Kayzen

İlan zəhərindən müxtəlif ölkələrin xalq təbabətində hələ qədim zamanlardan istifadə edilsə də, onun müalicəvi əhəmiyyəti tibb elminə XIX əsrin sonlarında məlum olub. Yalnız bundan sonra ilan zəhərinin elmi tədqiqinə başlanılıb, onun biokimyəvi tərkibi, farmakoloji və müalicəvi əhəmiyyətini öyrənmək üçün araşdırmalar aparılıb. İlan zəhəri istehsalının ilk illəri XIX əsrin sonlarında tibbi əhəmiyyəti elmə məlum olduqdan və tibbi xammal kimi əczaçılıq sənayesində istifadə olunmağa başladıqdan sonra dünyada ilan zəhərinin istehsalına ehtiyac yaranıb. Bu məqsədlə zəhərli ilanlar təbiətdən ovlanılır və zəhərlərini almaq üçün süni şəraitdə serpentarilərdə (ilan saxlanan yer — latınca «serpente» — ilan deməkdir) saxlanılır. İlanların süni şəraitdə yetişdirilməsi problemi hələlik həll edilmədiyindən, bütün dünyada ilan zəhəri yalnız təbii resurslar hesabına istehsal edilir.

Davamı →

Pika sindromu cox hallarda uşaqlıq hətta körpəlik yaşlarında başlayıb yetkinlik zamanlarınadək davam edən və daim təkrar edən bir davranış pozğunluğudur.
Normal qidalar xaric, müxtəlif maddələrə qarşı əmələ gələn yemə istəyi ilə özünü göstərir. Belə xəstələr zərərli ola biləcəyini bilsələr də özlərini bu maddələri yemə istəyindən uzaqlaşdıra bilmir. Çox vaxt bədəndə əskik olan dəmir, sink, fosfor, kalsium kimi maddələrin əskikliyi, bu davranış pozğunluğu ilə əvəz olunmaqdadır. Bu xəstələr qidadan xaric maddələri yeyib-içməkdən özlərini çəkindirə bilməsələr də iştahlı bir şəkildə yeyirlər və zövq alırlar. Qələm uclarını gəmirən şagirdlərə, torpaq yeyən hamilələrə ya da saçlarını udan uşaqlara ölkəmizdə heç də az rast gəlinmir. Sadəcə bunlarla bitmir hətta qum, kirəc, kağız, ip, silgi, sabun, torpaq, boya, neft, kley bu xəstələrdən örnəkdir. Bu sadalanan yeyilməyən, daxilə qəbul edilməyən maddələr o qədər çoxdur ki, saymaqla bitməz. Bu maddələr pika xəstələri üçün ən ləzzətli şirniyyat və ya tortdan daha dadlıdır. Divardan qaşınmış bir ovuc dolusu əhəng və ya yerdən alınmış bir ovuc dolusu palçıq və yaxud bir tutum saç… Bizim mədəmizi bulandıran bu qida olmayan maddələr onların ağızlarını sulandırmağa belə yetir. Pika sindromu daha çox 1-6 yaş qrupu uşaqlarda və hamilələrdə görülür. Yeniyetməlik qrupundakı uşaqlarda bu xəstəlik risk qrupu təşkil edir. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, 1 yaşına kimi ağıza aparma instinkti bu xəstəlik qrupu ilə baglı deyildir.

• Pika sindromu necə müəyyən edilir? 

Davamı →

Təfəkkür və nitq psixi hallardan olub bir-birilə sıx bağlılıq təşkil edir. Belə ki, nitqin ləng inkişafı, lüğətin passiv olması ümumiləşdirmələrin zəifliyi və ayrı-ayrı analizatorların qüsurları təfəkkürün funksiyalarının zəifliyinə gətirib çıxarır. Təfəkkür mürəkkəb xarakterli olub, beynin şərti-reflektor fəaliyyətinin mükəmməlləşdirilməsini tələb edir. Oliqofrenlərdə (intellekt pozuntusu olan uşaqlar) yeni, xüsusi ilə də mürəkkəb şərti əlaqələr çətinliklə və ləng formalaşır. Buna görə də

Davamı →

Bəzi maraqlı faktlar var ki, bir çoxlarımızın onlar haqqında məlumatı yoxdur.

1. Dünya yarananandan bu günə qədərki hər şeyi 24 saata sığdırmağa çalışsaq, insanlar bu vaxtın sadəcə 1 dəqiqə 17 saniyəsini təşkil edər.

2. Helikoprin adlı köpək balığının 270 milyon öncə yaşadığı düşünülür. Onu qəribə edən özəlliyi isə mişar dişli dairəvi çənəsi olub.

3. Çində ingiliscə danışanların sayı Amerikadakılardan daha çoxdur.

4. Çox məcbur qalmadıqca qar yeməyin. Çünki onu əritmək üçün bədəndə olduqca çox enerji sərf edilir.

5. İnsanlar oksigensiz 3 dəqiqə, susuz 3 gün və yemək yemədən 3 həftə yaşaya bilər.

6. 2011-ci ildə Yaponiyada baş verən 8,9 ballıq zəlzələ nəticəsində günlərin uzunluğu 1,8 mikro saniyə azalıb.

Davamı →

Davamı →

Davamı →

"Şaiyəqıranlar"-ın təcrübədən keçirdiyi 6 şaiyə həqiqət imiş:

1. Hirsli sürücü daha çox yanacaq sərf edər.

Bu, uşaq vaxtı valideynlərimizin və müəllimlərimizin bizə təlqin etdiyi boş söhbətlərə çox oxşayır. Müəyyən vaxta qədər ağlımıza batsa da, amma sonralar, yəni, yaşımız artanda anlayırıq ki, bu bizi yalnız səfeh və zərərli vərdişlərdən qorumaq üçün uydurulmuş tam bir cəfəngiyyatdı.Amma yanacaq məsələsi onlardan deyil. Şaiyəqıranlar sakit sürücü və cürbəcür qıcıqlandırıcı, narahatçılıqlarla özündən çıxarılmış sürücünün yanacaq sərfiyyatını (digər şərtlər sabit olmaqla) müqayisə etmişlər. Şaiyənin 100% doğru olduğu təsdiq olundu.

Ardı →

Gənclər müstəqilliyin çatışmamazdığından, qocalar isə ölümün yaxınlaşmasından əzab cəkirlər. lakin amerikan tədqiqatçıları hesab edirlər ki, ən pis vəziyyət insanlarda yaş 40-ı ötdükdən sonra başlayır.

Əvvəlki tədqiqatlara görə belə hesab edirdilər ki, insanın psixi sağlamlığı onun yaşından asılı deyildir.Lakin ABŞ Dartmurt kollecinin və Uorvik Universitetitinin mütəxəssisləri bu müddianı təksib etdilər. Onlar Amerika, Avropa və bir neçə inkişaf etmiş ölkələrdə 2 milyon respondent arasında sorğu keçirərək, psixi sağlamlıq sahəsində ən böyük həcmli tədqiqatlardan birini apardılar.

Nəticədə alimlər özünə məxsus “xoşbəxtlik qrafiki” quraraq, burada özündən və öz həyatından razılıq zirvəsinin gənclik və gocalıqda olmasını, orta yaşın isə ən uğursuz və bədbaxt olduğunu göstərdilər.

Belə ki, mütəxəssislər tərəfindən sorğu kecirilənlər arasında ən müxtəlif sosial qrupların nümayəndələri, milliyəti, gəliri, maraqları və s. müxtəlif olan insanlar olmuşdur. Sorğunun nəticələri hamı üçün – varlilar və kasıblar, ailəlilər və subaylar, kişilər və qadınlar üçün təxminən eyni olmuşdur. Alimlərin mülahızəsinə görə, insan həyatının ən krizis dövrü 44 yaşdır.

— Belə bir hal məntiqə uygun olardı ki, insan qocaliğı və ölümü nə qədər çox hiss edirsə, bir o qədər özünü bədbəxt hesab edir. Lakin tədqiqatların müəlliflərindən biri olan professor Endryu Osvald söyləyir ki, bu tamamilə əksinədir.
Ardı →

İngilis alimlərin apardıqları araşdırmalar zamanı məlum olub ki, hər birimizin evindəki soyuducu, əslində, insan orqanizmi üçün çox ciddi təhlükə mənbəyidir.

Soyuducunun buzluğu ilə yanaşı, hər rəfində salmonella, listeriya və s. kimi təhlükəli 8 min bakteriya növü tapılıb.

Məlumata görə, İngiltərədəki Avropa Mikrobiologiya Mərkəzinin professoru Pol MakDonnelin başçılıq etdiyi qrup 30 ailənin evindəki soyuducuları laboratoriyalarda testlərdən keçiriblər.

Onlar soyuducuların meyvə-tərəvəz saxlanan rəflərinin hər kvadrat santimetrində 8 min adda bakteriya aşkarlayıblar. Həmin bakteriyalar arasında listeriya da var.

«Soyuducunun funksiyası ərzaq və meyvə-tərəvəzi təhlükəsiz şəraitdə saxlamaq, bakteriyaların yaranma ehtimalını minimuma endirməkdir.

Lakin soyuducudakı meyvə-tərəvəz orada 24 saat saxlanandan sonra bakteriyalar yayılmağa başlayır. Soyuducu sürəkli təmizlənərsə, bakteriyaların yayılmasının qarşısı alınacaq. Amma onlar tamamən yox olmayacaq», — MakDonnel bildirib.

Professorun sözlərinə görə, meyvə-tərəvəzi soyuducuda ayrı-ayrı, ağzıbağlı qablarda saxlamaq, yeməkdən əvvəl isə limonlu və ya sirkəli suda yumaq gərəkdir.
Davamı →

Alimlər xoşbəxtliyin ziyanlı tərəfini üzə çıxarıb.

ABŞ mətbuatına verdiyi məlumata görə, yerli alimlərin tədqiqatı xoşbəxtliyin, həmçinin ona nail olmaq cəhdlərinin insan psixikasına mənfi təsir göstərə, hətta ömrü qısalda biləcəyini söyləyir.

Araşdırma göstərib ki, uşaqlıqda xoşbəxt və qayğısız yaşamış şəxslərin ömrü daha qısa olur.

«Özünü çox xoşbəxt hiss edən şəxs sanki bihuş olur, onlar hər şeyə daha laqeyd yanaşır və risk etməyəmeylli olur. Məhz bu risklər sonda xoşagəlməzliklərə yol açır».
Davamı →