. Əyləşib təkrar-təkrar, yenidən yazmalısansa, yazma. Başqa birisi kimi yazmağa çalışırsansa, unut bunu. İçindən gurultuyla çıxmasını gözləməlisənsə, o halda səbrlə gözlə. O, heç vaxt gurultuyla çıxmazsa, başqa işlə məşğul ol. Onu ilk öncə həyat yoldaşına, qız dostuna, oğlan dostuna, valideynlərinə və yaxud ümumiyyətlə, kiməsə oxumalısansa, sən hazır deyilsən.
Davamı →

Doğrusu, mən heç vaxt cəmiyyətimizin siyasətçilər və jurnalistlər haqqında dediklərini bölüşməmişəm: bilirsiniz, bu on illər ərzində baş verənlərdə cəmiyyətin məsuliyyəti heç də az deyil, ən azı ona görə ki, biz daha məsuliyyətli, savadlı və azad cəmiyyət olsaydıq jurnalistlərimiz və siyasətçilərimiz də başqa cür olardı.

Davamı →

  Əslində onlar 50-ci illərin sonlarında meydana çıxıblar. Şirin, xəyali həyatın episentrində — italyan kino ulduzları və digər vacib personaların yaşadığı Roma şəhərində. Foto kameralar varlıları və məşhurları bir dəqiqə belə obyektivin diqqətindən kənara qoymayaraq daimi gərginlikdə saxlayırdılar. Onlar Lambaretta və Vespa markalı motorollerlərində gəzirdilər. Misir kralı Fərruxu əsəb sarsıntısı keçirməyə, Anita Ekberqi oxla «atəş açmağa» məcbur etmişdilər. Riçapd Barton onları ölümlə hədələmişdi. Cekki Kennedi onları görəndə qorxurdu. Qalmaqalçı fotoqraflar üçün adı Federiko Fellini tapıb. Fellini onlardan birini «Şirin həyat» filminin personajına çevirərək Paparasso adını vermişdi. 
   
   Dahi rejissor «Şirin həyat» filmini məşhur jurnalist Ennio Flayanonun ssenarisi əsasında çəkib. Qəhrəmanını da uşaqlıq dostunun şərəfinə belə adlandırıb. Amma «paparassi» sözünün necə yaranmasına dair başqa bir versiya da mövcuddur — Guya Fellini bu adı XIX əsrdə yaşamış yazıçı Corc Qissinqin əsərindən götürüb. (Onun qəhrəmanı Kariolano Paparasso mehmanxana sahibi idi).
Ardı →

Dünyada 200-dək jurnalistin qatili tapılmayıb; qara siyahıya İraq başçılıq edir...

Dünyada jurnalist qətilərinin sayı ilbəil artır. Faktlar göstərir ki, son 10 ildə jurnalistika dünyada artıq ən təhlükəli peşəyə çevrilib. Həmçinin zamanla Azərbaycanda da əfsus ki, jurnalist qətlləri baş verib. “Monitor" jurnalının baş redaktoru Elmar Hüseynov da daxil, ölkədə indiyədək 10 jurnalist öldürülüb. Dünya üzrə qətlə yetirilən jurnalistlərin sayı, qətlin səbəbləri və hansı şəraitdə həyata keçirilməsi ilə bağlı araşdırma aparıb sizi də bu araşdırma ilətanışetmək istədim.

 Ölkəmizdə 10 jurnalist qətlə yetirilib

Qarabağ döyüşlərinin şiddətli vaxtlarında erməni silahlı qüvvələri tərəfindən Alı Mustafayev, Osman Mirzəyev, dövlət televiziyasının operatoru Fəxrəddin Şahbazov, Salatın Əsgərova, telereportyor Çingiz Mustafayev, “Azərbaycan müəllimi” jurnalında çalışmış Kazımağa Kərimov həlak olub. 1995-ci ildə Adil Bünyadov Bakının mərkəzində “OMON”la hüquq- mühafizə orqanları arasında baş verən atışmada, Fərhad Kərimov isə Çeçenistanda xidməti vəzifəsini yerinə yetirərkən həlak olub. F.Kərimov “Röyters” və “Assoşieyted press”in telereportyorluğuna qədər yüksəlib. 

Ardı →

Köşə yazarlığı nədir? Bu, xüsusi status və üstünlük deməkdirmi? Kimlər köşə yazarı ola bilər və ya olmalıdır? Əlinə yenicə qələm almış bir jurnalist hansısa mövqe ifadə eləyən yazı yazırsa, onu köşə yazarı “rütbəsinə” çatmış saymaq olarmı? Niyə qəzetlər köşə yazılarının çox olmasına çalışırlar?
Vikipediyada köşə yazarının tərifi belə verilib — qəzet, jurnal, internet məkanında davamlı bir yazı köşəsi (yəni küncü) olan yazar. İnternetin ensiklopediyasına görə, köşə yazarları müxtəlif qruplara ayrılır. Məsələn, ümumi bir köşə başlığı altında, akademik olmayan dildə, xalq ağzıyla və daha çox nəsihət formasında yazan yazarlara məsləhət, nəsihət yazarı (advice column) deyilir. Bu status daha çox jurnalistika peşəsinin “fəhləliyindən” – yəni müxbirlikdən yetişənlərə aid edilir.
Ardı →

«Kamera həm görüntünü, həm də səsi yazan qara yeşik deyil. Kamera — tarixçə danışmaq qurğusudur». Con Premak, Boston televiziya studiyasının baş operatoru

1. TARİXÇƏLƏRİN AÇIQLANMASI

Əslinə qalanda, hər bir adam videokameradan (qara yeşikdən) istifadə etməyi, görüntü və səs yazmağı öyrənə bilər. Ancaq haqqında söz açacağınız tarixçəni başqalarına göstərərkən videokameradan faydalanmaq üçün texniki üsullara yiyələnməli, bacarıqlı və diqqətli olmalısınız.Praktik vəsaitin öncəki bölmələrində sizi reportyor işinin bəzi incəlikləri ilə tanış etdik. İndi videoçəkilişin bəzi yönlərini nəzərdən keçirək.
Videokameranın funksiyası görüntü və səsin yazılmasıdır. Ancaq elə yazılmasıdır ki, seyrçilər özlərini olay yerində hiss etsinlər.
Yüksək səviyyəli operatorlar olayı o qədər ustalıqla çəkə bilirlər ki, hətta bu olayın şahidləri orda diqqətlərindən qaçan önəmli epizodlar görürlər.

Ardı →

Olayların izi ilə getməyə məcbur olduğunuz operativ reportajdan fərqli olaraq "öz" süjetinizi hazırlarkən nə demək istədiyinizi, xəbərlə görüntünü necə uzlaşdıracağınızı əvvəlcədən planlaşdıra bilərsiniz.
Öz süjetiniz müxtəlif tipli ola bilər. Bir yandan, bu süjet nisbətən dərindən işlənmiş operativ reportaj ola bilər və bu zaman çatdırılacaq material dərinlik və perspektiv qazana bilər. O biri yandan, həmin süjet hər hansı adam və ya layihə haqqında reportaj ola bilər. Bu reportaj hər hansı zaman öhdəliyi kötürmür və lazım gəldikdə müəyyən fundamentallıq vermək üçün proqrama salına bilir.
"Öz" süjetinizi işlərkən hazırlıq məsələləri operativ süjetə hazırlıqdan daha çox önəm daşıyır. Bu zaman olaya impulsiv münasibətə, yaxud tezcə olayın həlledici anını tapmağa gərək yoxdur. Sakitcə informasiya axtarışlarını planlaşdıra və materialı ən yaxşı şəkildə təqdim etmək üçün çəkiliş planını hazırlaya bilərsiniz.

Ardı →

Səthi və populist jurnalistikaya qarşı etiraz reportyorlar arasında artmaqdadır. ABŞ-da bu etiraz public journalism, yəni ictimai jurnalistika adını daşıyan cərəyanın yaranmasına səbəb olmuşdur. Bu cərəyana qoşulan jurnalistlər qarşılarına belə bir vəzifə qoymuşlar: ölkənin vətəndaşları ilə birlikdə cəmiyyət üçün ən mühüm və vacib olan məsələləri müəyyən etmək, birlikdə aşkara çıxarılan problemli vəziyyətdən çıxış yollarını tapmaq və təklif etmək.

Bu məsələlərin müzakirəsi ictimaiyyət və ya ayrı-ayrı rayonların əhalisi ilə jurnalistlərin təşkil etdikləri görüşlərdə keçirilir. Qəzet, radiostansiya və ya televiziya kanalı müzakirə və təkliflər üçün meydan yaradır. Son illər Amerika Birləşmiş Ştatlarının yüzlərlə redaksiyası ictimai jurnalistika çərçivəsində çoxsaylı layihələr irəli sürmüşlər. Peşəkar dairələrdə public journalismə münasibət birmənalı deyil. Bu hadisə bizi cəmiyyətdəki rolumuz barədə yenidən düşünməyə vadar edir. Jurnalistin hansı bir problemisə həll etməkdə iştirakı nə qədər mümkun və nə qədər məsləhətdir?

Ardı →