Kayzen

“Uşaq çəkdiklərində edə biləcəklərini, yazdıqlarında isə zəifliklərini görür”.
D.Engelhart

Müasir dövrdə uşaqların rəsmlərinə laqeyd yanaşmaq yol verilməzdir. Bu rəsmlərdən bir çox istiqamətdə yararlanmaq mümkündür:

•     Zəka testlərində: çəkdiyi şəklə əsasən uşağın zəka səviyyəsi (IQ) öyrənilə bilər.
•     Əlaqə vasitəsi kimi: rəsm şifahi nitq ilə bağlı problemlərə çarə ola bilər;
•     Uşağın daxili dünyasını kəşf etmək vasitəsi olaraq.
•     Uşağın bədənini tanımasını və məkandakı mövqeyini kəşf etməsini təmin edən bir vasitə olaraq.

Davamı →

Məşriqdən qeydlər:
Qarşı-qarşıya qoyulmuş iki ayna arasında, əks etdirmə morafonu — rəssamlıq və ədəbiyyatın əbədi qaçış oyunu.
Əlbəttə ki, bu aynalama məsələnin realizm pikselindən görünən və ya təsviri və ədəbi realizmi əsas götürürüksə, görünməyən tərəfidir. Aynalar arasındakı boşluqda yerləşən bənzətmə dəhlizində hər iki tərəf, əvvəl ana başlığa, sonra isə monoton təqlidə çevrilən əks etdirmələrin orijinallığına müəllif hüququ etiketini yapışdırmağı bacarır.

Davamı →

Bəzən biz qohumun uşağı evə gələndə şərait yarananda ona ailəsi haqqında suallar verərək (məs: “atanı çox istəyirsən yoxsa ananı?”) ailəsinə münasibətini öyrənməyə çalışırıq. Əslində isə onların hər etdiyi bizə böyük mesajlar verir. Gəlin sizə uşaqları əyləndirərək onların psixoloji durumunu və ailəsi haqqında məlumat almaqda yardımçı olaq. Bunun üçün biz uşağa ailəsinin rəsmini çəkməsini söyləyə bilərik.

Uşaq rəsm çəkərkən xüsusi bir müdaxilə ( hansısa ailə üzvün və ya orqanı çəkməyi unuda bilər) etməməli, istiqamət verməməliyik. Uşağın ana-ata, bacı-qardaşlarını çəkmə tərzi onlar arasındakı ünsiyyəti göstərir. Bədən üzvlərinin normadan kiçik və ya böyük çəkilməsi, ya da heç çəkilməməsi uşağın ailə fərdlərinə baxış tərzindən, ana-atanın ona olan yanaşma formasına qədər problemlərə işıq tutur. İstərdim əsas hissələri nəzərdən keçirək.
Davamı →

Mütəxəssislərin sözlərinə görə, uşaqlar öz qabiliyyətlərini rəsm və xətlərlə ifadə edirlər. Uşaqların psixologiyasını daha yaxşı bilmək və daxili dünyasını anlamaq üçün rəsmlərə diqqət yetirmək kifayətdir.

Uşaqların xarakterində olan problemləri xətlər də asanlıqla göstərə bilir. Bunun üçün sadacə onun hansı rəngləri və şəkilləri seçdiyini bilmək lazımdır. 

Balaca uşaqlarda danışıq qabiliyyəti formalaşmadığı üçün oxuma-yazma öyrənənə qədər duyğularını sözlə ifadə edə bilmirlər. Lakin çəkdikləri rəsmlər müəyyən problemləri və düşüncə tərzini anlamağa imkan verir. İstifadə etdiyi kağızın böyüklüyü, fiqurların kağıza yerləşdirilməsi, rəng seçimi, onun psixi vəziyyətini müəyyənləşdirir.

Çəkilən rəsmlər qısqanclıq, kədər, sevinc, xoşbəxtlik və digər hisslər arasında qarşıdurmanı göstərir. Ev, insan, ağac şəkilləri uşaqların psixologiyası izah edə bilən ən yaxşı üsullardır. Uşaqların istifadə etdiyi rənglər onların vəziyyətini, dünya görüşünü və qabiliyyətini ifadə edir. Məsələn: rəsmlərdə sarı rəng əsasən xoşbəxtliyi, qəhvəyi rəng həssas və romantik qəlbə malik olduğunu göstərir. Özünə güvəni olanlar, sözəbaxanlar, tez adaptasiya olanlar və özünü xoşbəxt hiss edənlər yaşıl rəngdən istifadə edir. Duyğularını idarə etməyi bacaranlar əsasən mavi rəngi seçim edir. Ailəsi tərəfindən sevilən uşaqlar sarı rəngə, ana və atanın dəstəyinə ehtiyac hiss edənlər isə bənövşəyi rəngə üstünlük verir.
Davamı →