Kayzen

Bu admiralın dənizlə heç bir əlaqəsi yoxdur. Meşə kənarları, çəmənliklər, bağçalar və günəşin bol olduğu çay sahilləri onların sevdiyi məkanlardır. Bəs nəyə görə quruda yaşamağı sevən kəpənəyin adını admiral qoyublar? Əlvan xarici görünüşünə görə, daha doğrusu — geniş qırmızı zolaqlı qara qanadına görə. Arxa qanadların aşağısından, ön qanadların isə ortasından keçən və üzərinə ulduz kimi ağ xalların səpələndiyi qırmızı zolaqlar admiral lampasını xatırladır.

Admiralın açıq qanadları 6 santimetrə çatır. Onlar kəpənəyi uzaq məsafələrə apara bilir. Axı admiral – köçəri kəpənəkdir. Onlar böyük sürülərlə Afrikadan gələrək yumurta qoyur və sonradan bu yumurtalardan sarı nöqtəli, xətli və tikanlı ağımtıl tırtıllar doğulur.
Davamı →

Kəpənəkdən çox insanın xoşu gəlir. Lakin bu sözləri tırtıllar barədə deyə bilmərik. Ancaq bilməliyik ki, tırtıllar uçan gözəl varlıqların dünyaya göz açmasına şərait yaradır. 

Mahiyyətcə tırtıl, pup, kəpənək eyni canlıdır, lakin ayrı-ayrı inkişaf mərhələlərində. Düzdür, tırtılın taleyi daha qibtəedicidir, axı o, düz 3 il yaşaya bilir! Kəpənəklərin həyatı isə belə davamlı deyil: bəziləri cəmi bir neçə saat yaşayır. Çünki bu müddət ərzində özlərinə uyğun tay axtarıb tapmalı və sürfə qoymalıdırlar. Bəzi kəpənəklərdə hətta ağız dəliyi də yoxdur. Çünki onlar həyata bir məqsədlə — nəsli artırmağa gəlirlər. 
Davamı →

Təbiətdəki hansı canlı araşdırılırsa araşdırılsın, hər dəfə fövqəltəbii nizam, qüsursuz simmetriya və bənzərsiz rəng müxtəlifliyi görünəcək.

Güzgüdə üzünüzə baxın, qüsursuz simmetriya görəcəksiniz. İnsanlar, quşlar, çiçəklər və kəpənəklər də eyni simmetriyaya malikdir.

Kainatdakı hər şeyin öz-özünə və təsadüfən ortaya çıxdığını iddia edən təkamül nəzəriyyəsinin müdafiəçiləri təbiətdəki rəng müxtəlifliyi, nizam və simmetriya qarşısında heç nə deyə bilmirlər. Bu cür qüsursuz bir nizamın özbaşına və təsadüfən ortaya çıxmayacağı aydındır. Təkamülçülərin qarşıya qoyduqları heç bir iddia ilə təbiətdəki canlıların rənglərinin, naxışlarının, simmetriyanın meydana gəlməsini izah etmək mümkün deyil. Bu, hər bir ağıllı insanın dərhal görəcəyi qədər açıqdır. Belə ki, təkamül nəzəriyyəsinin banisi olmasına baxmayaraq, Çarlz Darvin də bu həqiqəti etiraf etmək məcburiyyətində qalmışdır:

 “Parlaq rənglilik, erkək balıqların kürt yatması, parlaq dişi kəpənəklər – bu gözəlliyin təbii seçmə ilə reallaşdığını düşünə bilmirəm”.

Ardı →

Braziliyada yaşayan Kalliqo kəpənəyi quşun ona hücum etdiyini görən kimi qəflətən bayquşa “ çevrilir “. Məsələ burasındadır ki, kəpənəyin qanadlarının üstündə bərəlmiş gözlü və iti dimdikli bayquş şəkli vardır.

Ölkəmizdə on beş minədək kəpənək növü vardır. Bunların bəziləri cəmi bir neçə gün ömür sürür və heç bir şey yemir.

Şimali Avstraliyada və Yeni Qvineyada elə kəpənəklər vardır ki, onların qanadlarının uzunluğu 26 sm-ə çatır. Yerli əhali bu nəhəng kəpənəklərin ətindən ərzaq kimi istifadə edir.

Dünyada elə böyük kəpənəklər var ki. Onları da ox və tüfənglə ovlayırlar. Titonolbas adlanan bu kəpənəklərin qanadlarının uclarındakı məsafə 25-26 sm-dir. Onu Şimali Avstraliyada və Yeni Zelandiyada yemək üçün ovlayırlar.

Kəpənəklər ildırım çaxacağını bir neçə saat əvvəl bilirlər. İldırım çaxana yaxın onlar ağacların deşiklərində və ya budaqlarında gizlənirlər.


Davamı →

Kəpənəklərin bəzəkli xarici görünüşü hər kəsin çox xoşuna gəlir. Rəngli qanaqdları, zərif uçuşları ilə təbii bir gözəllik olan bu canlılar Allahın bizim üçün yaratdığı gözəlliklərdən biridir. Olduqca qısa ömür sürmələrinə baxmayaraq bu canlılar bəzən bir mütəxəssis kimi hesablama aparır. Məsələn, uçmaq üçün kəpənəklərin bədəni müəyyən bir temperaturda olmalıdır. Bunun üçün kəpənəklərin nələr etdiklərini birlikdə öyrənək.
Colias kəpənəyi adlandırılan bir növ bədən temperaturu 28 dərəcədən aşağı olsa, uca bilməz. Belə halda kəpənək dərhal qanaqlarını açır və arxası günəşə doğru, şüaları şaquli alacaq şəkildə dayanır. Kəpənək kifayət qədər isinib bədən temperaturunu 40 dərəcəyə çatdıranda öz ətrafında 90 dərəcə dönür.
Davamı →