Kayzen

Tariximizdə oğuz-səlcuq dövrü

XI əsrin ortalarında Yaxın və Orta Şərqin siyasi xəritəsində və Cənubi Qafqazın sosial-iqtisadi və siyasi həyatında böyük dəyişiklik dövrü başladı. Bu dövr Azərbaycan türklərinin də mənsub olduğu Oğuz boylarından biri olan Səlcuqların adı ilə bağlıdır. Məşhur türk sərkərdəsi Səlcuq oğuz boylarından olan qınıq tayfasının başçısı olmuşdur. Oğuz-Səlcuq türkləri Mərkəzi Asiyada Sırdərya çayı ətrafındakı torpaqlarda yaşayırdılar və Oğuz dövlətində hərbi rəis vəzifəsini daşıyan Səlcuqla bağlı boylar X əsrdə islam dinini qəbul etmişdilər. Səlcuqun nəvəsi Toğrul bəy qardaşı Çağrı bəyi 1021-ci ildə müsəlman və türk dünyası üçün əsas təhlükə olan Bizans üzərinə yürüşə göndərmişdi.

Davamı →

Oğuz tayfa ittifaqı. Oğuzlar haqqında ərəb, Orxon-Yenisey slavyan mənbələri məlumat verir. Oğuz sözü boy, qəbilə, tayfa mənasını verən ox, cəm şəkilçisi uz-un birləşməsindən ibarətdir Oğuz sözüboylar, qəbilələr deməkdir. «Oğuz» sözünə ilk dəf Orxon-Yenisey abidələrində rast gəlinmişdir. Bu ad ərəb mənbələrində «quz», bəzən «uz», slavyan mənbələrində «türk» şəklində işlənib. Oğuz eli boz ox, üç ox adı ilə iki qola ayrılır.

Oğuzlar 24 boydan ibarət idilər. 12 boy boz oxlar, 12 boy isə üç oxlar adlanırdı. Hər boyun öz nişanı var idi. Qayı, qınıq bayat boyları çoxsaylı və nüfuzlu idi. VII əsrin əvvəllərində Göytürk dövlətinin tərkibində 9 oğuz tayfa ittifaqı var idi. Bu imperatorluq 634-cü ildə dağılandan sonra Tola-Selenqa hövzəsində yaşayan 9 oğuzlar birləşib xaqanlıq yaratdılar.

Ardı →