Kayzen

Bu məqalənin mövzusu bizi irəli addımlamağa imkan verməyən və fərdi inkşafın ən böyük maneəsi- “mən həmişə düzəm” ifadəsi haqdadır.“

...yenə də mən düzəm” bir çox konfliktlərin, əsəb pozğunluqlarının və buna bənzər bir çox negativ halların səbəbidir. Bir insan belə bir fikir söyləmişdi: “Həqiqət mübahisə zamanı tapılır” mən bu fikirlə tam razı ola bilmərəm, çünki mübahisə zamanı iki tərəfin yalnız öz mövqeyini hər cür yolarla sübut etməsi nəticəsində heç bir həqiqət ortaya çıxmır. Amma əgər hər iki tərəf həqiqət axtarışında olsalar və bir-birini dinləyərək ortaq məxrəcə gələ bilsələr, onlar istədiyi nəticəyə əldə edə  bilərlər.

Bir çox insanlar mübahisə etdiyi zaman öz mövqeyini səhv olduğunu anlamağına baxmayaraq, “mən məğlub ola bilmərəm” düşüncəsi ilə yenə öz mövqeyinin düzgün olduğunu yeritmək istəyirlər.

Bu prinsiplə yaşayan insanlar sadəcə bir şey anlamalıdırlar: səhvi qəbul etdiyiniz zaman siz zəifliyinizi göstərmirsiniz, tam tərsi, siz daxili gücünüzü və müdrikliyinizi nümayiş edirsiniz. O qədər də  önəmli deyil, sən səhvsən yoxsa düz, əsas odur ki, sən düzgün yolu tapdın.Səhv olduğunuzu nə vaxt qəbul etməlisiniz? ( ya da ən az öz mövqeyinizi sübut etməkdən vaz geçməlisiniz)

1. Əgər sizin səhv olduğunuza dair faktlar gətirirlərsə
Bu halda inadçılıq edib özünüzü gülünc vəziyətə qoymayın.
Ardı →

İnsanlar psixoloji tipinə görə ekstravert və ya intravert ola bilir. Ekstravet tipə aid insanlar hər zaman irəli getməyə, uğur qazanmağa çalışırlar və bütün imkanlarından istifadə edərlər. İntravert tipinə aid olanlar isə özlərinə qapalı, ətrafdakıları özlərindən kənar tutan, artıq xərclərə imkan verməyən və öz güclərini qoruyan insanlardır. İndi sizə təqdim edəcəyimiz test vasitəsilə siz də hansı tipə aid olduğunuzu aydınlaşdıra biləcəksiniz.

Ekstravert tipinə aidsinizsə :
Siz eyni gündə iki filmə, konsertə, tamaşaya baxa bilərsiniz, gün ərzində 1neçə görüş təyin edib yalnız 1 və ya iksinə vaxt ayıra bilərsiniz.
Sizin dostlarınızın, tanışlarınızın sayı günbəgün artır.

Əgər evdə televizor və ya radio işləməsə, sizin əhvalınız olmur. Telefon sönülü olarsa, siz özünüzü tənha və həyatdan qopmuş hiss edərsiniz.
Siz simaları, hadisələri asan, fomulları və başqalarının fikirlərini isə çətin xatırlayırsınız.

Siz yeməyi və dost tanışların əhatəsində əylənməyi sevirsiniz. Tənhalıqdan və özünə qapanan insanlardan qaçırsınız. Siz həyat sevər insanlar kateqoriyasına aidsiniz.

Başqalarını əyləndirməyi, lətifə və ya gülməli hadisələr danışmağı sevirsiniz. Siz asan yola gedən insansınız.
İnsanların əhatəsində diqqət mərkəzində olmağı sevirsiniz.
Harada, nə vaxt və nə edəcəyinizi bilirsiniz.

Tanımadığınız insanlarla asan ünsiyyət qurur, yeni şəraitə çətinlik çəkmədən alışırsınız. Çətin vəziyyətlərdən isə asanlıqla çıxa bilirsiniz.
Ardı →

Beyninizdən bütün fikirləri uzaqlaşdırın və rahat olun. Qarşınıza ağ vərəq qoyun. Yağış altında bir insanı təsəvvür edin və onu vərəqdə təsvir edin. Şəkil çəkərkən ən çox sevdiyiniz rənglərdən, plamaster, karandaş, fırça- bir sözlə ürəynizcə hansıdırsa ondan istifadə edin.

 Rəsmi bitirdikdən sonra onu bütünlükdə qəbul edin. Rəsimdə ən əsas şərt ona “hiss etmək”dir. Öz hisslərinizi, qəlbinizin səsini dinləyin, özünüzə sual verin: “Mən çəkdiyim şəkilə baxanda nə hiss edirəm? Onun hər detalı mənim üçün nə anlam kəsb edir?”.

 Yağış bu rəsimdə bir maneəni, çətinliyi simolizə edir, hansı ki, insanın həyatda bunlar ilə qarşılaşması qaşılmazdı. Rəsmin hər detalını diqqətlə analiz edin. Rəsimdəki insan nə edir- o çətir tutub, yağışdan qoruyucu tavanın altında əyləşib, yoxsa yağışın altında gəzir? Biz sizə rəsmin sizin haqqınızda nə deyə biləcəyinə dair məsləhətlər göstərəcəyik.

Personajın hansı əhval-ruhiyyədə olduğnu təyin edin (sevincli, şən, gəmgin, fikirli və s.) o özünü köməksiz hiss edir yoxsa əksinə özünü hər çətinliyə qarşı güclü hiss edir, hər çətinliyə sakit və odekvat yanaşır, hər prablemi normal qarşılıyır.

Çox saylı buludlar xoşagəlməz hadisənin simvoludur. Gölməçə, palçıq xoşagəlməz hadisənin fəsadlarını simvolizə edir –o fəsadlar ki, yağışdan sonra qalır. Gölməçənin yerləşməsinə formasınada diqqət yetirin (o insanın qarşısında yoxsa arxasındadır, hər tərədən əhatə edib yoxsa insan elə gölməçənin üstündə dayanıb.)
Ardı →

Şüuraltı şüura tabedir. Şüuraltı şüurun hər dediyini edir, uşaq kimidir, möhtəşəm bir potensiala malikdir, amma safdır, şüurun hər dediyinə inanır. Məsələn, bir insan sarımsağın onun ürəyini bulandırdığına inanıbsa, şüuraltı ona hər yerdə sarımsağı tapacaq, içində sarımsaq olduğunu heç kimin hiss etmədiyi yeməklərdə belə sarımsağı dərhal hiss edəcək. Hətta sarımsağın iyini belə hiss edəcək və şüura xəbər verəcək.
Şüuraltı 24 saat fəaliyyətdədir, şüuraltı yatmır. O, gecə şüur yuxudaykən belə fəaliyyət göstərir, bədənin bütün fəaliyyətini idarə edir.
Şüur nəyə inanırsa, şüuraltı da bütün diqqəti ona yönəldir.
Davamı →

Əgər təkbaşına olmağı, hər işinizi tək görməyi xoşlayırsınızsa, cəmiyyət içərisində rahat olmursunuzsa və ya insanların toplu şəkildə olduğu yerlərdən uzaq durursunuzsa, sosial cəhətdən aktiv olmaq bir qədər çətin ola bilər.

İlk öncə sizin sosiallaşmağınıza əngəl olan amilləri müəyyənləşdirin. Daha sonra isə bu maneələri dəf etməyə çalışın. Gündəlik həyatınızda çox insanla ünsiyyət qurun. Salamlaşdıqdan sonra hal-əhval tutaraq, iş, hətta hava və ya digər mövzular barədə danışmaq olar. Nəticədə ünsiyyətdə olduğunuz insan ona diqqət göstərdiyinizin fərqində olacaq, həmçinin nəticədə söhbət də uzana bilər. İnsanlarla daha çox üzbəüz ünsiyyətə üstünlük verin. Çünki bu yolla bədən hərəkətləri və ya mimika, jestlərdən necə istifadə etməyi də öyrənə bilərsiniz.

İctimai yerlərdə, yığıncaqlarda olun. Qəzetlərdə və ya internetdə sosial tədbirlərin elanlarını izləyin, həmin tədbirlərdə iştirak etməyə çalışın. Bu yolla həm utancaqlığı bir kənara qoya, həm də yeni dostlar, yeni ideyalar qazana bilərsiniz. Bu cür tədbirlərə gedərkən kimisə sizinlə getməsi üçün dəvət edə bilərsiniz. Bu cür sosial tədbirlərdə iştirak edənlərlə söhbət edin və ortaq maraqlarınızı müzakirə edin. Məsələn, tanış olduğunuz biri əgər velosiped sürməyi xoşlayırsa və bu da sizin hobbinizdirsə və ya siz də bacarırsınızsa, onu hansısa başqa bir gün velosiped sürməyə və ya başqa bir tədbirdə sizinlə bərabər iştirak etməyə dəvət edə bilərsiniz.
Ardı →

Uzun illər insanlar, xüsusilə də, çinlilər bədən quruluşu ilə insan psixologiyası arasındakı əlaqəni araşdırmağa çalışıblar. Nəticədə, onlar üz oxuma sənəti olan “fizionomiya” nı yaradıblar. Burada alın, burun, çənə, qaş, göz və dodaqlar əsas alınaraq müəyyən nəticələr çıxarılır.

Alın — insanın düşüncələri haqqında məlumatı verir.

Böyük alın güclü xəyal gücü və intellektuallığı göstərir. Dar alın isə insanın diqqətli, zamana önəm verən, riyazi qabiliyyətinin yüksək olduğuna işarə edir.

Gözlər - həyata baxışı və həyata davamlılığı göstərir.

Gözlər çuxur şəklində olan insanlar ciddi və sirli, gözləri bir-birinə yaxın olan insanlar səliqəli, qərarlı və detallara varmağı sevən, böyük gözləri olanlar açıq sözlü, nəzakətli və sözünə güvənilən, kiçik gözlərin sahibi isə asanlıqla diqqətini cəmləyən və özünə qapanıq olurlar.

Gözləri aşağı doğru meyilli olanlar həyata nikbin baxmağı bir o qədər də xoşlamırlar, qabarıq şəkilli gözləri olan insanlar isə həyata qarşı daha həvəsli və tez inciyən olurlar.

Burun - Bu bədən üzvü iş həyatını və pula baxışın rəmzi hesab edilir.
Ardı →

2008-ci ilin iyul ayında Teksas Universitetinin Elm Mərkəzi “Gənclərin Sağlamlığı Jurnalı”-da nəşr olunan araşdırmaya əsasən, şəxsi problemləri olan gənclər arasında xroniki yuxusuzluq 2-5 dəfə daha çoxdur.

Hyustonda 11-17 yaş arası 3134 gənc arasında aparılan müsahibələr göstərdi ki, onların 25 faizində yuxusuzluğun bir və ya daha çox əlaməti mövcuddur və onların təxminən yarısının uzun müddətdir ki, problemləri var.

Baş tədqiqatçı Robert E. Robertz məsələni belə izah etdi:
“Yuxusuzluq yeniyetmələr arasında həm çox ümumi, həm də xroniki bir hal almışdır. Araşdırma göstərir ki, yuxusuzluğun əlamətləri digər psixiatrik xəstəliklərin əlamətləri ilə müqayisəolunandır. Xroniki yuxusuzluq gələcək sağlamlığa və yeniyetmələrin fəaliyyətinə kəskin surətdə təsir göstərir.”

Yeniyetmələr arasında aparılan 12 aylıq tədqiqatın nəticəsi olaraq fərdi sağlamlığın 14 aspektini nəzərdən keçirməklə xroniki insomniadan əziyyət çəkən gənclərin depressiya, həmçinin təhsillə bağlı problemləri olduğu müəyyən olunmuşdur.

Robert E. Robertz bildirir ki, ilkin müayinə zamanı yuxusuzluğun bir və ya daha çox əlamətinə sahib olan gənclərin bir il sonra da həmin problemdən əziyyət çəkdiyi müşahidə olunmuşdur. Onların 24 faizində özünü göstərən əlamətlər Amerika Psixiatriya Assosiasiyasının yuxusuzluğa dair müəyyən etdiyi əlamətlərlə uyğunluq təşkil edir.

Tədqiqat ilkin müayinə zamanı yeniyetmələrin 27 faizində yuxusuzluğun bir əlaməti olduğu halda, 7 faizinin bütün gün yuxulu və yorğun halda olduğunu göstərir.
Davamı →

Charles Schwabın istədiyi qədər səmərə ala bilmədiyi bir fabriki var idi. Bir gün usta ilə danışırdı:

— Sənin kimi bacarıqlı biri necə olur ki, fabrikdən istədiyi qədər səmərə ala bilmir.

— Bilmirəm. Bütün işçiləri çox çalışdırdım. Bir çoxunu işdən atmaqla təhdid etdim. Amma müvəffəqiyyətli ola bilmədim. Schwab yaxınında dayanan bir işçini soruşdu :

— Bu gün neçə qazan polad əritdilər ?

— Altı.

Ardı →

Əgər sevdiyiniz insan varsa və siz ona dəyər verib, qiymətləndirirsinizsə onda sizin də bir sıra tipik səhvlər etməməyi öyrənməyiniz məsləhətdir.

Psixoloqlar «yanlış davranışın» 10 əsas bəndini hazırladılar

1. Birinci və eyni zamanda yəqin ki ən təsirli qıcıqlandırıcı — isterika və məsləhətdir. Bu naşükür vəziyyətə qapılaraq sizin sözləriniz yalnız dinlənilməz olacaq və eyni zamanda həm də gizli qıcıqlanma obyekti olacaqsınız. Daim narazılıq kimi həyatda heç nə münasibətləri belə öldürmür.

2. Gündə 24 saat kişinin sizin yanınızda qalmaq arzunuza baxmayaraq düşünməlisiniz ki, baxmayaraq ki sizin yanınızdadır, o normal ehtiyaclarını- yaxın dostunu görmək, balıq tutmağa və ya futbola getmək arzusu kimi ehtiyaclarını hiss etməyə davam edir. Fikirləşməlisiniz ki onun da ürəyinin hansısa bir küncündə özünü sizin kimi rahat, konfort hiss edəcək bir yerlər var. Müəyyən vaxtı bir-birinizdən ayrı keçirin, onda görüşünüz çox arzulanan və səmimi olacaq.

Ardı →

Uzun və firavan həyat keçirən məşhur psixoloq Karl Rodcers, özü haqqında bunları demişdi: Uşaq olanda mən zəif və xəstə uşaq idim. Atam bu səbəbdən deyirdi ki, mən çox gənc yaşda öləcəm. Bu həm yanlış, həm də düzgün fikir oldu — indi mənim 75 yaşım var. Lakin mən özümü çox gənc his edirəm və ümüd edirəm ki heç vaxt yaşlanmıyacağam.

Yəqin ki, siz də bəzən fiziki cəhətdən yaşlı, lakin daxilən çox gənc qalan insanlara rast gəlirsiniz. Xroniki yaş o qədər də önəml deyil, əsas insanın daxili yaşı önəm daşıyır. Bu səbəbdən sizin daxili yaşınızı təyin etmək üçün, sizə psixoloji test təqdim edəcəyik.
Aşağıdakı hər fikirlə nə qədər razı olduğunuzu qiymətləndirin, balları toplayın:

• 4 bal — siz fikirlə tamamilə razısınız
• 3 bal — siz qismən razısınız
• 2 bal — siz tam olaraq razı deyilsiniz
• 1 bal — tamamilə bu fikirə qarşısınız

— Fikrimcə, mənim çox yaxşı yumor hissim var.

— Mənim yaxşı intuisyam var, mən hər zaman başqa insanların nə nəzərdə tutduğunu anlayıram.

— Ümid edirəm ki, məni gələcəkdə gözəl şeylər gözləyir.

— Fikrimcə, mənimlə ünsiyyət qurmaq insanların xoşuna gəlir.

— Mənə bəzəməyən, mənimlə müqayisədə fikirləri, düşüncə tərzi fərqli olan insan belə, mənim xoşuma gələ bilər.

— Mən uşaqları sevirəm.

— Fərqli tapşırıqları yerinə yetirmək xoşuma gəlir.

— Hər hansısa bir işi yernə yetirərkən, mən onu yaxşı etmək üçün üsullar axtarıram.

— Fərqli hadisələrin səbəbləri ilə maraqlaıram.

— İşdən başqa mənim çoxlu və fərqli məşğuliyyətlərim var.

— İstənilən dəyişkliyi, yaxşı tərəfdən qəbul etməyə çalışram.

— Mənim işim insanlara xeyir verir.

— Mən bəzən arzu etməyi, xəyal qurmağı sevirəm.

— Sevdiyim musiqi mənim əhvalımı qaldırır.

— Yeni fikirləri maraqla qarşılayıram.

— Bir qayda olaraq mən çətinliklərlə və manelərlə qarşılaşanda təslim olmuram.

— Uğurlu zarafatlara ürəkdən gülə bilərəm.

— Məxfi fikirlərmi bölüşəcəyim insan var.

— Fiziki aktivlikdən həzz alıram.

— Yeni insanlarla tanış olmağı sevirəm.

— Bilmədiyim və bacarmadığım işlərlə məşğul olmaq istərdim.

— Mən hər zaman cazibədar görünməyə çalışıram və bu məndə alınır.

— Kiçik xoşagəlməz şeylərə imkan vermərəm ki, məni sıxıntıya qərq etsin.

— Yaşadığım dövran xoşuma gəlir.

— Düşünürəm ki, öz bacarığmı tam göstərmək üçün, daha çox şərait olacaq.

Əgər siz 75 bal toplamısınızsa, doğum tarixinizdən asılı olmayaraq, siz özünə inam və həyat gücü ilə dolusunuz. Siz ünsiyyətcil, optimist və xoşməramlı insansınız. Siz gec qocalacaqsınız.

50-75 bal. Müdrik olmanız üçün, siz bu yolda gəncliynizdən bir çox qurbanlar vermisiniz. Qayğı və stress sizin sevinmənizi azaldıb, lakin sizə ciddiliyi və məsuliyyəti öyrədib. Siz ortayaşlısınz. Lakin, biraz gümrahlıq və optimizim sizə mane olmaz.

Azı 30 bal. Bu qrup insanlar elə insanlardı ki, onlar hər şeyi görüb-götürüb, çox sınaqdan keçib və hər şeyin dəyərini bilirlər. Sizə elə gəlir ki, bu qayğı erkən formalaşıb? Axı həyatda daha çox şey görmək –götürmək, bilmək olar.



Tərcümə etdi: Orucova İlahə
Davamı →