Süd məhsulları

Süddən alınan məhsullar, demək olar ki, bütün xalqlara məlumdur. Hər bir xalq ağartı məhsullarından özünəməxsus tərzdə qatıq, prostokvaşa, ayran, kefir, kumıs, yoğurt, leben, ryajenka və sairə hazırlayır.
Orta əsrlərdə Norveçdə və İslandiyada süddən bizim qatığı xatırladan ərzaq-«skir» hazırlayır, onu səhərlər və axşamlar içirdilər.
Məlumdur ki, acıma prosesində əmələ gələn məhsulların bir çoxunun tərkibində spirt vardır. Bu, turşumuş süd məhsullarına da aiddir. Məsələn, kefirin tərkibində 0,2-dən 0,6 faizə qədər spirt olur. Kumısda spirtin faizi 2,5-ə çatır.
Rubrukun yazdığına görə, tatarlar (XII əsr) kumısı çox içirdilər. Hətta evin kandarında kumıs qoyurlar ki, içəri girən və çıxan ondan içsin.
Azərbaycanlılar turş süd məhsullarından qatıq hazırlayırlar. Keçmişdə də, indi də qatıq qaynadılmış süddən çalınıb. Südü qatığa çevirmək üçün ona maya vurub, isti yerdə saxlayırlar. Əgər çiy süd qalıb turşuyursa, ona «şeytan qatığı» deyir və yemirdilər.
Ardı →

Südün tarixi

İnsan heyvanı əhliləşdirəndən sonra onun ixtiyarına süd kimi xeyirli ərzaq növü keçir. Süd yüksək qidalığa malik qidadır.
Südün kəşfi insanın həyat tərzinə böyük təsir göstərib. Köçəri və yarımköçəri həyat südlə çox bağlıdır.
Qədim Misirdə südçülüklə tanışlıq 5000 — 5500 il bundan əvvəl başlayıb. Bir qədər sonra mesopotamiyalılar keçi və qoyun südündən istifadə yollarını öyrəniblər.
Təqribən 3500 il bundan əvvəl Hindistanda inəklərin necə sağılması barədə yazılı məlumatlar vardır.
Qədimlərdə həkimlər südü «həyat şirəsi» adlandırırdılar. Onlar müxtəlif heyvanların südü ilə vərəm və başqa xəstəlikləri müalicə etmək üçün üsullar təklif edirdilər. Hippokratın fikrincə, keçi və at südü vərəmin, inək südü podaqranın və qanazlığının, eşşək südü isə müxtəlif xəstəliklərin müalicəsinə köməklik edir.
Davamı →

Dəri gözəlliyi üçün süd

Gözəl və sağlam dəri üçün balanslı qidalanmaq vacibdir. Dəri üçün faydalı qidalardan biri süd və süd məhsullarıdır. Südün tərkibində olan zülal, antioksidant, sink, vitamin və minerallar dəri sağlamlığına yaxşı təsir göstərir, qara nöqtələr və dəri iltihabı kimi riskləri aşağı salır.

Məlumata görə, gün ərzində iki stəkan süd içmək gündəlik sink ehtiyacının təxminən 14, A vitamini ehtiyacının isə 16 %-i qarşılayır.

Xüsusilə gənclərdə olan qara nöqtələr kimi dəri problemləri azaldır. Tərkibində olan laktoferrin dərinin yağ tarazlığını qoruyur. Eyni zamanda süd zülalları hüceyrə yenilənməsinə və toxumalara yaxşı təsir göstərir.

Südün dəridəki başqa bir faydası kimyəvi tərkibli dəri şişlərinin meydana gəlməsinə mane olmasıdır. Südün tərkibində olan zülallar və antioksidantlar dəri sağlamlığını qoruyur.

Südlü məhsullarla qidalanmaq dəri sağlamlığı üçün əhəmiyyətlidir. Yetkin fərdlərin, uşaqların, hamilə qadınların və yeni uşağı olanların hər gün 2 stəkan süd içilməsi məsləhət görülür. Südün tərkibində olan zülallar və antioksidantlar dəri sağlamlığını qoruyur.
Davamı →

Südün faydası

Süd insanın doğulandan qocalanadək normal fəaliyyətini təmin edən qida məhsuludur. Süd ən faydalı və qidalandırıcı məhsullardan biridir. Südün tərkibində boyük vitamin kompleksi var. O, hormon və immun sistemində zərərli mikroblara qarşı mübarizə aparır.
Süddə toplanan bütün elementlər sümüyün möhkəmlənməsinə kömək edir, diş, qan, sinir toxumasını bərpa edir. Belə ki, südün kimyəvi tərkibini heç bir qida məhsulu ilə muqayisə etmək olmaz. Süddə olan əsas komponent zülaldır. Ət və balıq zülalından fərqli olaraq südün tərkibində olan zülal daha qiymətli və tez həzm olunandır.

Keyfiyyətli süd nədir? Birmənali olaraq, bu məhsulun tərkibində zərərli bakteriyaların miqdarı son dərəcə azdır. Tərifə uyğun olaraq demək olar ki, təzə süd bir neçə saat ərzində insanın immun sistemınə təsir göstərən zərərli mikrobları məhv edir.
Əgər süd təzə deyilsə bu zaman ondakı müxtəlif xeyirli maddələri necə saxlamaq olar? Müasir texnologilar köhnə südü yenidən keyfiyyətli və təhlükəsiz edə bilərlərmi? Emal olunmuş süd yeni südə oxşar olacaqmı? Bəli!

Ultrapasterizatsiya və ya yüksək temperaturlu emal (UHT — Ultra High Temperature) kifayət qədər müasir texnalogiyadır. Bu ötən əsrin 50-ci illərində kəşf olunub.
Ultrapasterizatsiyanın sirri ondadır ki, o südü mikroblardan təmizləyir və xüsusi texnologiya əsasında qablaşdırır. Bu emal olunmuş məhsul içməli süd keyfiyyətinə malikdir və onu qaynatmaq lazım deyil. Çünki süd qaynadıldıqda onun müalicəvi xassələrini itirir. Qaynadılma zamanı zülallar parçalanır və vitamin C məhv olur. Bundan başqa, kalsium və fosfor çözülməz mürəkkəb maddəyə çevrilir ki, bu da insanın sinir sisteminə təsir göstərir.
Davamı →

Yoğurtlar sağlamlığa ziyandır

Həkimdən daha çox soruşulan məlumatlardan biri də süd və süd məhsullarının təsiri ilə bağlı olur.Demək lazımdır ki, onlar mütləq şəkildə xeyirli bir qida olmayıb öz zərərli tərəfləri ilə narahatlıq doğura bilər.Süd və süd məhsullarından davamlı və plansız bir şəkildə istifadə etmək kifayət qədər ciddi böyrək daşı, mədə-bağırsaq traktı (MBT) və xərçəng xəstəliklərinə səbəb ola bilər.


Ardı →

Nə üçün dərmanı mineral su ilə qəbul etmək olmaz?

Yaxşı olar ki, bütün preparatlar adi su ilə qəbul edilsin. Dərmanı mineral su ilə içmək olmaz, çünki mineral su preparatın bəzi maddələrinin sorulmasına mane olacaqdır. Bunun daha bir səbəbi də vardır. Mineral suda aktiv kimyəvi birləşmələr olduğundan preparatların aktiv maddələri ilə reaksiyaya girəcəkdir.Lakin elə preparatlar da vardır ki, onları mineral su ilə içmək daha səmərəli olar. Məsələn, mədənin selikli qişasına ziyan vurmamaq üçün eritromisin və həll olunmayan aspirin, yod preparatları kimi dərmanları mineral su ilə içmək daha yaxşı olar.
Ardı →

Menopauza zamanı "7"

klimaks dövründə olan xanımlarMenopauza zamanı qidalanmaya diqqət edilməli və aşağıdakı yeddiliyə mütləq şəkildə əməl edilməlidir:

1) Yağ qəbulunun məhdudlaşdırılması və yağlı qidalardan uzaq durmaq.

2) Kalsium ilə zəngin qidalara üstünlük vermək.Bu zaman sizə süd və süd məhsulları daha çox kömək edə bilər.Lakin,yağlanma dozasını mütləq gözləmək lazımdır.
Ardı →

Süd pəhrizi

Süd pəhrizinin ikinci adı ağ pəhrizdir. Çünki bu pəhriz ağartı məhsullarından (süd, kefir, xama, evdə hazırlanan kəsmik, yoğurt, hər növ pendir) ibarətdir. Süd məhsulları faydalı maddələrlə, toxluq hissi yaradan zülalla zəngindir. Yalnız kərə yağı və dondurmadan uzaq olmalısınız. Onlar çox yağlı olduğundan yüksək kalorilidir. Su barədə isə unutmaq olmaz. Mütəmadi olaraq su için. Pəhriz zamanı vitamin kompleksi qəbul etmək məsləhətdir. Çünki orqanizmi yalnız süd məhsulları ilə qidalandırmaq olmaz.
Birincisi, həm ərzaqların miqdarında, həm də keyfiyyətində normanı bilmək lazımdır. Ərzaq seçərkən yağlılıq faizi az olanını alın. Bu o demək deyil ki, artıq 1-2 q yağ çəkinizi artıracaq, sadəcə, yüksək yağlılıq ürək-damar sisteminin işini poza bilər. Yağ miqdarının sutkada 50 q, yaşlılarda isə 30 q olmasına diqqət yetirin.
Ardı →

Allergiya

Mədə bulanması, bədəndə qırmızı ləkələr, yaxud çəkinin artmaması körpənizdə həzm, hətta allergiya probleminin göstəricisi ola bilər.

Samirin bədəni, qaşımaqdan yaraya çevrilən qırmızı ləkələrlə örtülmüşdü. Hətta bəzən qaşımaqdan onları qanadırdı. Bu halət onda üç aylığından yaranmışdı. Anası ilk dəfə hazır uşaq yeməyi verərkən Samir qusdu, sonra da güclə nəfəs almağa başladı. Uşaq az qala boğulurdu. Müayinə zamanı məlum oldu ki, onda inək südünə qarşı allergiya var. Həkim Samirə hipoallerqen yemək tövsiyə etdikdən sonra allergiyası da aradan qalxdı.
Ardı →