Kayzen

Bәһlul һәmişә cındır paltar geyib qonaqlığa gedәndә onun nәsiһәtli sözlәrinә һeç kәs qulaq asmaz, sözünә fikir vermәzdi. Bәһlul bir gün bir һәllaca dedi:
– Sәni yaxşı-yaxşı geyindirib, bir mәclisә aparacağam.
Sәndәn nә soruşsalar, başını tәrpәdәrsәn, «qulam bigu» deyәrsәn. Dalısı ilә işin yoxdur.

Bəli, һәllac yaxşı geyinir. Bәһlulla bir mәclisә gedirlər. Hәllaca yuxarı başda yer göstәrirlәr, ondan mәslәһәtli söz istәyirlәr. Hәllac üzünü Bәһlula tutub deyir:
– Qulam bigu.
Bәhlul başlayır nәsiһәtli söz demәyә. Adamlar onun ağlına һeyran qalıb deyirlәr:
– Qulamı belә olanın gör ustadı necәdi?
Davamı →

Günlərin bir günü xəlifə Harun ər-Rəşid Bəhlul Danəndəyə şam yeməyi göndərir. Bəhlul yeməyi alıb itlərin qabağına qoyur.
Xörək gətirən :
– Xəlifənin sovqatını hansı əmirə aparsaydım sevinər və mənə hədiyə də verərdi. Amma sən onları itlərə verdin.
Bəhlul deyir :
– Astadan danış. İtlər eşitsələr ki, pay xəlifənin mətbəxindən gəlib onlar da yeməz.
Davamı →

Günlərin birində Bəhlul Danəndə yoxa çıxır. Qardaşı xəlifə Harun ər-Rəşid hər yeri ələk-vələk etsə də, onu tapa bilmir. Bir müddət sonra Bəhlul Danəndə tapılır. Harun ər-Rəşid onu yanına çağıtdıraraq soruşur: «Ey Bəhlul, haralarda idin? Səni axtarmaqdan yorulduq».

Bəhlul cavab verir: «Evdə odunum qurtardığı üçün Cəhənnəmə odun gətirməyə getmişdim». Qardaşının xasiyyətinə yaxşı bələd olan Harun ər-Rəşid soruşur: «Bəs nə oldu? Odun gətirdin?».

Bəhlul kefini pozmadan cavab verir: «Yox, gətirə bilmədim. Orada odun da, alov da yoxdur. Hər kəs dünyadan gedərkən öz atəşini özü ilə aparırmış».
Davamı →

Bəhlul Danəndə adəti üzrə Harunun təşkil etdiyi məclisə gəlir. Məclis iştirakçılarını salamlayaraq yuxarı başa keçir və şirin söhbətlər edir.
Az keçmiş sanki yuxuya dalırmış kimi, gözlərini yumub başını aşağı salır. Bir neçə dəqiqədən sonra gözlərini açıb gülümsəyərək ətrafdakılara nəzər salır. 

Harun məsxərə ilə ondan sonruşur: «Aman Allahım, de görək haralard…a oldun, nələri gördün?» Bəhlul özünü itrmədən deyir: «Əmirin taxt-tacı hər zaman yüksəklərdə olsun! Gözlərimi yumub xəyalımda özüm üçün dəbdəbəli taxt-tac, böyük imarətlər, xidmətçilər, fəth olunan böyük şəhər və kəndlər, sayı bilinməyən kənizlər təsəvvür etdim. Elə bir səltənət kimi dünyada tayı-bərabəri olmayıb».
Davamı →

Padşaһ şikara çıxmaq istәyәndә Bәһlul ona bәrkdən gülür. Padşaһın ona acığı tutur. Әmr edir ki, onu öldürsünlәr. Kim öldürsün? Heç kәs. Cәllad da Bәһlulu öldürmәyi boynuna götürmür. Bir arvad padşaһa xәlvәtcә deyir:
– Mәn ona zәһәr verib öldürərәm, һeç kәs dә bilməz.
Padşaһ arvada afәrin söylәyib, yalandan Bәһlula da:
– Sәni öldürmәdim, günaһından keçdim, – deyir.

Padşaһ şikara gedir. Qadın zәһәrlә un yoğurub üç çörәk bişirir. Çörəklәri gәtirib Bәһlula verib deyir:
Davamı →

Harun ər-Rəşid həmişə Şeyx Bəhlulu məclisinə çağırtdırıb, onun hazırcavablığından zövqlənib əylənərmiş. Günlərin bir günü xəlifənin vəzirlərindən biri ələ salmaq məqsədilə Bəhlula deyir:

– Muştuluğumu ver, Bəhlul! Əmirəlmöminin səni öküz və eşşəklərə sərkərdə təyin etmişdir.
Bəhlul deyir:
– Deməli, sən də mənim rəiyyətlərimdən birisən. Elə isə əmrimdə müntəzir dur!
Davamı →

Bir padşah öz vәziri ilә sәyahәtә çıxmışdı. Az getdilәr, çox getdilәr, gәlib bir yerə çıxdılar. Gördülәr Bәhlul Danәndә yolun qırağında oturub, qabağına da uç topa torpaq toplayıbdı.

Vәzir soruşdu:
– Bәhlul, bu torpağı nə üçün toplamısan?
Bəhlul cavab verdi:
– Bu torpaqları satıram. 
Vәzir mәәttәl qaldı, özü-özünә dedi: düz-dünya hamısı torpaqdı, görәsәn Bәhlul bu torpağı nә üçün satır.
Davamı →

Bir dəfə Bəhlul özünü peyğəmbər elan edir. Xəlifə bunu eşidib, Bəhlulu hüzuruna çağırtdırır və ondan xəbər alır.
– Sən kimsən?
– Mən peyğəmbərəm – deyə Bəhlul cavab verir.
– Peyğəmbər olduğunu sübut edən bir möcüzə göstərə bilərsənmi ?
– Bəli !
– Məsələn necə?
– Məsələn, mən adamın düşündüyü fikiri oxuya bilərəm?
Davamı →

Günlərin bir günü xəlifə Harun ər-Rəşid yuxuda misli-bərabəri olmayan bir saray görür. Sarayın kimə məxsus olduğunu soruşduqda deyirlər: «Bu saray Bəhlulun sarayıdır».

Xəlifə saraya heyran qalır. Onu Bəhluldan almaq istəyir. Elə bu vaxt hökmdar yuxudan oyanır. Tez Bəhlulu axtarır, onu çölün düzündə tapır. Görür ki, Bəhlul palçıqdan oyuncaq evciklər düzəldir.

Harun ər-Rəşid Bəhluldan soruşur :
– Bunlar nədir?
Davamı →

Günlərin birində bir kişi Bəhlulun yanına gəlib soruşur:
— Bəhlul Danəndə, mən nə alım, nə satım ki, varlanım?
Bəhlul deyir:
— Get dəmir al, kömür al, vur anbara, üstünə də su səp.

Kişi Bəhlulun dediyi kimi edir. Üstünə su səpilmiş dəmirlə kömür qaldıqca ağırlaşır. Bir müddət keçir, kişi narahat olmağa başlayır. İstəyir ki, Bəhlulun yanına getsin, bu zaman qapısı döyülür. Məlum olur ki, qonşu padşahla müharibəyə hazırlaşan ölkə padşahına çoxlu dəmir və dəmiri əridib silah düzəltmək üçün kömür lazımdır. Kişinin dəmir və kömürünü padşahın adamları qızıl qiymətinə ondan alırlar. Kişi birdən-birə gözləmədiyi dərəcədə varlanır. Aradan xeyli keçir. Bir gün kişi imarətinin eyvanında oturub qəlyanaltı edən zaman görür ki, Bəhlul küçədən keçir. Tez adamlarına tapşırır ki, onu yanına gətirsinlər.
Davamı →