Kayzen

Düz 102 il əvvəl iyunun 9-da dünyaya bir qızcığaz gəldi. Hələ kiçik yaşlarında ona “uşaq” deyənlərə hirslənirdi. Fəlsəfi nəzəriyyəsinin əsasını elə o vaxtdan ətrafındakılara göstərirdi: “Mən mənəm!”.
Onu sevənlərlə yanaşı lənətləyənlər də oldu, anlamayanlar da, anlamaq istəməyənlər də… Hətta bəzi kişilər iddia etdilər ki, əgər bəşəriyyət Simona de Bovuarın dediklərini qəbul edərsə, elə bu bəşəriyyətin sonu deməkdir. Bir çoxları isə bunun tam tərsini daha ciddi arqumentlərlə sübut etdilər və edirlər…

Ona qarşı səsləndirilən bütün iddialar, əleyhinə söylənilənlər Onun düşüncəsi, fəlsəfi baxışı, əsərləri ilə sözün əsil mənasında inqilab etdiyi həqiqətini dəyişə bilmədi. İllər keçdikcə onu anlayanların sayı ilə yanaşı davamçıları da siyahı artdı. İllər adını tarixə yazmış bu qadının düşüncələri ilə bağlı müzakirə və mübahisələri unutdura bilmədi. Bu qadın əsərlərini böyük maraqla oxuduğum Simona de Bovuardır. Feminizmin anası!
“Sartrla qarşılaşanda hər şeyi qazandığıma inanmışdım. Onun yanında özümü təsdiq etməyə çalışarkən, uğursuzluğa düçar olmaq ehtimalım yox idi. İndi isə öz-özümə belə deyirəm: Xilasını başqa birində görmək, yıxılmağın ən kəsə yoludur.”

Ardı →

Xalqı üçün yaşayan, cavan yaşında ölən, cəsədi 16 il gizlədilən əfsanəvi Birinci Xanımın film kimi həyatı...
Evita – yəni Eva Peron haqqında çəkilən və baş rolda Madonnanın oynadığı filmi ilk dəfə — illər öncə seyr edərkən göz yaşlarımı tuta bilməmişdim. İllər öncə deyirəm, ancaq nə gizlədim, elə sonralar da, bu gün də o filmə həyəcansız baxa bilmirəm: yaş ötdü, həyəcan ötmədi...

Həmin filmdə Madonnanın səsləndirdiyi və Evitanın Argentina xalqına müraciətlə oxuduğuna inanılan, filmin özündən də məşhur olan “Argentina, mənə ağlama”( Dont Cry for Me Argentina) adlı mahnı isə bu gün də ən sevdiyim mahnılar arasındadır. O, çox gənc yaşlarında, təxminən 30 yaşında dünyasını dəyişsə də, yüzlərlə əsər üçün ilham qaynağı oldu. Bu, dünya tarixində çox nadir insanlara qismət olan bir xoşbəxtlikdir. O, 1976-cı ildə — ölümündən sonra “Evita” adlı müzikllə beynəlxalq populyar kültürə də daxil oldu.

Ardı →

Tarixdə qadınlar bir çox sahələrdə, o cümlədən mədəniyyət, ədəbiyyat, din və siyasətdə mühüm rol oynayıblar.
Sapfo- tarixin ilk qadın ədəbiyatçısı, Afroditanın rahibələrindən biridir. Yazdığı coşğulu və cəsur lirik şeirləri nəsillər boyunca yaşayıb və günümüzə qədər gəlib çatıb.

Kleopatra — Misirin son hökmdarı, dövrünün ən güclü iki şəxsi Sezar və Mark Antoni ilə birlikdə ölkəsinin bütövlüyünü təmin edib, gözəlliyi bu gün belə dillərdən düşmür.

Məcdəlli Məryəm — Xristianlığın yayılmasında mühüm rol oynayan qadındır.
Ardı →

O, bioloji aktiv maddələrin strukturunu Rentgen şüalarının köməkliyi ilə,
özünün Tarixdəki yerini isə ziyasının şüası ilə müəyyən edib…
O, Kembric, Harvard, Brounov, Lids, Mançester, Susseksa, Qanq, Çikaqo və bir çox digər universitetlərin fəxri elmi dərəcələrinə layiq görülüb.
O, London Kral Cəmiyyətinin üzvü olub (1947), 1957-ci ildə Kral medalı ilə, 1976-cı ildə isə üzvü olduğu Kral Cəmiyyətinin Kopli medalı ilə təltif edilib.
O, 1964-cü ildə kimya üzrə Nobel ödülünə layiq görülüb.
O, “Xidmətlərinə görə” ordeni ilə təltif olunmuş (1965) ikinci ingilis qadınıdır!

Ardı →

O, Nobel Sülh Mükafatını alan ilk qadın kimi adını tarixə yazdı.
O, Mariya Küridən sonra Nobel ödülünə layiq görülən ikinci qadın oldu!
Onun Nobel ödülü ilə təltif olunmasının 100 illik yubileyi 2006-cı ildə YUNESKO-nun himayəsi altında dünya miqyasında qeyd edildi.
O, qadınların demək olar ki, ictimai həyatdan kənarda saxlanıldığı dövrlərdə «Silahları buraxın!» romanı ilə dünyanı düşünməyə dəvət edir, sülh uğrunda yorulmadan mübarizə aparırdı. Dünyada bu gün də ən məşhur mükafat olan Nobel mükafatının təsis olunması üçün Alfred Nobeli ruhlandıran da məhz o idi!

Ardı →

O, toxuculuq fabrikində fəhlə işləyən gənc bir qız idi. Çox keçmədi… 16 iyun 1963-cü ildə kosmosa gedən ilk qadın oldu!
Sadəcə, bir dəfə kosmosa getdi. Təxminən 3 gün qaldı və bu müddətdə dünyanın ətrafında 48 dəfə dövrə vurdu!
Sovet feminist cərəyanının qabaqcıl simalarından biri, kosmosa getmək kimi çətin bir işi uğurla bacaran bir qadın oldu. Amma onun fikrincə, dünyada qadın üçün ən çətin iş kosmonavt yox, ana olmaqmış!
Keçmiş SSRİ dövründə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görüldü.
Ardı →

O, 1953-cü il, fevral ayının 19-da Buenos-Ayres əyalətində, Tolosada dünyaya gəlib. Kristina soyuq fəsildə, dünyanın həm də siyasi, geopolitik anlamda soyuq vaxtında doğulsa da, vaxt keçdikcə, özünün istiqanlılığı ilə adından bəhs etdirəcəkdi: əvvəl ailədə, sonra məktəbdə, əmək kollektivində, daha sonra ölkədə və nəhayət, dünyada!
***...Buenos-Ayresin kasıb əyalətlərindən birinin sakini, ekrana diqqət kəsilən bir gənc satıcı heyranlığını çevrəsindəkilərdən gizlədə bilməyərək, deyir: “Aman Allah, o necə də gözəldir! 54 yaşda da belə gözəl görünmək olar!? Xoş sima, uzun saçlar, dəbli geyim… Mən istəyirəm ki, Argentinanın Prezidenti məhz o olsun!”
Ardı →

* Qadınlar arasında yüksəklik rekordu: 14 min fut (4200 metr) – 1928-ci il
* Atlantik okeanını keçən ilk qadın sərnişin – 1928-ci il
* 100 km-də sürət rekordu – 1931-ci il
* Avtojir (təyyarə ilə helikopter arasında bir uçuş aparatı) uçurdan ilk qadın – 1931-ci il
* Avtojirlə yüksəklik rekordu: 15 min fut (4500 metr) − 1931-ci il

Ardı →

Onun anadan olduğu gün hər il Beynəlxalq Tibb Bacıları günü kimi qeyd edilir.
O, 1837-ci ilin fevralın 7-də “Tanrı mənimlə danışdı və məni xidmətinə çağırdı” yazmış, ömrünün axırlarına doğru verdiyi bir bəyanatda isə bu “dəvəti” bütün ömrü boyu dörd dəfə eşitdiyini iddia etmişdi.
O, ölümündən üç il əvvəl ingilis kralından “Britaniya İmperiyasına və Bəşəriyyətə Yüksək Xidmət medalı” almışdı. O, bu medalı alan ilk qadın idi.
O, 1907-ci ildə İngiltərənin “Böyük Xidmətə görə” (Order of Merit) medalı ilə ödülləndirildi. O, bu medalı da alan ilk qadın idi.
O, öldüyü tarixdə yalnız Amerikada onun adını daşıyan məktəblərin sayı mindən artıq idi.
O, ingilis banknotlarının üstündə şəkli olan nadir şəxslərdən biridir.
O, öz dövründə qazandığı şöhrətlə İngiltərə kraliçasını belə kölgədə qoydu.
Əslində, qarşınıza çıxan hər bir fədakar, öz işini sevən tibb bacısında bir az da onu görürsünüz. Adını tarixə əbədi yazmış bu qadın tibb bacısı Florens Naytinqeyldir.

Ardı →